phamcongkhai1249@gmail.comPhần 1: Công dụng chế phẩm nano chuyên dùng cho cây sâm Ngọc Linh
Chế phẩm nano chuyên dùng cho cây sâm NL bao gồm 2 nhóm cơ bản:
Nhóm 1: Chế phẩm có tác dụng phòng và trị bệnh do nấm và vi khuẩn gây bệnh
Ghi chú: Mỗi loại chế phẩm có thành phần, nồng độ, công dụng, phổ diệt nấm khuẩn khác nhau. Tuỳ vào tuổi cây, mức độ bệnh, mục đích sử dụng (phòng hay trị bệnh) để có công thức kết hợp sử dụng sao cho đạt hiệu quả tối ưu.
Ưu điểm vượt trội của nhóm chế phẩm nano phòng trị bệnh cho cây sâm Ngọc Linh(nhóm 1):
+ Tiêu diệt nấm khuẩn gây bệnh nhanh và triệt để, chống kháng thuốc tốt nên có thể sử dụng thường xuyên, định kỳ mà không cần thay các loại thuốc khác.
+ Thay thế hoàn toàn các nhóm thuốc hoá học trị bệnh độc hại.
+ Chế phẩm nano Bạc Đồng PAV/Super/Plus, nano Đồng Oxyclorua không độc hại, không gây ô nhiễm môi trường, khi sử dụng không cần bảo hộ lao động.
+ Sự kết hợp giữa các loại nano nhóm 1 tạo nên tính cộng hưởng, phổ diệt nấm khuẩn mạnh, phòng trị hầu hết các nhóm bệnh do nấm khuẩn gây bệnh trên cây sâm Ngọc Linh: bệnh lở cổ rễ, chết rạp cây con, bệnh đốm vòng, bệnh gỉ sắt, bệnh thán thư, bệnh héo xanh vi khuẩn,..
+ Không tồn dư các chất độc hại trên thân lá củ sâm sau thu hoạch.
Nhóm 2: Chế phẩm dinh dưỡng, cân bằng pH đất, tăng sức đề kháng cho cây, tăng tỷ lệ đậu quả, chống rụng quả, trung hoà tác hại của mưa acid,…
Công dụng cơ bản của chế phẩm nano nhóm 2:
2.1 Nano AKH Super Plus
Bổ sung cân đối, đầy đủ dinh dưỡng Đa Trung Vi lượng cho cây sâm phát triển khoẻ mạnh, ổn định, hạn chế bệnh sinh lý do thiếu dinh dưỡng. Thúc bộ rễ phát triển, chống nghẹt rễ, thối rễ, tăng chất lượng và khối lượng củ.
2.2 Nano Canxi Super
Bổ sung dinh dưỡng Trung Vi lượng(dạng nano hấp thu nhanh), chống mưa acid, chống rụng quả, ổn định pH đất, thân khoẻ mạnh, lá xanh dày, tạo môi trường thuận lợi cho bộ rễ phát triển mạnh, giúp củ phát triển đều, tăng chất lượng củ.
2.3 Nano Silic SiO2
Tăng cường sức đề kháng cây, chống ngộ độc cây, giúp cây sâm chống chịu tốt với các điều kiện bất lợi từ tự nhiên (chống úng, chống nóng, chống rét tốt). Nano Silic SiO2 kết hợp nano Canxi tạo nên hiệu quả cộng hưởng làm tăng cường tính bền vững của thành tế bào qua đó giúp lớp mô thực vật có tính chống chịu cơ học tốt, cây cứng cáp, khoẻ mạnh, chống lốp đổ đồng thời hạn chế tối đa sự xâm nhiễm của bào tử nấm gây bệnh.
2.4 Shellac Suger
Thúc đẩy quá trình ra hoa, nâng cao tỷ lệ đậu quả, chống rụng quả, bổ sung dinh dưỡng trung vi lượng.
Nhóm 3: Chế phẩm ủ nguyên liệu hữu cơ, xử lý đất trước khi trồng, bổ sung hệ vi sinh có lợi (đa dạng các chủng), chống thối củ, tiêu diệt và ức chế tuyến trùng ký sinh. Phòng tổng hợp nhóm bệnh do nấm gây ra (lở cổ rễ, chết rạp cây con, đốm vòng, gỉ sắt, thán thư, héo xanh,..). Nhóm 3 bao gồm 2 loại chế phẩm cơ bản: Chế phẩm Biotech Pro và Hệ vi sinh kháng nấm đa chủng, mật độ cao.
3.1 Thành phần và công dụng chế phẩm Biotech Pro
Thành phần cơ bản chế phẩm Biotech Pro:
1.Bacillus subtillis 107 CFU/g
2.Bacillus licheniformis 107 CFU/g
3.Bacillus megaterium 107 CFU/g
4.Lactobacillus acidophilus 107 CFU/g
5.Lactobacillus plantarum 107 CFU/g
6.Streptomyces sp 105 CFU/g
7.Saccharomyces (S. cereviseae) 106 CFU/g
8.Trichoderma (Trichoderma viride) 107 CFU/g
9.Isaria javanicus 105 CFU/g
10.Metarhizium (M. anisoplae) 105 CFU/g
Công dụng chế phẩm Biotech Pro (chuyên dùng tưới gốc, xử lý đất):
+ Xử lý đất, cải tạo đất trước khi trồng giúp tăng hàm lượng mùn trong đất, tăng độ phì cho đất, làm đất tơi xốp, thoáng khí, hạn chế nghẹt rễ và ngộ độc rễ.
+ Phân hủy các thành phần khó tiêu (cellulose, tinh bột, protein, lipit, pectin,…) tồn tại trong đất, nguyên liệu hữu cơ thành dạng dinh dưỡng dễ tiêu, kích thích sinh trưởng thực vật, tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng cho cây.
+ Cạnh tranh, ức chế và tiêu diệt các chủng vi sinh vật gây bệnh gây (nấm gây bệnh thối rễ, bệnh lở cổ rễ - nấm phytophthora spp, nấm Fusarium, nấm Pythium).
+ Chế phẩm Biotech Pro có chứa nấm Trichoderma và Isaria javanicus ở mật độ cao. Trichoderma là một loại nấm hoại sinh có khả năng ký sinh và đối kháng với nhiều loại nấm hại gây bệnh cây trồng, chúng thường sống trong đất tập trung nhiều ở khu vực rễ cây. Nấm này có khả năng tiết các enzyme tiêu diệt các loại nấm gây hại khác. Cụ thể, các chất do nấm này tiết ra làm tan thành tế bào của nấm gây hại, tiêu diệt chúng và cuối cùng phân giải chúng thành thức ăn. Quá trình này này tạo ra nhiều chất hữu cơ có ích. Chủng nấm này có đến 33 loài, hầu hết đều có lợi cho cây trồng. Một số giúp cố định đạm trong đất, số khác phân giải lân hoặc tấn công tiêu diệt các loài nấm bệnh gây hại cho cây trồng. Trichoderma viride có khả năng ký sinh nấm, sinh kháng sinh, cạnh tranh chất dinh dưỡng và không gian với các vi sinh vật gây bệnh; chống chịu tốt với các điều kiện bất lợi, thúc đẩy bộ rễ phát triển khoẻ mạnh. Trichoderma viride có khả năng hòa tan và cô lập chất dinh dưỡng vô cơ, cảm ứng sự kháng bệnh, bất hoạt enzyme gây bệnh.
Nấm Isaria javanicus (hay nấm Paecilomyces javanicus) thuộc nhóm nấm bất toàn ký sinh côn trùng, các khuẩn lạc lúc đầu có màu trắng ngà sau đó chuyển dần sang màu kem rồi đến màu tím nhạt. Khi bào tử nấm gặp cơ thể côn trùng, tuyến trùng sẽ nảy mầm và đâm xuyên vào cơ thể vật chủ, sinh trưởng phát triển và gây chết vật chủ (ức chế quá trình phát triển tuyến trùng, tiêu diệt tuyến trùng hại rễ).
3.2 Thành phần và công dụng hệ vi sinh kháng nấm
Công dụng cơ bản hệ vi sinh kháng nấm: Phòng trị bệnh tổng hợp trên cây sâm (tiêu diệt nấm và vi khuẩn gây bệnh). Diệt ấu trùng sâu non và tuyến trùng hại rễ, củ sâm NL.
+ Trichoderma: là một loại nấm hoại sinh có khả năng ký sinh và đối kháng với nhiều loại nấm hại gây bệnh cây trồng (các chủng gây bệnh thối rễ, lở cổ rễ, thối củ sâm).
+ Bacillus subtilis: có khả năng tổng hợp một số chất kháng sinh có tác dụng ức chế sinh trưởng, tiêu diệt một số vi sinh vật gây bệnh.
+ Streptomyces murinus: là xạ khuẩn có khả năng sinh chất kháng sinh để ức chế sinh trưởng hoặc tiêu diệt các vi sinh gây bệnh khác.
+ Isaria javanicus (hay nấm Paecilomyces javanicus): thuộc nhóm nấm bất toàn ký sinh côn trùng, các khuẩn lạc lúc đầu có màu trắng ngà sau đó chuyển dần sang màu kem rồi đến màu tím nhạt (khi bào tử già). Khi bào tử nấm gặp cơ thể côn trùng gây hại trong đất, tuyến trùng sẽ nảy mầm và đâm xuyên vào cơ thể vật chủ, sinh trưởng phát triển và gây chết vật chủ (tiêu diệt trứng, ấu trùng sâu non và tuyến trùng ký sinh rễ cây sâm).
Phần 2: Quy trình sử dụng chế phẩm nano chuyên dùng cho cây sâm Ngọc Linh giai đoạn xử lý đất, gieo ươm hạt giống, phát triển cây con
Mục tiêu cơ bản: Phòng bệnh chủ động, toàn diện, hiệu quả. Chống lây nhiễm bệnh, ngăn chặn nấm khuẩn gây bệnh phát sinh phát triển ở giai đoạn sớm, giảm tỷ lệ cây bệnh và tỷ lệ chết cây con, giúp cây sâm phát triển bền vững và ổn định.
2.1 Ngâm xử lý hạt giống trước khi gieo
Hạt giống cây sâm sau khi tách vỏ, làm sạch, để khô, dùng 40-50ml chế phẩm nano Bạc Đồng PAV pha với 1 lít nước ngâm hạt giống trong 40-60 phút sau đó vớt ra để khô. Tiếp tục ngâm xử lý lần 2: Dùng 40ml nano Bạc Đồng Super pha 1 lít nước ngâm hạt giống 40-60 phút trước khi gieo hạt.
2.2 Xử lý đất trước khi gieo/trồng
Đối với ươm hạt giống, dưới đáy luống lót 1 lớp đất sạch 10cm có ủ trộn với vôi bột và chế phẩm Biotech Pro. Ở phía trên cùng là lớp Đất sạch, Mùn hữu cơ và Xơ dừa dày khoảng 10-12cm(tỷ lệ 5-3-2). Trước khi gieo ươm hạt giống hoặc trước khi trồng nhà vườn cần tiến hành xử lý đất theo các bước sau:
Bước 1: Tiêu diệt nguồn bệnh trong đất (nấm, vi khuẩn gây bệnh)
Dùng 500-800ml nano Bạc Đồng Super kết hợp 500-800ml nano Đồng Oxyclorua cộng thêm 500-800ml nano Bạc Đồng PAV pha 150-200 lít nước tưới ẩm đất bão hoà. Tưới 2 lần liên tiếp, cách nhau 7-10 ngày/lần (hỗn hợp dung dịch 3 loại nano cần được tưới ẩm đều đất mặt luống và ngấm xuống tầng đất sâu 10cm). Chờ cho đến khi đất khô tương đối hoặc sau 5-10 ngày chuyển sang bước 2.
Bước 2: Bổ sung dinh dưỡng khoáng nano, tạo môi trường thuận lợi cho hệ vi sinh phát triển, ức chế quá trình phát triển của nấm bệnh, hạn chế các nhóm bệnh sinh lý liên quan đến thiếu và mất cân đối dinh dưỡng
Dùng 500ml nano AKH Super Plus kết hợp 500ml nano Canxi Super cộng thêm 500-1000ml nano Bạc Đồng Super pha với 300 lít nước tưới ẩm đất, sau 7-10 ngày chuyển sang bước 3.
Bước 3: Bổ sung hệ vi sinh có lợi, tăng hàm lượng mùn hữu cơ, chống thối rễ, lở cổ rễ và nghẹt rễ. Ức chế và tiêu diệt nấm khuẩn gây bệnh, ấu trùng sâu non và tuyến trùng giúp cây sâm phát triển ổn định, kháng bệnh tốt
Dùng 15-20 lít chế phẩm Biotech Pro pha với lượng nước vừa đủ tưới ẩm đều cho 50-100m2 đất gieo ươm hạt giống (hoặc 400-600m2 đất trồng sâm NL). Sau 7-10 ngày chuyển sang bước 4.
Bước 4: Chống nấm, kháng khuẩn gây bệnh, duy trì pH ổn định, bổ sung hệ vi sinh kháng nấm, tiêu diệt các chủng nấm gây bệnh theo cơ chế sinh học
Dùng 500g hệ vi sinh kháng nấm trộn đều với 2-4 lít nước sạch, ngâm trong 2-3 tiếng (bóp nhuyễn sao cho nước ngấm đều với bột chế phẩm). Sau đó bổ sung thêm lượng nước sạch vừa đủ, tưới ẩm đều cho 50-100m2 đất gieo ươm hạt giống hoặc 200-300m2 đất trồng sâm Ngọc Linh.
Lưu ý khi sử dụng: Tuân thủ đầy đủ các bước xử lý trên, lắc đều chế phẩm khi dùng, pha loãng từng loại chế phẩm trước khi hỗn hợp chung, pha xong nên phun tưới ngay không để lâu.
Xử lý mùn hữu cơ bằng chế phẩm Biotech Pro trước khi trồng sâm Ngọc Linh
2.3 Chăm sóc sâm Ngọc Linh sau khi gieo ươm hạt giống
Sau khi gieo hạt, nhà vườn cần xây dựng kế hoạch chăm sóc, quản lý sâu bệnh hại tổng hợp (nấm khuẩn bệnh và côn trùng, động vật). Duy trì độ ẩm vừa phải trong quá trình gieo ươm hạt giống (độ ẩm 55-65%), không để đất thiếu hoặc thừa ẩm. Định kỳ 10-15 ngày tưới bổ sung chế phẩm Biotech Pro và Hệ vi sinh kháng nấm(tưới xen kẽ nhau, cách nhau 10-15 ngày).
Lưu ý: Quá trình gieo ươm hạt giống không tưới quá thừa ẩm, cũng không để đất khô. Chế phẩm Biotech Pro và Hệ vi sinh kháng nấm sử dụng luân phiên xen kẽ nhau, cách nhau 10-15 ngày.
Khi cây sâm phát triển khỏi mặt đất, phun phòng nấm khuẩn gây bệnh:
Công thức 1: Dùng 100-150ml nano Bạc Đồng Plus pha 20 lít nước phun sương mù thân lá (áp dụng sâm non, sâm tuổi nhỏ, giai đoạn ươm hạt cây giống).
Công Thức 2: Dùng 80-100ml nano Bạc Đồng Super pha 20 lít nước phun sương mù thân lá.
Công thức 3: Dùng 40-50ml nano Bạc Đồng Super kết hợ 40-50ml nano Đồng Oxyclorua pha 20 lít nước phun sương mù thân lá.
Lưu ý: Sử dụng luân phiên các công thức trên, phun định kỳ 5-7 ngày/lần. Ngoài ra sử dụng chế phẩm Biotech Pro và Hệ vi sinh kháng nấm tưới ẩm định kỳ luân phiên nhau, cách nhau 10-15 ngày/lần.
Một số nhóm bệnh phổ biến trên cây sâm Ngọc Linh: Bệnh thán thư, bệnh gỉ sắt, bệnh đốm vòng, bệnh lở cổ rễ chết rạp cây con, bệnh héo xanh vi khuẩn, bệnh thối củ.
Phần 3: Quy trình sử dụng chế phẩm nano chuyên dùng phòng trị bệnh tổng hợp cho cây sâm Ngọc Linh
3.1 Phòng bệnh tổng hợp cho cây sâm Ngọc Linh ứng dụng công nghệ nano
A – Các công thức phun thân lá gốc phòng bệnh tổng hợp
Công thức phun phòng bệnh 1(CT1): Dùng 50-60ml chế phẩm nano Bạc Đồng Super kết hợp 30-50ml nano Đồng oxyclorua cộng thêm 60-80ml nano Bạc Đồng Plus pha với 20 lít nước phun ướt đẫm, phun kỹ thân lá, gốc rễ, định kỳ 7 ngày/lần. CT1 ưu tiên sử dụng cho cây sâm non, sâm tuổi nhỏ, lá còn non chưa thành thục.
Công thức phun phòng bệnh 2(CT2): Dùng 50-70ml chế phẩm nano Bạc Đồng Super kết hợp 50-70ml chế phẩm nano Đồng oxyclorua cộng thêm 40-60ml nano Bạc Đồng PAV pha với 20 lít nước phun ướt đẫm, phun kỹ thân lá, hai mặt lá, kết hợp phun tưới ẩm gốc, định kỳ 7 ngày/lần.
Công thức phun phòng bệnh 3(CT3): Dùng 60-80ml chế phẩm nano Bạc Đồng Super kết hợp 60-80ml nano Đồng oxyclorua cộng thêm 60-80ml nano Bạc Đồng Plus pha với 20 lít nước phun ướt đẫm, phun kỹ thân lá, hai mặt lá, kết hợp phun tưới ẩm gốc, định kỳ 7 ngày/lần.
Lưu ý:
+ Phun ướt đẫm toàn bộ thân lá gốc, định kỳ 7 ngày/lần. Trong điều kiện độ ẩm cao, cây mẫn cảm bệnh có thể tăng 10-20% liều lượng sử dụng so với khuyến cáo trên (Bảng 1).
+ Sử dụng công thức 2 và 3 khi công thức 1 không đáp ứng hoặc hiệu quả phòng bệnh thấp. Khi mới sử dụng nên dùng liều thấp sau đó tăng dần liều lượng ở các lần phun tiếp theo. Phun tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát, không phun tưới thời điểm nắng nóng, nhiệt cao. Công thức 2 có tác dụng diệt nấm khuẩn mạnh, phòng bệnh toàn diện (hiệu lực mạnh nhất trong 3 công thức). Khi sử dụng công thức 2, nếu bị xoăn lá nên giảm liều lượng chế phẩm nano Bạc Đồng PAV ở các lần phun tưới kế tiếp. Sử dụng nano Bạc Đồng PAV liều cao khi tưới gốc, tuy nhiên nên hạn chế bám dính vào lá non, có thể phun nước rửa lá ngay sau khi tưới phun nano bạc đồng PAV ở liều lượng cao. Thông thường liều lượng sử dụng tưới gốc cao hơn liều phun thân lá. Do đó nếu có điều kiện nên pha liều phun thân lá và liều tưới gốc khác nhau. Ngoài ra nên kết hợp tưới gốc định kỳ Biotech Pro và Hệ vi sinh kháng nấm (Sử dụng xen kẽ, cách nhau 10-15 ngày).
B – Các công thức tưới gốc phòng bệnh định kỳ cho cây sâm Ngọc Linh
Tưới gốc phòng bệnh cho cây sâm Ngọc Linh (CT4): Dùng 80ml nano Bạc Đồng Plus kết hợp 70-80ml nano Bạc Đồng Super cộng thêm 70-80ml nano Đồng Oxyclorua pha với 20 lít nước tưới ẩm gốc, tưới định kỳ 7-15 ngày/lần (tuỳ điều kiện thời tiết, thời điểm cây mẫn cảm bệnh tưới định kỳ 7 ngày một lần). Công thức 4 được sử dụng cho cây sâm non, sâm tuổi nhỏ.
Tưới gốc phòng bệnh cho cây sâm Ngọc Linh (CT5): Dùng 70-80ml nano Bạc Đồng PAV kết hợp 70-80ml nano Đồng oxyclorua cộng thêm 70-80ml nano Bạc Đồng Super pha với 20 lít nước tưới ẩm gốc, tưới định kỳ 10-15 ngày/lần (tuỳ điều kiện thời tiết, thời điểm cây dễ nhiễm bệnh nên tưới 7ngày/lần).
Lưu ý khi pha liều cao tưới gốc (CT4-CT5), cần tránh để dung dịch bám dính vào lá, đặc biệt lá non, lá chưa thành thục.
Lưu ý khi sử dụng:
+ Để hiệu quả phòng bệnh cao, nên tưới-phun định kỳ theo các công thức trên, tuy nhiên không tưới thừa ẩm. Phun thân lá, tưới gốc định kỳ chế phẩm nano phòng trị bệnh kết hợp tưới gốc chế phẩm Biotech Pro và phun/tưới chế phẩm Hệ vi sinh kháng nấm(Chế phẩm Biotech Pro chuyên dùng tưới gốc, chế phẩm Hệ vi sinh kháng nấm có thể vừa phun thân lá, hoa, quả vừa tưới gốc).
+ Có thể dùng đồng thời chế phẩm Biotech Pro với nano Canxi Super, nano AKH, nano Silic SiO2. Không dùng chung chế phẩm Biotech Pro và Hệ vi sinh kháng nấm với Bộ chế phẩm nano Bạc Đồng Plus/Super/PAV, nano đồng oxyclorua (nên cách nhau 3-7 ngày).
+ Tuỳ tuổi cây, nguy cơ nhiễm bệnh mà ta chọn lựa công thức phun/tưới phòng bệnh sao cho phù hợp, cũng có thể sử dụng luân phiên giữa các công thức phun.
+ Thời kỳ cây sâm ra hoa, đậu quả, nuôi quả non nên sử dụng hệ vi sinh kháng nấm phun toàn bộ thân lá, gốc, chùm hoa quả non (chống khô hoa, diệt nấm bệnh).
+Trước khi sử dụng cần lắc đều chai chế phẩm. Khi pha nhiều loại chế phẩm trong cùng 1 bình nên pha loãng từng loại chế phẩm trước khi hỗn hợp trộn chung sau đó khuấy đều trước khi phun/tưới, pha xong nên sử dụng ngay, không để lâu.
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH
Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:
ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99
Email: nanobacsuper@gmail.com
