Nguyên nhân, triệu chứng và đặc điểm phát sinh, phát triển của bệnh loét cam do vi khuẩn trên cây có múi
Triệu chứng bệnh loét cam vi khuẩn trên cây có múi
Bệnh loét cam vi khuẩn gây hại hầu hết tất cả các bộ phận của cây trên mặt đất như thân lá, cành, quả.
Triệu chứng bệnh loét cam vi khuẩn trên lá: Vết bệnh ban đầu là các chấm nhỏ màu trắng vàng xuất hiện ở mặt dưới lá, về sau vết bệnh mở rộng ra phá vỡ biểu bì mặt dưới lá có màu trắng nhạt hoặc nâu nhạt. Mặt trên lá hơi nổi gờ nhưng không phá vỡ biểu bì, xung quanh vết bệnh có quầng dạng giọt dầu màu vàng hoặc xanh tối (phân biệt với bệnh ghẻ sẹo thường vết bệnh lổi lên có hình chóp dạng như vết mụn). Đặc trưng cơ bản của bệnh loét cam vi khuẩn đó lá vết bệnh có hình tròn thường nằm rải rác hoặc nối liền nhau tập trung thành từng đám (nhóm), tâm vết bệnh có màu nâu nhạt (do biểu bì bị phá vỡ, tế bào lá bị chết mất màu xanh của diệp lục), lá không bị dị dạng, không co nhăn như bệnh ghẻ sẹo (lá biến dạng), tuy nhiên lá thường dễ rụng.
Hình 1: Triệu chứng bệnh loét cam do vi khuẩn gây hại cây có múi (nhà vườn cần phân biệt bệnh loét cam với bệnh ghẻ sẹo từ đó có giải pháp đặc trị phù hợp)
Phân biệt với bệnh ghẻ sẹo (HÌNH 2)
Triệu chứng bệnh loét cam vi khuẩn trên quả: Vết bệnh trên quả thường rắn, sù sì màu nâu hơi lõm, mép ngoài vết bệnh có gờ nổi lên, ở giữa vết bệnh mô chết rạn nứt, vết bệnh có xu hướng lõm vào. Bệnh nặng các vết bệnh thường nối liền nhau thành từng đám có thể sinh ra chảy gôm, tuy nhiên vết loét không bao giờ ăn sâu vào thịt quả.
Triệu chứng bệnh loét cam vi khuẩn trên cành: Trên thân cành vết bệnh sùi lên rất rõ, ở giữa vết bệnh không lõm xuống. Tuy nhiên khi bệnh phát triển mạnh các vết bệnh nối liền nhau làm cho cành khô héo dễ gẫy.
Nguyên nhân gây bệnh loét cam vi khuẩn trên cây có múi
Bệnh loét cam do vi khuẩn Xanthomonas citri gây ra.
Đặc điểm phát sinh, phát triển của bệnh loét cam vi khuẩn cây có múi
Vi khuẩn xâm nhiễm vào cây qua lỗ khí, khí khổng và qua vết thương sây sát. Thời kỳ tiềm dục của cây dao động từ 7-14 ngày. Vi khuẩn có thể phát triển trong khoảng nhiệt độ từ 5-35oC nhưng ngưỡng nhiệt độ thích hợp để bệnh phát triển mạnh từ 20-30oC. Nhìn chung vi khuẩn gây bệnh loét cam có khả năng chịu rét, chịu hạn cao. Nguồn bệnh tồn tại trên thân, lá, cành từ vụ này qua vụ khác khi gặp điều kiện thuận lợi bệnh bùng phát mạnh thành dịch khó kiểm soát. Bệnh truyền lan chủ yếu nhờ mưa, gió và côn trùng.
Bệnh phát sinh phát triển phụ thuộc vào sức đề kháng của các giống cam quýt, tuổi cây, mức độ thành thục của các bộ phận bị bệnh, điều kiện ngoại cảnh, đặc biệt là nhiệt độ và độ ẩm. Ở Miền Bắc nước ta bệnh loét cam phát sinh từ giai đoạn lộc xuân, tăng mạnh đến lộc hè (tháng 6-8) rồi đến lộc đông (tháng 10-11) bệnh giảm dần và ngừng phát triển 1-2 tháng sau đó lại chuẩn bị bước vào một chu kỳ bệnh mới (năm sau). Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ cao, độ ẩm cao, mưa nhiều.
Theo nghiên cứu của chúng tôi, trong nhóm cây có múi thì cây bưởi nhiễm bệnh loét nặng nhất, rồi đến cây cam, chanh, các giống quýt ít bị hơn do chúng kháng bệnh tốt hơn. Tuổi cây càng non càng dễ nhiễm bệnh nhất là các vườn ghép cây, cây um tùm, mật độ trồng dày, ít cắt tỉa, nhiều cành vượt tỷ lệ nhiễm bệnh càng cao (đặc biệt xảy ra mạnh ở các vườn bón phân không cân đối, ít hữu cơ). Ngoài ra qua theo dõi thực tế chúng tôi thấy mức độ nhiễm bệnh, tốc độ lây nhiễm bệnh loét cam còn phụ thuộc vào sự phá hoại của một số loài sâu hại như sâu vẽ bùa và rầy chổng cánh...
Giải pháp phòng trị bệnh loét cam trên cây có múi
+ Tiêu diệt nguồn bệnh, thu dọn tàn dư lá bệnh trong vườn và tiêu hủy.
+ Thường xuyên thăm vườn phát hiện bệnh sớm để có giải pháp ngăn chặn nguồn bệnh phát triển ngay từ giai đoạn đầu, tránh lây lan thành dịch.
+ Bố trí mật độ trồng phù hợp, trồng đất cao dễ tưới tiêu nước nhất là vào mùa mưa, thường xuyên cắt tỉa tạo tán thông thoáng, nâng cao chỉ số diện tích lá tối ưu (chỉ số LAI).
+ Chủ động phun phòng trừ các nhóm côn trùng chích hút và sâu vẽ bùa, phun theo các đợt lộc lon, mỗi đợt phun kép 2 lần.
Ứng dụng công nghệ nano trong quản lý, phòng trị dịch bệnh: vào các đợt lộc non bà con nên dùng 30-50ml chế phẩm nano đồng oxyclorua 29.000ppm kết hợp với 50ml chế phẩm nano bạc đồng plus pha với 15-20 lít nước phun đều một lượt thân lá, phun định kỳ 10-15 ngày/lần, vào các đợt mưa kéo dài nên định kỳ 7 ngày phun một lần.
Bệnh nhẹ, phòng bệnh có thể dùng nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua 25000ppm
Tuy nhiên bệnh nặng nên dùng nano bạc đồng super diệt nấm khuẩn mạnh hơn (nồng độ 2300ppm) kết hợp với nano đồng oxyclorua 29000ppm
Lưu ý: Bệnh loét cam và ghẻ sẹo đôi khi tồn tại song song hoặc xen kẽ nhau do đó nhà vườn cần có giải pháp phòng trị đồng thời cả 2 nhóm bệnh này, tránh lây lan rộng và chống tái nhiễm. Nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua có khả năng tiêu diệt cả nấm, khuẩn gây bệnh loét cam và ghẻ sẹo, ức chế sự phát triển bệnh vàng lá gân xanh Greening.
Liên hệ tư vấn KT 24/7: THS PHẠM CÔNG KHẢI - 0976 804 678
Thời kỳ cây nhiễm bệnh nặng: Dùng 50-80ml chế phẩm nano bạc đồng super kết hợp với 50ml nano đồng oxyclorua pha với bình 15 lít phun đều thân lá, 2 mặt lá, phun liên tiếp 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 7 ngày. Khi cây khỏi bệnh bà con tiếp tục phun phòng bệnh theo hướng dẫn trên.
Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua:
+ Khi phun nên pha chung sẽ mang lại hiệu quả diệt vi khuẩn gây bệnh cao hơn. Khi pha bà con pha nano đồng oxyclorua trước sau đó mới đổ nano bạc đồng vào pha sau, không nên đổ đồng thời 2 loại chế phẩm nano. Ví dụ nếu pha 200 lít nước bà con đổ 1 chai nano đồng oxyclorua vào 200 lít nước sau đó khuấy đều mới cho tiếp nano bạc đồng plus vào khuấy tiếp.
+ Hiện trên thị trường có nhiều loại nano không đạt chuẩn do đó bà con cần lựa chọn mua tại địa chỉ uy tín, chất lượng (đã được kiểm định chất lượng). Ngoài ra bà con cần phân biệt giữa nano bạc đồng plus (dạng hợp kim Ag-Cu) với nano bạc đơn. Dùng nano bạc đơn phun lên lá thường bị oxy hóa nhanh trong điều kiện ánh sáng và không khí ngoài đồng ruộng, hiệu lực diệt nấm khuẩn thấp hơn so với nano hợp kim bạc đồng. Thêm nữa hiệu quả diệt nấm bệnh của nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua phụ thuộc vào kích thước hạt và các kỹ thuật phức tạp để sản xuất ra các hạt nano diệt bệnh. Các hạt nano có kích thước hạt càng nhỏ thì khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh càng mạnh. Chi phí sản xuất ra các hạt nano có kích thước hạt nhỏ bao giờ cũng cao hơn so với hạt nano có kích thước lớn.
Sau đây để bà con hiểu rõ công năng tác dụng của chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua chúng ta cùng tìm hiểu các ưu điểm vượt trội của 2 dòng chế phẩm nano này.
CÔNG DỤNG VÀ VAI TRÒ CỦA CHẾ PHẨM
NANO ĐỒNG OXYCLORUA VÀ NANO BẠC ĐỒNG PLUS/SUPER
Nano bạc đồng plus: nồng độ 1600ppm, kích thước hạt 8-12nm
Nano đồng oxyclorua: nồng độ 29.000ppm, kích thước hạt 10 x 30nm
Nano bạc đồng super: nồng độ 2300ppm kết hợp nano Silic siêu hoạt tính 5000ppm (diệt nấm khuẩn mạnh hơn nano bạc đồng plus, cây phục hồi nhanh hơn)
+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus có khả năng diệt nấm mạnh, diệt vi khuẩn nhanh và hiệu quả. Nano Đồng oxyclorua diệt được hầu hết các nhóm bệnh do nấm gây bệnh trên cây trồng, tại tất cả các bộ phận rễ, thân, lá, hoa, quả. Do nano đồng oxyclorua có khả năng sinh ra oxy nguyên tử và clo nguyên tử siêu hoạt tính, chúng có tính oxy hóa cực mạnh và làm tổn thương cấu trúc của tế bào vi khuẩn gây bệnh.
+ Nano Đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus không độc hại, không bị bay hơi, khi sử dụng không có mùi sốc khó chịu như các loại thuốc BVTV hóa học độc hại.
+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus khi sử dụng phun/tưới cho cây trồng không gây độc hại hay ngộ độc cho rễ, thân, lá và đất canh tác. Không gây tồn lưu các chất hóa học trên rau, củ, quả sau thu hoạch.
+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus Diệt vi khuẩn, nấm gây bệnh trên cây trồng trên các bộ phận của cây (rễ, thân, lá hoa và quả). Nano bạc đồng có phổ diệt nấm khuẩn rất rộng, tác dụng nhanh, hiệu quả mạnh. Nano bạc đồng plus còn có tác dụng kìm hãm và tiêu diệt quá trình nhân bản của Virus gây bệnh cây (bệnh xoăn lá, khảm lá)..
+ Nano bạc đồng plus diệt nấm khuẩn an toàn và theo một cơ chế đặc thù riêng. Nano bạc đồng plus không gây ra hiện tượng kháng thuốc nên có thể sử dụng thường xuyên qua nhiều mùa vụ mà không cần phải luân phiên thay đổi các thuốc BVTV khác.
+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus có kích thước vô cùng nhỏ nên chúng có khả năng bám trên kẽ lá, bám trên các mô bệnh trên quả qua đó tiêu diệt rất tốt nấm khuẩn gây bệnh (tiêu diệt nguồn bệnh chỉ trong thời gian ngắn, giảm thiểu rủi ro trong điều kiện thời tiết bất lợi, do sau khi phun 3-6 tiếng nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua đã có khả năng tiêu diệt nấm khuẩn gây bệnh).
+ Ngoài khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh hại cây trồng thì nano bạc đồng plus còn có tác dụng làm tăng cường khả năng hấp thụ ánh sáng cho bộ lá qua đó làm tăng hiệu suất quang hợp của cây trồng, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị nông sản. Quang hợp là quá trình chuyển hóa năng lượng “mặt trời” thành năng lượng hóa học “dự trữ” cần thiết cho tất cả sinh vật trên trái đất. Khi cường độ ánh sáng yếu, khả năng hấp thụ ánh sáng vào lá kém do đó hiệu suất quang hợp bị giảm sút. Nano Bạc làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng qua lá do đó tăng hiệu suất quang hợp.
Như vậy có thể nói nano bạc đồng plus và nano đồng oxclorua đều có khả năng phòng và đặc trị bệnh do nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh hại cây trồng. Tuy nhiên tại sao nên sử dụng kết hợp 2 loại nano Bạc đồng và nano Đồng oxyclorua trong việc phòng và đặc trị nấm khuẩn gây bệnh ???
Khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN( hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn(virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng. Do vậy có thể nói sự kết hợp giữa nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua sẽ tạo ra tính "cộng hưởng" vô cùng lớn, tạo nên sức mạnh diệt nấm khuẩn gây bệnh sâu - rộng và triệt để hơn. Ngoài ra khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng plus kết hợp với nano đồng oxyclorua sẽ tiêu diệt được đồng thời bệnh do cả nấm và vi khuẩn gây hại. Đối với cây chanh dây trong cùng một thời điểm có thể bị nhiễm nhiều loại bệnh (bệnh nấm phấn trắng, bệnh đốm mắt cua, bệnh bã trầu do nấm; bệnh đốm dầu do vi khuẩn, bệnh xoăn lá - khảm lá do virus) cho nên việc sử dụng đồng thời hai loại chế phẩm nano trên là giải pháp toàn diện trong phòng trị dịch bệnh triệt để trên chanh dây.
Trong nhiều trường hợp, xét trên một số bệnh do virus gây ra thì sự kết hợp giữa nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả phòng và trị bệnh do virus gây ra rất hiệu quả do chúng có khả năng ức chế sự nhân lên của ARN virus.
Như vậy có thể nói khi sử dụng nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả phòng và đặc trị nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng một cách toàn diện, phổ diệt nấm khuẩn rộng hơn, hiệu quả nhanh và tác dụng mạnh, giảm chi phí công chăm sóc và bảo vệ thực vật.
Tham khảo thêm cách phòng trị bệnh ghẻ sẹo trên cây có múi:
https://nanobacsuper.com/nguyen-nhan-va-giai-phap-dac-tri-benh-ghe-seo-tren-cay-co-mui-cam-quyt
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH
Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:
ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99
Email: nanobacsuper@gmail.com