Phần 1: Nguyên nhân, triệu chứng và giải pháp phòng trị bệnh chết rạp cây con, lở cổ rễ, thối rễ vàng lá

Triệu chứng ban đầu là các vết chết hoại tử nằm ở lá hoặc thân, sau đó lan rộng ra khắp các bộ phận của cây đặc biệt là phía trên mặt đất. Các mô lá chuyển màu vàng, thân cây bị thối nhũn và gẫy gập, cây tàn lụi nhanh, phần củ dưới mặt đất có thể vẫn còn nguyên vẹn. Bệnh phát sinh gây hại chủ yếu ở giai đoạn cây con, đôi khi cũng thấy xuất hiện trên cây sâm 2-3 tuổi. Ngoài ra nấm khuẩn xâm nhiễm cổ rễ gây héo xanh, héo vàng cây.

Bệnh chết rạp cây con do nấm Phytophthora sp. và nấm Rhizoctonia Solani

xuất hiện trên cây sâm Ngọc Linh 2-4 tuổi.

Giải pháp phòng trị bệnh chết rạp cây con, lở cổ rễ, thối rễ vàng lá:

Trong các khâu sản xuất giống, cần tiến hành ngâm xử lý hạt giống và xử lý đất trước khi gieo trồng. Cụ thể như sau:

Ngâm xử lý hạt giống: Dùng 10ml chế phẩm nano Bạc Đồng Super pha với 1 lít nước ngâm với lượng hạt giống vừa đủ trong thời gian 30-60 phút trước khi gieo.

Xử lý đất trước khi gieo trồng: triển khai các bước sau

Bước 1: Làm đất, bổ sung mùn hữu cơ, lên luống cao 25-30cm, rãnh luống 20-30cm.

Bước 2: Tiêu diệt các chủng nấm (Phytophthora, Fusarium, Colletotrichum sp…) có nguy cơ phát sinh, phát triển gây bệnh cho cây sâm Ngọc Linh. Cụ thể như sau: Dùng 500-600ml nano Bạc Đồng Super kết hợp 500-600ml nano Đồng Oxyclorua cộng thêm 500ml chế phẩm nano Bạc Đồng plus pha với 100-150 lít nước tưới ẩm đất (tưới sao cho hỗn hợp dung dịch nano trên ngấm đều xuống tầng đất 20-25cm phía dưới).

Bước 3: Xử lý pH đất, bổ sung canxi và khoáng cho đất, cân bằng hệ vi sinh có lợi trong đất. Cụ thể: Dùng 500ml chế phẩm nano Canxi super pha với 500ml chế phẩm Biotech kết hợp thêm 2-3kg nấm đối kháng Trichoderma pha với 150-200 lít nước tưới ẩm bề mặt đất (10-15cm đất mặt).

Lưu ý: Sau 2-3 ngày xử lý bước 3 có thể trồng hoặc gieo hạt. Trong các bước trên thì bước 2 cực kỳ quan trọng, mang tính quyết định, nếu bước 2 được xử lý tốt sẽ tiêu diệt hầu hết các nguồn bệnh trong đất. Bước 3 là tiền đề tạo thuận lợi cho cây phát triển thuận lợi, cây khỏe, kháng bệnh tốt. Trong quá trình chăm sóc cây nên định kỳ phun và tưới phòng bệnh.

Phòng trị bệnh lở cổ rễ, chết rạp cây con do nấm Phytophthora, Fusarium:

Tưới gốc: Dùng 500-1000ml nano bạc đồng super kết hợp 500-700ml nano Đồng Oxyclorua + 200ml nano AKH super plus pha 150-200 lít nước tưới vừa đủ ẩm gốc, định kỳ 5-10-15 ngày tưới 1 lần(tùy điều kiện thời tiết và mức độ nhiễm bệnh).

Phun thân lá: Sử dụng luân phiên các công thức hoặc lựa chọn 1 trong các công thức phun sau

Công thức 1: Dùng 80ml nano bạc đồng super kết hợp 50-70ml nano Đồng Oxyclorua + 50-80ml nano bạc đồng plus pha 20 lít nước phun đều thân lá, 5-10 ngày/lần.

Công thức 2: Dùng 100ml nano đồng oxyclorua kết hợp 40-60ml nano bạc đồng super pha 15 lít phun đều thân lá, 5 -10ngày/lần.

Công thức 3: Dùng 50-80ml nano bạc đồng super kết hợp 50-80ml nano Đồng Oxyclorua pha 15-20 lít nước phun đều thân lá, định kỳ 7 ngày/lần.

Lưu ý: Khi phun thân lá đối với cây sâm non, ít tuổi dùng nano đồng oxyclorua ở liều lượng thấp, cây nhiều tuổi nên tăng nano đồng oxyclorua.

Phần 2: Công dụng các chế phẩm nano dùng cho cây sâm Ngọc Linh

2.1 Công dụng cơ bản và ưu điểm vượt trội của chế phẩm nano Bạc Đồng, nano Đồng Oxyclorua (nhóm chế phẩm phòng và trị bệnh tổng hợp)

Nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua thuộc nhóm chế phẩm nano phòng trị bệnh tổng hợp. Chúng có tác dụng diệt nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng theo cơ chế đặc thù riêng biệt.

Nano Bạc Đồng là gì ?

Nano Bạc Đồng bao gồm các hạt nano hợp kim Bạc Đồng (Ag-Cu) phân bố đều trong các chất biến tính bề mặt ở tỷ lệ thích hợp, có tác dụng diệt vi khuẩn, nấm và virus gây bệnh trên cây trồng, vật nuôi nói chung (dùng cho thủy sản và chăn nuôi gia súc gia cầm).

Nano bạc đồng cần hiểu là dạng nano hợp kim của bạc và đồng (không phải là nano bạc và nano đồng hỗn hợp lẫn nhau). Khả năng diệt nấm, vi khuẩn, virus của nano hợp kim bạc đồng mạnh hơn hàng chục lần so với nano đồng và nano bạc đơn dạng đơn chất.

Nano hợp kim bạc đồng có hiệu lực diệt nấm khuẩn sâu rộng hơn nano bạc, trong điều kiện tự nhiên nano bạc đồng ít bị oxi hóa hơn so với nano bạc. Trong khi đó nano bạc có phổ diệt nấm khuẩn rất hẹp, chỉ tiêu diệt được một số chủng vi khuẩn có thành tế bào mỏng. Do đó nano bạc đồng được xem như là một loại chế phẩm chuyên dùng đặc trị bệnh do nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh hại cây trồng.

Phân loại nano bạc đồng hợp kim (gọi tắt là nano bạc đồng):

Hiện nay trung tâm phát triển nông nghiệp công nghệ cao Nanotech đã nghiên cứu thành công 2 loại nano bạc đồng: Nano bạc đồng plus và nano bạc đồng super

Nano Đồng Oxyclorua là gì ?

Khác với nano Đồng đơn (Cu), nano đồng oxyclorua có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ tương tác và làm tổn thương cấu trúc của tế bào vi khuẩn và nấm gây bệnh cây. Tuy nhiên khả năng oxy hóa (mặc dù mạnh) của oxy và clo nguyên tử (được nano đồng oxyclorua sinh ra) là rất ngắn trong điều kiện môi trường tự nhiên cho nên để tăng khả năng diệt nấm khuẩn (tăng hiệu quả sử dụng) người ta thường sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua với nano bạc đồng dạng hợp kim. Nói cách khác khi sử dụng nano bạc đồng (dạng hợp kim) kết hợp với nano đồng oxyclorua sẽ tạo ra tính “cộng hưởng” làm tăng cường hiệu lực diệt nấm, vi khuẩn mạnh mẽ hơn.

Nano Đồng Oxyclorua 30.000ppm thế hệ mới nhất

Tại sao nên sử dụng nano bạc đồng kết hợp với nano đồng oxyclorua ?

Phổ diệt nấm, khuẩn gây bệnh của nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng là khác nhau nên khi sử dụng kết hợp 2 loại sẽ tạo nên phổ diệt nấm khuẩn rộng hơn qua đó phòng trị được nhiều nhóm bệnh hơn (tạo tính toàn diện).

Nếu chỉ sử dụng độc lập nano bạc đồng hoặc nano đồng oxyclorua phun cho cây trồng sẽ làm cho thời gian diệt nấm khuẩn kéo dài. Do đó khi gặp các điều kiện thời tiết bất lợi như mưa nhiều, gió to… các hạt nano sẽ bị rửa trôi một phần, hiệu suất diệt nấm khuẩn sẽ bị ảnh hưởng. Khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ tạo nên tính cộng hưởng giữa các hạt nano qua đó mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ hạn chế rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi). Hơn nữa hiệu suất “nắm bắt” và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano bạc đồng tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua tới 20-25%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano Bạc - Đồng hợp kim xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano Bạc Đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN(hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn(virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng. Ngoài ra nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sản sinh ra các gốc tự do làm cho tế bào vi khuẩn “già nhanh, yếu nhanh” giúp các ion Ag⁺, Cu²⁺ tiêu diệt nấm khuẩn gây bệnh triệt để hơn.

Để đạt hiệu quả sử dụng cao nên sử dụng nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua định kỳ, thường xuyên thông qua việc xử lý đất trước khi trồng, ngâm ủ hạt giống, phun kết hợp tưới gốc trong quá trình chăm sóc cây trồng với mục đích tiêu diệt nấm, khuẩn, ức chế quá trình nhân lên của virus gây bệnh, ngăn chặn quá trình xâm nhiễm của nấm khuẩn, virus vào tế bào thực vật.

Ưu điểm vượt trội của chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua

+ Các hạt nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua tiêu diệt nấm, vi khuẩn, ức chế virus gây bệnh trên cây trồng cực mạnh, thời gian tiêu diệt nhanh, triệt để.

+ Chống kháng thuốc tốt, nên có thể sử dụng thường xuyên lâu dài mà không cần thay thuốc.

+ Chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua không độc hại, không có mùi sốc, khi sử dụng không cần bảo hộ lao động, thời gian cách ly ngắn (20-24 tiếng sau phun). Đặc biệt chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua không gây ngộ độc cây trồng ngay cả khi sử dụng quá liều lượng, an toàn khi sử dụng cho cây ngay từ giai đoạn giống, cây con (sử dụng cho cây sâm Ngọc Linh và nhóm cây thuốc, cây dược liệu rất phù hợp do không gây độc, không gây tồn dư hóa chất độc hại, an toàn khi sử dụng).

+ Nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua không gây tồn dư trên nông sản sau thu hoạch, phù hợp với sản xuất Vietgap, Globgap, sản xuất hữu cơ.

Ngoài ra các hạt nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua còn có khả năng chủ động “nắm bắt” các tế bào nấm, vi khuẩn gây bệnh trên cây trồng bằng cách sản sinh ra các ion Ag⁺, Cu⁺ và Cu²⁺ mang điện tích dương. Các ion dương này sẽ chủ động bám hút lên các tế bào vi khuẩn, nấm mang điện tích âm bằng lực hút tĩnh điện ở khoảng cách đủ gần 400-800nm (theo phòng N.C ứng dụng CN nano trong nông nghiệp – TT Nanotech 2018). Trung bình mỗi tế bào vi khuẩn cần 3-4 hạt nano tiêu diệt theo cơ chế đặc biệt riêng (phá vỡ cấu trúc màng, ức chế quá trình trao đổi chất, sản sinh gốc tự do...).

Hình ảnh các hạt nano bạc đồng bám lên tế bào vi khuẩn gây bệnh bằng lực hút tĩnh điện 

Chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua được Trung tâm nghiên cứu và phát triển nông nghiệp công nghệ cao Nanotech đưa vào nghiên cứu thực nghiệm, khảo nghiệm trên nhiều nhóm cây trồng khác nhau và cho hiệu quả cao, toàn diện, thay thế 70-85% các nhóm thuốc BVTV hóa học truyền thống, qua đó giảm thiểu tích lũy kim loại nặng và ô nhiễm đất sản xuất nông nghiệp, bảo vệ nguồn nước ngầm, hạn chế ô nhiễm hệ thống sông ngòi.

2.2 Công dụng chế phẩm nano AKH super plus (thế hệ mới 2020)

Chế phẩm nano AKH super plus là một dạng phân bón nano cao cấp, có thể sử dụng phun lá k hợp bón gốc. Với thành phần cơ bản được mô tả như sau:

Dinh dưỡng đa lượng:  N_ts: 4%, P₂O_5ht: 6%, K₂O_hh: 6% (Đạm – Lân - Kali: 4% - 6% - 6%).

+ Dinh dưỡng trung lượng: S: 4%, Nano Mg 2200ppm, Nano Canxi 4000ppm

+ Các chất hữu cơ: Humic: 3,5%, Fulvic: 2%

+ Dinh dưỡng vi lượng dạng nano:

Nano Fe: 400ppm, Nano Mn: 180ppm, Nano Cu: 500ppm, Nano Zn: 1800ppm, Bo: 1500ppm, Mo: 80ppm, Co: 40ppm, PVP: 3000ppm, Nano Silic 5000ppm, nano đất hiếm La và Ce 600ppm.

Các nhóm dinh dưỡng Đa - Trung - Vi lượng trên được hấp thụ vào một mạch Polyme Silic (Polyme hóa Silic). Trên mạch Polyme Silic được gắn các nhóm dinh dưỡng khác nhau, đảm bảo các yếu tố dinh dưỡng không bị mất đi trong quá trình bón gốc hoặc phun qua lá. Do đó khi sử dụng chế phẩm nano AKH super plus qua lá sẽ hạn chế tình trạng ngộ độc cây ngay cả khi phun quá liều lượng ở thời kỳ cây trồng ra hoa đậu quả. Khi bón gốc nhóm dinh dưỡng NPK (Đạm - Lân - Kali) sẽ được nhả từ từ vào dung dịch đất, bổ sung dinh dưỡng cho bộ rễ một cách an toàn, không gây nên tình trạng ngộ độc rễ hay ngẹt rễ.

Ưu điểm vượt trội của chế phẩm nano AKH super plus:

Thứ nhất: Chế phẩm nano AKH super plus được sản xuất theo công nghệ nano tiên tiến, các yếu tố dinh dưỡng được gắn lên một mạch Polyme cho nên chúng hầu như không bị rửa trôi, không bị cố định trong đất, cây trồng hấp thu đến đâu dinh dưỡng sẽ được nhả từ từ đến đó, đảm bảo bổ sung đủ và cân đối nhu cầu dinh dưỡng của cây, không bị dư thừa (không bị ngộ độc khi sử dụng quá liều lượng). Chính vì vậy nano AKH rất phù hợp sử dụng cho nhóm cây dược liệu nói chung và cây Sâm Ngọc Linh nói riêng.

Thứ hai: Chế phẩm nano AKH super plus có hiệu lực sử dụng dài, tiết kiệm công và chi phí bón phân (do có mạch polyme nên dinh dưỡng được bổ sung từ từ).

Thứ ba: Nano AKH super plus được sử dụng vừa bón gốc và bón qua lá. Đặc biệt rất phù hợp với tưới nhỏ giọt, tưới phun sương, tiết kiệm chi phí bón phân, giảm lãng phí phân bón.

Thứ tư: Dinh dưỡng có trong nano AKH super plus tồn tại dạng nano cho nên hiệu suất hấp thu cao hơn so với các nhóm phân bón lá, bón gốc truyền thống. Thời gian hấp thu các chất dinh dưỡng diễn ra rất nhanh, tăng hiệu quả sử dụng phân bón.

Thứ năm: Nano AKH super plus được sản xuất theo công nghệ nano tiên tiến cho nên lượng sử dụng cần rất ít (lượng nhỏ), hiệu quả kinh tế cao, không gây ô nhiễm môi trường, không làm chai cứng – thoái hóa đất, làm tăng hàm lượng mùn hữu cơ trong đất, giúp cây phát triển theo xu hướng tự nhiên, không dư lượng hóa chất độc hại.

Thứ sáu: Chế phẩm nano AKH super plus làm tơi xốp đất, giàu dinh dưỡng, cân đối, thúc đẩy bộ rễ phát triển thuận lợi (do có chứa Humic, Fulvic và nano đất hiếm La và Ce) qua đó tăng cường sức đề kháng bộ rễ, hạn chế bệnh vàng lá thối rễ.

2.3 Chế phẩm nano canxi Super

Bổ sung Canxi và khoáng vi lượng, ổn định pH đất, tạo môi trường thuận lợi cho hệ vi sinh vật có ích phát triển, nâng cao sức đề kháng cho cây, chống lốp đổ, tăng cường hấp thu dinh dưỡng cho bộ rễ.

Sử dụng chế phẩm nano canxi super, Shellac Suger có tác dụng chống rụng hoa và quả trên cây sâm Ngọc Linh (40ml/bình 20 lít phun qua lá, định kỳ 7 ngày/lần).

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99

Email: nanobacsuper@gmail.com