Bệnh vàng lá panama là một loại bệnh nguy hiểm gây hải phổ biến trên cây chuối. Nếu không có biện pháp phòng bệnh chủ động, bệnh rất dễ lây lan mạnh thành dịch, khó kiểm soát, tốc độ lây nhiễm nhanh,..

1.Nguyên nhân gây bệnh vàng lá panama trên cây chuối

Bệnh vàng lá Panama do nấm Fusarium oxysporumf gây nên. Nấm tồn tại trong đất trong điều kiện đất ẩm, đất trũng thấp, đất có pH thấp (đất chua nhẹ đến trung bình).

2. Đặc điểm phát sinh phát triển bệnh vàng lá héo rũ panama

Nấm Fusarium oxysporum tồn tại trong đất và tàn dư cây bệnh, phát triển thuận lợi trong điều kiện đất ẩm và pH thấp. Nấm có thể sống hoại sinh trong củ chuối (thân chính) và các bộ phận khác một thời gian dài, lây lan chủ yếu theo cây chuối con và đất có mang mầm bệnh.

Nấm bệnh xâm nhập chủ yếu qua chóp rễ hoặc qua vết thương ở rễ (có sự cộng hưởng của tuyến trùng hại rễ). Sau khi xâm nhập, nấm sẽ phát triển trong mạch dẫn làm cản trở quá trình vận chuyển nước và dinh dưỡng nuôi thân lá, do đó gây nên hiện tượng vàng lá, héo rũ, phiến lá gẫy gập từ phần nách lá.

Để đạt hiệu quả diệt nấm panama nhà vườn cần xử lý giống cây con, xử lý đất trước khi trồng, không để nấm Fusarium oxysporum xâm nhiễm vào chóp rễ và mạch dẫn.

3.Triệu chứng điển hình của bệnh héo rũ vàng lá panama trên cây chuối

Chuối bị nhiễm bệnh héo rũ vàng lá Panama thường có các triệu chứng điển hình như sau:

+ Các lá già phía ngoài bị vàng trước, sau một thời gian ngắn từ lá già lan dần lên các lá non. Hiện tượng vàng lá có xu hướng khởi phát từ bìa lá lan vào gân lá.

+ Lá bị bệnh thường héo vàng, cuống gãy tại nách lá, lá treo trên thân giả, đôi khi cuống lá cũng bị gãy ở phần giữa phiến lá.

+ Tính tổng thể trên cây, các lá già bị héo khô quanh thân giả, chỉ còn một số lá non hoặc bánh tẻ đọt còn xanh và mọc thẳng, các lá đọt này có màu xanh nhạt, hơi vàng hoặc bị méo mó dị dạng, nhăn nheo, cuối cùng cũng bị héo úa.

+ Triệu chứng trên thân giả và thân chính: về cơ bản cây chuối nhiễm bệnh vàng lá panama thường bị chết nhưng thân không đổ, các bẹ ngoài bị nứt dọc. Cắt ngang các bẹ lá (thân giả) sẽ thấy các bó mạch dẫn hóa nâu vàng, nâu đen. Cắt ngang củ chuối (thân chính) có các đốm màu vàng hoặc đỏ nâu và bốc mùi hôi nhớt.

Trên thân chính(củ) có các vết đốm màu vàng hoặc đỏ nâu

4.Giải pháp phòng trị bệnh héo rũ vàng lá panama trên cây chuối

Để khống chế, tiêu diệt triệt để nguồn nấm Fusarium gây bệnh vàng lá, héo rũ panama nhà vườn cần triển khai đồng bộ các biện pháp sau đây:

Biện pháp 1: Tạo môi trường không thuận lợi, hạn chế hoặc ức chế nấm Fusarium phát sinh, phát triển, đồng thời hỗ trợ - thúc đẩy bộ rễ phát triển khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng tổng thể cho cây (chọn đất cao, thoát nước tốt, nếu mực nước ngầm nông nên làm rãnh sâu thoát nước, nâng cao pH đất, cải thiện độ mùn hóa của đất, bổ sung phân hữu cơ hoai mục,...). Ngoài ra có thể dùng nano canxi cacbonate để cải tạo đất, nâng cao pH đất một cách bền vững, hiệu quả.

Biện pháp 2: Tiêu diệt nấm Fusarium oxysporumf tồn tại tự do trong đất bằng việc ứng dụng công nghệ nano tiên tiến. Chế phẩm nano bạc đồng super, nano đồng oxyclorua có khả năng tiêu diệt nấm Fusarium trong đất (trước khi chúng xâm nhiễm vào chóp rễ). Cụ thể như sau: Sử dụng 500ml nano bạc đồng super kết hợp 500-800ml nano đồng oxyclorua pha 180-250 lít nước tưới ẩm gốc (tưới gốc sau khi trồng 5-15 ngày, qua đó tiêu diệt triệt để các chủng nấm Fusarium có trong đất, lưu ý cần phải tiêu diệt chúng trước khi xâm nhiễm vào mạch dẫn rễ).

Biện pháp 3: Một trong những nguồn lây lan nấm vàng lá panama đó là từ cây con. Do đó trước khi trồng cần Xử lý cây con bằng các chế phẩm nano có tác dụng kháng nấm Fusarium. Về bản chất, khi nấm vàng lá panama đã xâm nhiễm vào hệ thống mạch dẫn của cây chuối thì hầu như cây đó sẽ chết và không thuốc nào trị và phục hồi được. Tuy nhiên nấm Fusarium thường bị tiêu diệt bên ngoài trước khi vào hệ thống mạch dẫn của cây tức là cần phải tiêu diệt nguồn nấm bệnh khi chúng tồn tại tự do trong đất hoặc bề mặt tiếp xúc(khi chưa xâm nhiễm vào bên trong hệ thống mạch dẫn). Để tiêu diệt hiệu quả nấm Fusarium nhà vườn nên sử dụng chế phẩm nano Bạc Đồng Super, nano Đồng Oxyclorua kết hợp với nano Kép Cu/Cu₂O + Nano SiO₂ phun tưới cây con trước khi trồng (loại bỏ mầm bệnh phát sinh, phát triển ở giai đoạn sau). Cụ thể: sử dụng 500ml nano Đồng oxyclorua (nồng độ 32.000ppm) kết hợp 500ml nano bạc Đồng Super (nồng độ 2800ppm) + 500ml nano Cu/Cu₂O.SiO₂ (nồng độ 15.000ppm) pha với 180-250 lít nước phun dạng sương mù, bao phủ ẩm toàn bộ lên cây con trước khi trồng (giúp tiêu diệt triệt để nguồn nấm bệnh Fusarium gây bệnh vàng lá, héo rũ panama).

Cần lưu ý: Trước khi nhân giống, tách cây con nhà vườn nên phun 1 lần chế phẩm nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng super (kháng nấm, hạn chế lấy nhiễm).

Ghi chú: chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua, nano Cu/Cu₂O đã được chứng minh là có khả năng tiêu diệt nấm Fusarium, phytophthora sp tồn tại trong đất, chống kháng thuốc tốt. Tuy nhiên để đạt hiệu quả phòng trị cao, nhà vườn nên xử lý đất trước khi trồng, tưới ẩm gốc cây con sau khi trồng 10-15 ngày (diệt nguồn bệnh trước khi chúng phát sinh mạnh, trước khi xâm nhiễm vào chóp rễ và đi vào hệ thống mạch dẫn). Phun tưới như bước 2 và 3 có thể trị được cả bệnh thán thư, bệnh cháy lá, bệnh đốm sẹo, chùn ngọn.

Các hạt nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua diệt nấm khuẩn tồn tại tự do trong đất bằng cách bám hút vào tế bào nấm khuẩn gây bệnh và tiêu diệt chúng triệt để theo cơ chế đặc biệt

Biện pháp 4: Bón lót bổ sung Lân kết hợp với phân Hữu cơ hoai mục ủ với nẩm đối kháng (ức chế quá trình phát triển nấm Fusarium). Đồng thời cần kiểm tra, kiểm soát tuyến trùng hại rễ, hạn chế quá trình xâm nhiễm của nấm vào rễ (các vết thương hở trên rễ).

Trong 4 biện pháp trên thì 2 biện pháp quan trọng nhất đó là xử lý đất tiêu diệt nguồn nấm bệnh tồn tại tự do trong đất và phun tưới cây con trước khi trồng bằng chế phẩm nano kháng nấm(biện pháp 2 + 3).

Các biện pháp nâng cao sức đề kháng cho cây(cây khỏe), giúp bộ rễ khỏe mạnh, kháng nấm vàng lá héo rũ panama, giúp cây tăng trưởng nhanh, nâng cao hiệu quả phân bón: Sau khi trồng 10-20 ngày, dùng 500ml chế phẩm nano AKH super plus kết hợp 2-4 lít chế phâm Biotech pha 300-500 lít nước tưới ẩm gốc (tưới mỗi cây 500-1000ml dung dịch đã pha).

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99

Email: nanobacsuper@gmail.com