Cây nghệ là loại cây có giá trị kinh tế cao. Trong những năm trở lại đây nghệ được xem là nguyên liệu sản xuất các chế phẩm thuốc trị bệnh dạ dày do đó cây nghệ được bà con mở rộng trồng ở nhiều vùng khác nhau. Tuy nhiên cây nghệ thường gặp nhiều loại bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng củ nghệ. Một trong những bệnh nguy hiểm làm giảm năng suất củ nghiêm trọng đó là bệnh thối củ nghệ.
Nguyên nhân gây bệnh thối củ nghệ (thối nhũn và thối khô củ): Bệnh thối củ nghệ cũng tương tự giống như bệnh thối củ gừng có thể do 2 nguồn bệnh: Do nấm và vi khuẩn. Đa số các trường hợp bệnh nặng, khó kiểm soát là do cả nấm và vi khuẩn. Nấm gây bệnh thối củ, lở cổ rễ phổ biến trên cây gừng và nghệ là chủng nấm Fusarium sp, Phytophthora sp và vi khuẩn Erwinia carotovora. Trong nhiều trường hợp đa số bà con nghĩ rằng bệnh thối nhũn củ nghệ là do nấm do đó tập trung sử dụng thuốc trị nấm bệnh. Tuy nhiên bệnh thối củ nghệ còn có thể do vi khuẩn Erwinia carotovora, việc sử dụng không đúng thuốc, không đúng liều lượng làm cho vi khuẩn ra tăng tính kháng thuốc đồng thời tiêu diệt mầm bệnh không triệt để. Bệnh thối củ nghệ do cả nấm và vi khuẩn do đó bà con cần lựa chọn các loại thuốc có khả năng đặc trị chuyên tính cả nấm và vi khuẩn, nếu chỉ tiêu diệt được nấm gây bệnh thì coi như chúng ta thất bại trong việc quản lý dịch bệnh bởi chính vi khuẩn sẽ kéo theo hàng loạt các nhóm bệnh khác làm co dịch bệnh ngày càng bùng phát mạnh mẽ. Thông thường trong đất, ở điều kiện thích hợp nấm và vi khuẩn có tác động tương tác hỗ trợ lẫn nhau, tạo ra các triệu chứng bệnh điển hình và khó trị hơn. Đối với cây nghệ và gừng, bệnh thối nhũn thường do vi khuẩn gây ra, trong đi đó bệnh thối khô do nấm.
Dưới đây là hình ảnh mẫu bệnh (bệnh thối khô và thối nhũn củ nghệ):
Đặc điểm phát sinh, phát triển của bệnh thối khô củ nghệ do nấm:
Các chủng nấm gây bệnh Fusarium sp, Phytophthora sp luôn luôn tồn tại trong đất khi gặp điều kiện thuận lợi như mưa ẩm, có nắng xen kẽ chúng sẽ phát triển rất mạnh về số lượng và tấn công vào vùng cổ rễ (nơi dễ bị xâm nhiễm). Sau một thời gian từ 5-10 ngày nấm bệnh phát triển mạnh tại vị trí tấn công. Tại đây chúng phá hủy tế bào cổ rễ làm cho lá vàng úa, rủ xuống, cây mất màu xanh hoàn toàn. Khi đào củ lên chúng ta thấy các vết đốm nhỏ màu nâu xám đến nâu đen. Nhìn chung bệnh thối khô củ nghệ và gừng rất phổ biến nếu không chủ động phát hiện sớm và phòng trị bệnh kịp thời, bệnh sẽ lây lan rất nhanh, làm củ khô xốp nhanh chóng (do nấm hoại sinh), chỉ sau 1 tuần cây chết nhanh, không phục hồi được. Cần phân biệt bệnh thối củ nghệ: Khi đào củ lên ta thấy củ khô nhẹ, không có mùi hôi, trong khi đó bệnh thối củ nghệ do vi khuẩn thường củ nhớt ướt và có mùi hôi, đây chính là đặc trưng cơ bản của bệnh do vi khuẩn (thường có mùi hôi nhớt).
Đặc điểm phát sinh, phát triển của bệnh thối nhũn củ nghệ do vi khuẩn Erwinia carotovora:
Tương tự như bệnh thối củ do nấm, triệu chứng điển hình là thân lá vàng úa nhanh, củ bị thối tuy nhiên bệnh thối củ nghệ do vi khuẩn thường là thối ướt(thối nhũn), cắt ngang củ bị nhiễm bệnh ta thấy dịch khuẩn chảy ra có mùi hôi. Vi khuẩn gây bệnh xâm nhiễm qua vết thương hở trên rễ hoặc củ, sau một thời gian ngắn vi khuẩn phát triển mạnh phá vỡ các mô, tế bào mạch dẫn làm cho cây không hấp thu được dinh dưỡng, bệnh có xu hướng lây lan nhanh trong điều kiện mưa ẩm. Bệnh phát triển mạnh trên đất trồng cây họ cà và họ bầu bí (vụ trước) do đó cần luân canh cây trồng khác họ kết hợp với các biện pháp cảu tạo đất, xử lý nấm khuẩn trước khi trồng (xử lý đất).
Giải pháp phòng trị tổng hợp bệnh thối củ nghệ(thối khô và thối nhũn củ):
+ Lựa chọn thời điểm trồng thích hợp (thời vụ phù hợp).
+ Chọn giống đầu vào sạch bệnh, xử lý giống bằng chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua trước khi ươm giống hoặc trồng đại trà ngoài ruộng sản suất.
+ Chọn đất cao, dễ thoát nước khi mưa.
+ Bổ sung phân hữu cơ hoai mục có ủ nấm đối kháng, nâng cao hàm lượng mùn hữu cơ trong đất.
Ứng dụng công nghệ nano tiên tiến trong chăm sóc cây nghệ, loại bỏ mầm bệnh ngay từ khi khởi phát, không cho chúng có cơ hội phát sinh, phát triển (sử dụng chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua trong quá trình chăm sóc cây nghệ).
TƯ VẤN ỨNG DỤNG VÀ CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ NANO TRONG QUẢN LÝ DỊCH BỆNH TRÊN CÂY GỪNG VÀ CÂY NGHỆ: THS PHẠM CÔNG KHẢI - 0976 804 678 * 01235 99 85 99 (0835 99 85 99)
Quy trình xử lý mầm bệnh, phòng bệnh chủ động như sau:
Xử lý đất trước khi trồng: Sau khi làm đất, bón phân lót, rạch hố trồng dùng 500ml chế phẩm nano bạc đồng super 2000ppm kết hợp với 500ml nano đồng oxyclorua 25.000ppm pha với 250-400 lít nước phun ẩm trực tiếp vào chỗ đặt hom giống, củ giống. Sau khi phun xong có thể đặt giống ngay.
Xử lý hom giống, củ giống: Dùng 500ml chế phẩm nano đồng oxyclorua kết hợp 500-800ml nano bạc đồng super pha với 300 lít nước phun ẩm hom giống trước khi ươm trồng (hoặc ngâm nhanh củ giống, hom giống trong thời gian 1 phút).
Sau trồng 10-15 ngày: Dùng 500ml chế phẩm nano bạc đồng super 2000ppm kết hợp với 500ml nano đồng oxyclorua 25.000ppm pha với 300-400 lít nước phun ẩm mặt luống (liếp). Để đạt hiệu quả cao có thể phun 2 lần liên tiếp, mỗi lần cách nhau 7-10 ngày.
Thời kỳ phát triển mạnh thân lá: Đây là thời kỳ cây mẫn cảm với bệnh nấm và vi khuẩn do đó cần tuân thủ theo nguyên tắc phun định kỳ với mục đích tiêu diệt nguồn bệnh ngay khi chúng khởi phát (đặc biệt vào mùa mưa). Dùng 500ml chế phẩm nano đồng oxyclorua kết hợp 500-800ml nano bạc đồng super + 500ml nano AKH super plus pha với 400 lít nước phun đều dạng sương mù toàn bộ thân lá, định kỳ 7-10-15 ngày/lần.
Lưu ý: Đối với phòng trị bệnh trên cây gừng áp dụng tương tự như quy trình trên
Trường hợp bệnh nặng có thể sử dụng chế phẩm nano bạc đồng super
Tham khảo công dụng cơ bản của chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua tại đường link sau đây:
Dưới tác dụng mạnh và linh động của các hạt nano bạc đồng hợp kim, nano đồng oxyclorua chúng sẽ tiêu diệt nhanh và triệt để nguồn mầm bệnh có trong đất và trên thân lá, cổ rễ qua đó ngăn chặn bệnh phát sinh phát triển. Làm đúng quy trình như trên sẽ hạn chế tối đa khả năng phát triển của nấm khuẩn gây bệnh (hiệu quả đạt trên 95%). Chế phẩm nano AKH super plus giúp bổ sung cân đối và đầy đủ các yếu tố trung đa vi lượng, giúp bộ rễ phát triển cân đối, làm tăng sức đề kháng của cây, giúp cây kháng bệnh tốt.
Trường hợp không được sử dụng chế phẩm nano từ đầu, cây đang nhiễm bệnh thối củ, bà con làm như sau:
+ Tưới gốc: Dùng 500ml chế phẩm nano bạc đồng super 2000ppm kết hợp với 500ml nano đồng oxyclorua 25.000ppm pha với 300 lít nước phun ẩm hoặc tưới ẩm gốc, tưới liên tiêp 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 7 ngày.
+ Phun qua thân lá: Dùng 500-1000ml chế phẩm nano bạc đồng super 2000ppm kết hợp với 500ml nano đồng oxyclorua 25.000ppm pha với 300-400 lít nước phun sương mù toàn bộ thân lá, phun 2 lần liên tiếp, mỗi lần cách nhau 5-7 ngày.
Ưu điểm vượt trội của chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua:
Các hạt nano có kích thước siêu nhỏ (5-15nm) chúng có khả năng tiêu diệt nấm khuẩn trong thời gian ngắn, ít bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết ngoài đồng ruộng, không độc hại, không kháng thuốc nên có thể sử dụng thường xuyên định kỳ mà không cần thay thuốc. Đặc biệt các hạt nano giải phóng các ion mang điện dương sẽ bám hút chủ động lên các tế bào nấm, vi khuẩn mang điện âm do đó chúng có khả năng nắm bắt chủ động tế bào vi khuẩn, nấm bằng lực hút tĩnh điện, giúp nâng cao khả năng linh hoạt, tiêu diệt nhanh mạnh các nguồn bệnh có trong đất.
Chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua thể hiện khả năng diệt nấm khuẩn mạnh-vượt trội và chủ động hơn so với các thuốc BVTV truyền thống. Các hạt nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua có khả năng “nắm bắt” các tế bào vi khuẩn bằng lực hút tĩnh điện. Do vậy khi chúng ở khoảng cách đủ gần các các hạt nano bạc đồng sẽ giải phóng ra các ion dương mang điện tích dương và chúng dễ dàng bám hút lên các tế bào vi khuẩn, nấm bằng lực hút tĩnh điện và tiêu diệt chúng trong thời gian ngắn. Như vậy rõ ràng các hạt nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua có khả năng chủ động tiêu diệt vi khuẩn và nấm theo cơ chế đặc thù mà các thuốc bảo vệ thực vật truyền thống không có được điều này.
Các hạt nano bạc đồng hợp kim có khả năng bám hút lên tế bào nấm khuẩn bằng lực hút tĩnh điện
Nano Đồng oxyclorua và nano bạc đồng plus là dòng sản phẩm sạch không độc hại, không bị bay hơi, khi sử dụng không có mùi sốc khó chịu như các loại thuốc BVTV hóa học độc hại truyền thống (không gây ô nhiễm môi trường), không tồn lưu(dư) các chất hóa học độc hại trên rau, củ, quả sau thu hoạch. Do đó khi sử dụng không cần bảo hộ lao động, không cần cách ly. Khi sử dụng phun/tưới cho cây trồng (kể cả trong trường hợp quá liều lượng) không gây ngộ độc cho bộ rễ, thân, lá của cây trồng và đất canh tác (không làm thoái hóa đất khi sử dụng nhiều lần qua nhiều mùa vụ).
Ngoài ra khi ứng dụng công nghệ nano trong quản lý dịch bệnh trên cây trồng các nhà khoa học còn thấy rằng các hạt Nano bạc đồng, Nano đồng oxyclorua diệt nấm và vi khuẩn theo một cơ chế đặc thù riêng mà không ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây trồng (không có tác dụng phụ). Nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua không gây ra hiện tượng kháng thuốc nên có thể sử dụng thường xuyên qua nhiều mùa vụ mà không cần phải luân phiên thay đổi các thuốc BVTV khác.
Các đặc điểm trên của nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua được xem là vượt trội so với các thuốc BVTV truyền thống (vừa không độc hại, vừa không kháng thuốc lại an toàn khi sử dụng, không gây tồn dư hóa chất độc hại trên nông sản sau thu hoạch). Chính vì vậy mà trong vài năm trở lại đây các vườn Hoa Lan hầu hết đều sử dụng các chế phẩm nano thay thế cho các thuốc hóa học truyền thống do chúng khi phun không độc hại, có thể phun trong nhà (không có mùi sốc độc hại).
Chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua mang lại Hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn, virus toàn diện và tối ưu, giảm thiểu rủi ro trong điều kiện thời tiết bất lợi (mưa, gió). Trong điều mưa nhiều, gió to sẽ làm rửa trôi các loại thuốc bảo vệ thực vật. Chính vì vậy mà nồng độ thuốc không đủ để tiêu diệt nguồn bệnh, điều này làm giảm hiệu lực của thuốc và tăng khả năng kháng thuốc. Trong khi đó các hạt nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng có kích thước vô cùng nhỏ bé (chỉ 8-20 nanomet) nên chúng có khả năng bám dính trên kẽ lá rất tốt và lưu dẫn vào các mô bị bệnh trên Thân - Lá - Quả của cây trồng qua đó tiêu diệt nhanh - mạnh các nguồn nấm khuẩn gây bệnh trên cây trồng (các hạt nano tiêu diệt nguồn bệnh chỉ trong thời gian ngắn, giảm thiểu rủi ro trong điều kiện thời tiết bất lợi, chỉ sau khi phun 3-6 tiếng các hạt nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua đã có khả năng tiêu diệt hoàn toàn nấm khuẩn gây bệnh).
Ngoài khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh hại cây trồng thì chế phẩm nano bạc đồng plus còn có tác dụng làm tăng cường khả năng hấp thụ ánh sáng cho bộ lá qua đó nâng cao hiệu suất quang hợp của cây trồng, góp phầnlàm tăng năng suất, chất lượng và giá trị nông sản. Quang hợp là quá trình chuyển hóa năng lượng “mặt trời” thành năng lượng hóa học “dự trữ” cần thiết cho tất cả sinh vật trên trái đất. Khi cường độ ánh sáng yếu, khả năng hấp thụ ánh sáng vào lá kém do đó hiệu suất quang hợp bị giảm sút (trong khi đó Nano Bạc đồng làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng qua lá do đó tăng cường hiệu suất quang hợp).
Vậy tại sao sự kết hợp nano Bạc đồng và nano Đồng oxyclorua lại tạo nên sức mạnh diệt nấm khuẩn và virus mạnh mẽ ???
Khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN( hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn(hoặc virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội lây lan và phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng. Do vậy có thể nói sự kết hợp giữa nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua sẽ tạo ra tính "cộng hưởng" vô cùng lớn, tạo nên sức mạnh diệt nấm khuẩn gây bệnh sâu - rộng và triệt để hơn. Ngoài ra khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng plus kết hợp với nano đồng oxyclorua sẽ tiêu diệt được đồng thời bệnh do cả nấm và vi khuẩn gây hại. Vì trên thực tế trong cùng một thời điểm triệu chứng bệnh của cây trồng có thể do cả nấm và vi khuẩn gây hại (thậm chí có cả virus). Chúng phát triển đồng thời hoặc xen kẽ nhau, chúng tương tác hỗ trợ cho nhau và gây bệnh trên cây trồng ở mức độ nguy hiểm và khó kiểm soát hơn. Có thể dẫn chứng ví dụ một số trường hợp như:
Trên cây có múi (cam, bưởi, chanh) nhiều trường hợp chúng ta phát hiện thấy trong cùng một thời điểm xuất hiện cả triệu chứng của bệnh ghẻ sẹo trên lá và quả do nấm Elsinoe fawcetti gây ra đồng thời bệnh loét cam do vi khuẩn Xanthomonas Citri gây ra cũng phát triển mạnh mẽ khiến cho việc trị bệnh của bà con gặp rất nhiều khó khăn. Trrường hợp này rõ ràng để trị bệnh hiệu quả chúng ta cần phải sử dụng cả thuốc trị nấm và vi khuẩn. Một số vườn cam còn thấy xuất hiện đồng thời cả bệnh Greening - vàng lá gân xanh và bệnh loét cam vi khuẩn. Trong trường hợp này bà con cần sử dụng 3 nhóm thuốc: thuốc trị vi khuẩn, virus và côn trùng chích hút mới đem lại hiệu quả.
Trên cây gừng và cây nghệ bệnh thối củ có thể do cả nấm và vi khuẩn do đó việc dùng kết hợp 2 loại chế phẩm nano bạc đồng hợp kim và nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả tiêu diệt cả nấm và khuẩn đồng thời.
Trên cây rau hoa màu (cà chua, ớt, bắp cải, súp lơ, họ bầu bí,..) thời kỳ cây con thường bị nhiễm bệnh vàng lá thối rễ, lở cổ rễ (bệnh chết rạp cây con) do nấm Fusarium sp.; nấm Rhizoctonia solani; nấm Phytophothora sp(nhiễm đồng thời nhiều loại nấm gây bệnh khác nhau).
Trên cây chanh dây, trong cùng một thời điểm có thể nhiễm 2 - 3 nhóm bệnh khác nhau như đốm dầu (bệnh bã trầu), bệnh quăn lá khảm lá do virus (còn gọi là phấn trắng quả), bệnh đốm xám do nấm...
Như vậy trong điều kiện tự nhiên ngoài đồng ruộng khả năng phát sinh, phát triển của nấm, vi khuẩn gây bệnh diễn biến rất phức tạp. Cùng một thời điểm cây trồng có thể bị tấn công bởi nhiều nhóm vi sinh vật đơn bào gây bệnh. Trong khi đó hiện nay bà con hầu hết đều làm theo kinh nghiệm và tập quán sản xuất: khi cây trồng bị bệnh đa số bà con nông dân chưa biết phân biệt bệnh do nấm hay vi khuẩn do đó dẫn đến lựa chọn sai thuốc (bệnh do vi khuẩn mà chọn thuốc trị nấm thì không đem lại hiệu quả). Mặt khác các thuốc trị vi khuẩn trên thị trường hiện nay cũng kém hiệu quả do thường bị quen thuốc (nhờn thuốc) hoặc số lượng không nhiều để bà con lựa chọn. Do vậy giải pháp toàn diện và hiệu quả nhất đó là kết hợp giữa 2 loại nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua phun qua lá kết hợp với tưới gốc định kỳ theo các thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây trồng (tiêu diệt đồng thời cả nấm và vi khuẩn gây bệnh, ức chế kìm hãm quá trình phát triển của virus gây bệnh).
Ngoài ra các chế phẩm nano khi phun/tưới cho cây trồng thường chỉ cần sử dụng với hàm lượng rất nhỏ (lượng sử dụng rất nhỏ) đã mang lại hiệu quả cao hơn rất nhiều so với các thuốc hóa học truyền thống. Điều này làm giảm tối đa tình trạng ngộ độc thuốc đối với cây trồng đồng thời không gây tồn dư các chất hóa học độc hại trên nông sản từ việc phun/tưới thuốc trị bệnh cho cây trồng.
Trong nhiều trường hợp, xét trên một số bệnh do virus gây ra thì sự kết hợp giữa nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua còn mang lại hiệu quả phòng và trị bệnh do virus gây ra rất hiệu quả do chúng có khả năng ức chế sự nhân lên của ARN virus(chẳng hạn bệnh virus khảm lá, xoăn ngọn, chùn ngọn).
Như vậy có thể nói khi sử dụng nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả phòng và đặc trị nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng một cách toàn diện, phổ diệt nấm khuẩn rộng hơn, hiệu quả nhanh và tác dụng mạnh, giảm chi phí công chăm sóc và nâng cao chất lượng nông sản sau thu hoạch, tạo ra dòng nông sản sạch an toàn cho người tiêu dùng.
(Khi sao chép tài liệu trên cần dẫn nguồn cụ thể hoặc xin phép tác giả)
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH
Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:
ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 01235 99 85 99 (0835.99.85.99)
Email: nanobacsuper@gmail.com