Triệu chứng bệnh khô cháy đầu lá, rụng lá trên cây sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh thường bị khá nhiều bệnh do nấm tấn công (bệnh thán thư, bệnh rỉ sắt, bệnh đốm vòng, bệnh thối rễ, lở cổ rễ, bệnh vàng lá sinh lý, bệnh thối đen thân, bệnh thối củ,..). Qua theo dõi, trong những năm gần đây(2020-2023) sâm Ngọc Linh tại Nam Trà My, Quảng Nam còn xuất hiện thêm một loại bệnh do nấm tấn công. Dựa vào đặc điểm phát sinh phát triển, triệu chứng gây hại chúng tôi gọi đó là bệnh khô đầu lá (cháy khô đầu lá, chót lá, gây nên hiện tượng rụng lá). Bệnh do nấm hoại sinh gây ra, chúng tấn công trên lá, tập trung vào vị trí chót lá(đầu lá), làm cho đầu lá bị khô tóp lại, lá và gân chính hơi vàng, cuối cùng lá bị rụng hàng loạt. Phần mô lá bị bệnh ban đầu chuyển từ xanh sang nâu đen (mô lá bị chết hoại sinh), như kiểu một dạng thối lá, phần giới hạn mô khoẻ và mô bệnh chuyển sang màu vàng nhẹ sau đó rụng lá.

Nếu bệnh nặng, không có biện pháp can thiệp kịp thời có thể nấm sẽ lan xuống thân và củ gây thối thân gốc và thối nhũn củ sâm Ngọc Linh

Bào tử nấm lúc đầu xâm nhiễm vào mô lá, phần chót lá, chúng sinh sản và lây lan rất nhanh, làm cho chót lá/đầu lá khô dần và biến sắc(mất diệp lục, mất màu xanh tự nhiên). Nấm phát triển đến đâu mô lá chết hoàn toàn không phục hồi đến đó. Phần giới hạn giữa mô khoẻ với mô bệnh chuyển màu hơi vàng, sau cùng dọc gân chính của lá cũng chuyển sang màu vàng nhẹ rồi rụng. Những lá bị nhiễm bệnh hầu hết bị rụng ngay sau đó.

Nấm bệnh phát sinh phát triển mạnh trong điều kiện nóng ẩm. Độ ẩm cao, nhiệt độ tăng nấm sinh sản và phát tán mạnh, quá trình lây nhiễm diễn ra rất nhanh, lá bị rụng nhiều. Bệnh cháy khô đầu lá(chót lá) thường gây hại trên các cây sâm tuổi 2-3 trở đi, cây có sức đề kháng suy giảm, kém chăm sóc. Tuy nhiên chúng tôi cũng phát hiện bệnh phát triển mạnh trên cây khoẻ. Do đó về cơ bản có thể nhận định rằng bệnh phát triển mạnh phụ thuộc vào điều kiện thời tiết nóng ẩm (tháng 3-5, khí hậu nóng ẩm).

Giải pháp phòng trị bệnh khô đầu lá trên cây sâm Ngọc Linh:

1.Phòng bệnh khô cháy đầu lá, rụng lá cho cây sâm Ngọc Linh

Nguyên nhân trực tiếp gây bệnh cháy lá, khô đầu lá sâm Ngọc Linh do nấm bệnh. Do đó cần kiểm soát, tiêu diệt nguồn nấm bệnh hại: Dùng 40-50ml nano Đồng oxyclorua kết hợp 40-50ml nano Bạc Đồng Super pha 20 lít nước phun đều toàn bộ thân lá gốc, định kỳ 7 ngày/lần (đặc biệt thời kỳ mẫn cảm bệnh, điều kiện nóng ẩm tháng 3-5). Ngoài ra cần tưới gốc chế phẩm nano Bạc Đồng PAV: Dùng 500ml nano Bạc Đồng PAV pha 150-200 lít nước tưới ẩm đất trồng, tưới xung quanh gốc, đảm bảo dung dịch ngấm sâu xuống tầng đất phía dưới, tưới định kỳ 7-10 ngày/lần.

Ngoài ra cần sử dụng thêm chế phẩm Biotech Pro và hệ vi sinh kháng nấm tưới phun định kỳ mỗi tháng 1 lần:

+ Dùng 1 lít chế phẩm Biotech Pro pha với nước vừa đủ tưới ẩm cho 20-30m² đất trồng sâm Ngọc Linh, 20-30 ngày/lần.

+ Dùng 500g hệ vi sinh kháng nấm pha 50-100 lít nước phun toàn bộ thân, lá, gốc, đất trồng sâm, 20-30 ngày/lần. Lưu ý chế phẩm Biotech Pro và Hệ vi sinh kháng nấm sử dụng cách nhau 10-15 ngày (đạt hiệu quả tối ưu).

Tăng cường sức đề kháng cho cây, giúp cây khoẻ mạnh, chống bệnh tốt: Sử dụng nano Silic SiO2 và nano Canxi Super phun/tưới định kỳ cho cây sâm Ngọc linh 10-15 ngày/lần (chai 500ml nano Canxi Super, Nano Silic pha 300 lít nước).

Thúc bộ rễ phát triển khoẻ mạnh, giúp củ to khoẻ, chắc củ: Dùng 500ml nano AKH super Plus pha 250-300 lít nước tưới ẩm gốc, 15-20 ngày/lần (có thể kết hợp thêm nano khoáng Canxi –Kali hữu cơ tưới gốc giúp củ sinh trưởng khoẻ, củ to, chắc.

2. Trị bệnh cháy chóp lá, khô đầu lá, rụng lá trên cây sâm Ngọc Linh

Khi cây có triệu chứng bệnh cần làm như sau:

Phun CT1: Dùng 60-80ml nano Đồng oxyclorua kết hợp 60-80ml nano Bạc Đồng Super pha 20 lít nước phun đều tán lá, 2 mặt lá, 5 ngày/lần.

Phun CT2: Dùng 60-80ml nano Đồng oxyclorua kết hợp 60-80ml nano Bạc Đồng PAV pha 20 lít nước phun đều tán lá, 2 mặt lá, 5 ngày/lần. Có thể điều chỉnh tăng liều nếu thấy cần thiết (tuỳ tuổi lá, tuổi cây để tăng liều sử dụng cho hợp lý).

Thời kỳ cây bị bệnh cần phun định kỳ 3-5 ngày/lần (tiêu diệt triệt để nấm bệnh, cắt đứt lây nhiễm chéo), phun 3-4 lần liên tiếp, nếu điều kiện ẩm nóng có thể phun 4-5 lần. Ngoài phun thân lá theo 2 công thức trên, có thể kết hợp thêm tưới gốc chế phẩm nano Bạc Đồng PAV (chai 500ml pha 120-150 lít nước tưới ẩm gốc định kỳ).

Sau khi phun tưới CT1 – CT2 từ 3-5 lần, cần triển khai sử dụng chế phẩm Biotech Pro và hệ vi sinh kháng nấm (ức chế, tiêu diệt nấm bệnh, chống tái nhiễm bệnh, phục hồi sức sinh trưởng cho cây, giúp cây sinh trưởng phát triển ổn định). Cách sử dụng Biotech Pro và hệ vi sinh kháng nấm cho cây sâm Ngọc Linh như sau:

+ Cách sử dụng Biotech Pro cho cây sâm Ngọc Linh (thời kỳ cây bị nấm bệnh, sau khi đã sử dụng bộ chế phẩm nano Bạc Đồng Super/PAV, nano Đồng Oxyclorua từ 3-5 đợt): Dùng 1-2 lít chế phẩm Biotech Pro kết hợp 40-50ml nano Silic SiO2 cộng thêm 20-30ml nano Canxi Super pha 50 lít nước tưới ẩm đều xung quanh gốc cây sâm, đảm bảo dung dịch ngấm đều quanh gốc rễ cây sâm. Tưới định kỳ 10-15 ngày/lần.

+ Cách sử dụng hệ vi sinh kháng nấm: Dùng 500g dạng bột hệ vi sinh kháng nấm pha 50-70 lít nước phun đều, phun kỹ toàn bộ thân lá, gốc, đất trồng, phun định kỳ 10-15 ngày/lần. Lưu ý chế phẩm Biotech Pro và hệ vi sinh kháng nấm dùng cách nhau 5-10 ngày.

Do hệ vi sinh kháng nấm có chứa chất mang là bột cám gạo nên cần lọc trước khi phun tưới, tránh tắc vòi phun, cách lọc như sau: Dùng 500g chế phẩm hệ vi sinh kháng nấm hòa 2-4 lít nước sạch, ngâm khoảng 1-3 giờ (bóp kỹ cho ra hết bào tử), lọc cặn rồi pha thêm 50-70 lít nước sạch phun đều thân, lá, gốc, đất trồng cây sâm Ngọc Linh. Khi phun Hệ vi sinh kháng nấm nên phun dạng sương mù, phun ướt toàn bộ thân lá gốc và đất trồng. Phần cặn còn lại có thể tận dụng hòa với nước rồi bón gốc cây.

Bộ chế phẩm nano sử dụng cho cây sâm Ngọc Linh an toàn khi sử dụng, không độc hại, không dư lượng, không cách ly, diệt nấm khuẩn triệt để, không kháng thuốc, giúp cây sinh trưởng khoẻ mạnh, phát triển bền vững. Khuyến cáo nên sử dụng phòng bệnh định kỳ, đạt hiệu quả cao, toàn diện.

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

 Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

 ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99

 Email: nanobacsuper@gmail.com