Tại sao sau mỗi trận mưa nhãn vải, cây ăn quả có múi thường bị rụng nhiều ? Nguyên nhân và giải pháp chống rụng hoa và quả non trên cây ăn quả

Hiện tượng rụng quả sinh lý trên cây ăn quả

Do đặc tính sinh lý của cây ăn quả nói chung, trong thời kỳ ra hoa đậu quả non, hoặc khi cây vừa tắt hoa, quả non hình thành, phần lớn các cây ăn quả thân gỗ thường xảy ra hiện tượng rụng hoa - quả non. Hiện tượng này gọi chung là rụng quả sinh lý, tuy nhiên nếu không có biện pháp kỹ thuật tác động kịp thời, hiện tượng rụng sinh lý xảy ra khó kiểm soát, tỷ lệ rụng cao có thể dẫn đến giảm năng suất hoặc mất mùa. Tỷ lệ rụng sinh lý thời kỳ quả non là khác nhau tùy nhóm cây ăn quả, tùy điều kiện thời tiết và kỹ thuật chăm sóc...

Nguyên nhân gây nên tình trạng rụng quả sinh lý trên cây ăn quả

+ Mất cân đối dinh dưỡng: thừa đa lượng thiếu dinh dưỡng trung – vi lượng đặc biệt là Canxi, Bo, Kẽm, Magie (Ca, Bo, Zn, Mg).

+ Điều kiện thời tiết bất lợi: điều kiện thời tiết bất lợi dẫn đến Stress cây, thời tiết bất lợi có thể gây sốc nhiệt, biên độ nhiệt độ ngày-đêm chênh lệch lớn, độ ẩm đất quá cao, đất thừa ẩm trong thời gian dài, đất yếm khí, kém tơi xốp, độ mùn thấp cũng là nguyên nhân gây rụng quả non (thời kỳ quả non không để đất quá khô hoặc quá ẩm).

+ Sâu bệnh hại: nhóm côn trùng chích hút như nhện, bọ trĩ, rầy, rệp, gây hại cuống hoa, nhụy hoa kết hợp nấm khuẩn gây bệnh thối nhũn hoa, đen cuống làm giảm khả năng thụ phấn, đậu quả và gây rụng hàng loạt.

Ngoài ra hiện tượng rụng hoa và quả non còn liên quan đến mưa acid thời điểm trước và sau lập xuân. Đa phần các cây ăn quả thân gỗ như nhãn, vải, cây có múi đều ra hoa đậu quả trùng với thời điểm có mưa acid ở miền Bắc. Hiện tượng rụng hoa và quả non trở nên khó kiểm soát hơn khi hội tụ đồng thời các yếu tố: mưa ẩm kéo dài, mưa acid, sâu bệnh hại, mất cân đối dinh dưỡng...

Mưa acid và nấm bệnh gây hại hoa và quả non

Tác hại của mưa axít đối với cây ăn quả trong thời kỳ ra hoa đậu quả non

Do hoạt động sản xuất của con người gây nên ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí do đó trong không khí có nhiều khí độc như sunfua dioxit (SO2), nitơ dioxit (NO2)...các dạng khí này hòa tan với hơi nước trong không khí tạo thành axít sunfuric (H2SO4) và axít HNO3. Khi trời mưa các dạng axít độc hại này hòa tan vào nước mưa làm cho độ pH của nước mưa giảm gây ảnh hưởng trực tiếp cây trồng đặc biệt hàm lượng axít trong nước mưa cao vào đúng thời kỳ cây ra hoa đậu quả sẽ gây ra các tác hại đáng kể. Các tác hại của mưa axít đối với bưởi trong thời kỳ ra hoa đâu quả là: 

+ Làm cháy hoa, suy giảm chức năng sinh lý của hạt phấn và nhụy.

+ Hạn chế khả năng thụ phấn, thụ tinh, giảm tỷ lệ đậu quả.

+ Hàm lượng axít cao sẽ làm cháy quả non, gây ra hiện tượng rụng quả hàng loạt. Nếu bị nấm khuẩn gây bệnh kết hợp thì hiện tượng rụng quả non rất khó kiểm soát.

+ Mưa axít thúc đẩy quá trình hình thành tầng rời cuống hoa và quả non qua đó đẩy mạnh quá trình rụng hoa và quả non.

+ Ảnh hưởng đến khả năng quang hợp của bộ lá do mưa axít ít nhiều ảnh hưởng trực tiếp đến bộ lá.

+ Làm chậm quá trình phát triển của quả non, gây rụng quả non hàng loạt.

Ở một số cây ăn quả, mưa ẩm còn kích thích phát triển mầm chồi dinh dưỡng, gây ra hiện tượng cạnh tranh dinh dưỡng và rụng quả non hàng loạt (cam, bưởi, bơ…). Độ ẩm cao, bão hòa trong đất còn làm lượng oxy trong đất giảm mạnh khiến cho hoạt động hô hấp của rễ bị ảnh hưởng, dinh dưỡng vận chuyển lên các bộ phận trên mặt đất (quả non) bị hạn chế do vậy quả non bị rụng đáng kể.

Rụng hoa hàng loạt trong điều kiện mưa ẩm kéo dài liên tục, độ ẩm đất bão hòa

Ngoài ra mưa acid làm cho Canxi trong tế bào tầng rời giảm mạnh (chúng bị hòa tan, bị di chuyển thành những ion linh động). Mà Canxi là một nguyên tố dinh dưỡng trung lượng quan trọng cần bổ sung và không thể thiếu ở thời kỳ ra hoa đậu quả đối với bất kỳ cây ăn quả thân gỗ nào.

Theo nhiều nghiên cứu cho thấy thời kỳ cây ra hoa đậu quả canxi thường bị thiếu hụt do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong khi đó canxi có vai trò rất quan trọng với cây ăn quả nói chung (đặc biệt thời kỳ ra hoa đậu quả). Canxi được xem là chất keo xi măng kết dính các tế bào với nhau. Canxi làm tăng tính liên kết phần tầng rời cuống quả, giúp hạn chế hiện tượng rụng quả non (cơ bản Canxi sẽ làm dai cuống quả). Tuy nhiên thực tế cho thấy đa số bà con sử dụng phân bón lá có chứa Canxi(Ca), Magie(Mg)Kẽm(Zn) ở dạng ion - dạng muối 2+ như: Ca2+Mg2+ Zn2+. Các dạng này thường bị kết tủa ở dạng không tan ngay trên bề mặt lá do đó cây rất khó hấp thu gây nên hiện tượng thiếu hụt dinh dưỡng cục bộ. Đa số các đạng canxi hiện nay trên thị trường được thương mại dưới dạng phân bón lá có hỗn hợp với một số thành phần trung, vi lượng khác tuy nhiên các dạng canxi này hầu hết tồn tại dưới dạng ion (dạng muối có chứa Ca2+), khi phun qua lá các ion Ca2+ này thường bị các acid yếu như acid H2CO3 làm kết tủa ở dạng không tan, khó hấp thu (dạng bất động) theo cơ chế sau: 

Trong không khí luôn tồn tại hơi ẩm (H2O) và khí CO2, chúng sẽ kết hợp với nhau tạo thành một acid yếu H2CO3Sau đó  H2CO3 lại bị phân ly nhanh thành H+ và CO32-.

H2O + CO2  = H2CO(axít)

H2CO= 2H(axít)  CO32-

 Quá trình trên sẽ tạo ra hệ quả:

Một là vỏ quả non và cuống quả bị acid hóa bởi H+ sinh ra từ quá trình trên làm cho quả non bị cháy và rụng.

Hai là chính CO32- sẽ kết hợp với Ca2+ tạo ra muối CaCO3 làm cho cây không hấp thu được canxi do đó cây bị thiếu hụt canxi cục bộ mặc dù bà con vẫn bổ sung Canxi cho cây qua lá nhưng việc làm này hầu như không tạo nên hiệu quả do Canxi đã bị kết tủa ngay trên bề mặt lá theo phương thức sau:

Ca2+ + CO32- ==> CaCO(Nếu sử dụng canxi thông thường chúng sẽ bị giữ ở dạng không tan, cây không hấp thu được)

Tóm lại canxi bo dạng thông thường sẽ bị kê tủa, chuyển hóa thành dạng khó tan, khó hấp thu. Điều này giải thích tại tao phun canxi bo nhưng không đạt được hiệu quả chống rụng.

Vậy làm thế nào để bổ sung Canxi dễ hấp thu cho cây, chống kết tủa canxi tại bề mặt lá, tăng cường dai cuống, hạn chế rụng quả non ? Giải pháp tối ưu, hiệu quả ở đây là bà con nên bổ sung dạng Canxi nano phun xen kẽ với dạng Nano Canxi cacbonate. Hai dạng này sẽ bổ sung trực tiếp và gián tiếp một cách liên tục Canxi cho cây, giúp cuống dai hơn. Ưu điểm vượt trội của nano canxi là kích thước hạt vô cùng nhỏ bé, dễ dàng bám trên kẽ lá, ít bị rửa trôi, dễ dàng hấp thu, bổ sung nhanh và kịp thời cho cây, hiệu suất hấp thu nano canxi qua lá nhanh hơn gấp 2-3 lần so với canxi ở dạng truyền thống. Đặc biệt hơn là nano canxi không bị oxy hóa, không bị kết tủa ở dạng khó tan. Ngoài ra nano Canxi cacbonate có vai trò trung hòa mưa axít,  làm giảm tác hại cháy hoa - quả non do mưa axít và sương muối.

Nano Canxi cacbonate có kích thước vô cùng nhỏ (kích thước 20-40nm) chúng có khả năng bám dính trên các kẽ lá, tại bề mặt lá chúng sẽ trung hòa hàm lượng axít, hạn chế tác hại của sương muối đồng thời giải phóng khí CO2 (là nguyên liệu của quá trình quang hợp, nâng cao hiệu suất quang hợp) và giải phóng thêm Ca2+ qua đó cung cấp, bổ sung dinh dưỡng canxi dễ tiêu cho cây, làm tăng tính bền vững của tế bào phần tầng rời, chống rụng quả non, thúc quả non phát triển đồng đều. Cơ chế chống mưa axít của nano canxi cacbonat (N-CaCO3được mô tả như sau:

Nano-CaCO+ H2CO3(H+) = Ca+2 (bổ sung canxi) + 2CO2↑ + H2O

Như vậy có thể nói nano canxi giúp cây tăng cường quá trình trao đổi chất, bổ sung trực tiếp và liên tục canxi dễ hấp thu cho cây qua đó chống rụng quả sinh lý. Nano canxi cacbonat chống mưa axít, thúc quả lớn nhanh, tăng mẫu mã vỏ quả, hạn chế nứt quả ở giai đoạn cuối.

Qua mô tả trên chúng ta thấy các axít vô cơ sinh ra trong không khí, trong nước mưa sẽ bị các hạt nano canxi cacbonat trung hòa (triệt tiêu tác hại của axít), qua đó giảm tối đa tác hại của mưa axít, đồng thời quá trình trên cũng giải phóng ra canxi dễ tiêu bổ sung trực tiếp qua lá cho cây(chống rụng quả). Ngoài ra trong quá trình trung hòa mưa axít còn giải phóng khí COtăng tới 40% ngay tại bề mặt lá, khí CO2 là nguyên liệu cần thiết cung cấp cho cây trồng qua các tế bào khí khổng ở bề mặt lá làm tăng hiệu suất quang hợp, thúc đẩy quả non phát triển.

Chúng ta có thể thấy cùng một thời điểm nano canxi cacbonat tạo ra 3 vai trò quan trọng:

Một là: Trung hòa tác hại của mưa axít, ngay cả axít yếu.

Hai là: Bổ sung canxi cho cây qua bộ lá thông qua các khi khổng và thủy khổng.

Ba là: Giải phóng khí CO2 tại chỗ. Khí CO2 là nguồn nguyên liệu cần thiết và không thể thiếu cho quá trình quang hợp qua đó thúc đẩy hoạt đồng quang hợp (nâng cao hiệu suất quang hợp của cây trồng).

Nano canxi super 2020 thế hệ mới tích hợp nano canxi và nano canxi cacbonat, bổ sung thêm nano Zn và Mg - chống mưa acid, chống rụng toàn diện khi kết hợp với Shellac Suger và nano Bạc Đồng

Giải pháp chống mưa axít, chống rụng quả non trên nhãn vải và cây ăn quả nói chung:

Trước mưa hoặc sau mưa nhà vườn nên sử dụng nano canxi, nano canxi cacbonate phun đều mặt lá, chùm quả. Cụ thể: nhà vườn dùng 50ml chế phẩm nano canxi super (có thành phần nano canxi cacbonat) pha với bình 20 lít nước phun đều tán lá, chùm quả, phun 2 lần, cách nhau 5 ngày/lần. Do mưa ẩm nên có thể thời kỳ này xuất hiện nấm khuẩn gây bệnh do đó nên phun thêm chế phẩm nano bạc đồng super.

Nano canxi super vừa bổ sung canxi dễ tiêu, vừa có khả năng trung hòa mưa acid làm giảm hiện tượng acid hóa gây hại hoa và quả non. Nano – canxi cacbonate có hoạt tính hóa học cao nên dễ phản ứng để trung hòa axit ngay cả ở môi trường axit yếu pH = 5-6. Nano canxi cacbonate sử dụng trong phân bón lá làm tăng hiệu suất của quá trình quang hợp và bổ sung canxi qua bộ lá của cây. Khi ở kích thước nano mét (70nm) các hạt Nano-CaCO3 bám vào kẽ lá và phân hủy trong môi trường khí CO2 (H2CO3) tự nhiên đồng thời giải phóng khí CO2 tăng đến 40% tại kẽ lá tạo ra nguồn nguyên liệu (CO2) dồi dào cho quá trình quang hợp và bổ sung canxi cho cây trồng

Lưu ý: Để đạt hiệu quả cao và toàn diện trong việc chống rụng hoa và quả non nhà vườn nên kết hợp sử dụng nano canxi super với chế phẩm nano Bạc đồng, Nano oxyclorua đồng, Shellac suger cho hiệu quả tối ưu.

Quy trình sử dụng chế phẩm nano chuyên dùng cho cây có múi (chống rụng, chống mưa acid): Click vào đường link sau

https://nanobacsuper.com/quy-trinh-su-dung-che-pham-nano-canxi-super-shellac-suger-nano-bac-dong-chuyen-dung-cho-cay-co-mui-buoi-dien-cam-canh-cam-vinh

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99

Email: nanobacsuper@gmail.com