Nguyên nhân và giải pháp chống rụng và nứt quả trên cam sành Hà Giang, Tuyên Quang

Nguyên nhân gây nên hiện tượng nứt quả, rụng quả trên cam sành

Nguyên nhân thứ nhất: do dinh dưỡng và điều kiện bất lợi của thời tiết (mưa ẩm kéo dài, mưa acid...). Nứt quả trên cây cam nói chung do kỹ thuật chăm sóc dinh dưỡng không phù hợp, không cân đối, bón phân không đúng thời điểm (dinh dưỡng không phù hợp với nhu cầu cây, sự thiếu hụt dinh dưỡng trung vi lượng hoặc dinh dưỡng bị gián đoạn ở thời điểm dưỡng quả, nuôi quả).

Trong quá trình chăm sóc cam, từ thời kỳ ra hoa đậu quả đến thời kỳ phát triển quả nếu không có biện pháp kỹ thuật chăm sóc phù hợp sẽ làm cho cây phát triển không cân đối, tình trạng thiếu và thừa, mất cân bằng dinh dưỡng trong cây là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nứt quả, suy kiệt cây. Do đó trong quá trình chăm sóc cam đường cần lựa chọn phân bón cho rễ và lá phù hợp với từng thời kỳ sinh trưởng phát triển của cây trong đó ưu tiên lựa chọn dinh dưỡng hữu cơ, các loại phân an toàn cho bộ rễ và có khả năng cung cấp, bổ sung dinh dưỡng một cách từ từ và theo nhu cầu cây, hạn chế dùng các loại phân tan nhanh, làm cho cây “bốc nhanh” rất dễ dẫn đến hiện tượng mất cân bằng dinh dưỡng trong cây. Ngoài ra việc bổ sung dinh dưỡng cho cam canh cần phải thực hiện cả 2 biện pháp bón gốc và qua lá một cách cân đối, phù hợp, liên tục, không bị gián đoạn và phải theo nhu cầu dinh dưỡng của cây. Cần lưu ý không để cây “quá đói” dinh dưỡng trong một thời gian dài.

Như vậy để hạn chế tình trạng nứt quả cho cam sành bà con cần quan tâm đến các yếu tố dinh dưỡng đầu vào, cân bằng giữa các nhóm dinh dưỡng đa lượng – trung lượng – vi lượng. Trong các yếu tố trên đặc biệt quan tâm đến Canxi - Kẽm - Magie - Silic - Bo - Mangan. Kẽm và Magie thúc đẩy quá trình tăng trưởng của cây, tăng khả năng tổng hợp diệp lục cho cây qua đó tăng hiệu suất quang hợp cho cây. Silic và Canxi làm tăng sức đề kháng của cây, hạn chế sự xâm thực của nấm bệnh. Đặc biệt canxi có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành lên tính bền vững của nhóm tế bào tầng rời và tế bào vỏ quả. Canxi và Bo vừa chống rụng quả vừa làm tăng khả năng liên kết chặt chẽ giữa các tế bào vỏ quả làm cho vỏ quả trở lên bền vững hơn, chống chịu áp lực cơ học rất tốt từ thịt quả qua đó hạn chế tối đa tình trạng nứt quả. Trên thực tế bà con một số vùng trồng cam đường, cam sành thường sử dụng vôi loãng hoặc các sản phẩm phân bón lá có chứa Canxi dạng Ca2+ bổ sung qua lá cho cây. Tuy nhiên nếu dùng nước vôi để phun thường làm tăng tính kiềm hóa trên bề mặt lá và vỏ quả làm giảm khả năng hấp thu các nguyên tố dinh dưỡng khác cho cây do đó làm mất cân bằng dinh dưỡng. Dùng Canxi dạng Ca2+ thường bị kết tủa trong điều kiện tự nhiên do Ca2+ dễ dàng phản ứng với khí CO2 tạo thành muối CaCO3(muối này khó tan) làm cho cây không hấp thu được. Vì vậy giải pháp toàn diện giúp chống rụng quả, chống mưa axít, hạn chế nứt quả là bà con nên dùng chế phẩm nano Canxi (N.Ca) kết hợp nano Canxi cacbonat (N.CaCO3) phun qua lá cho cây. Việc làm này vừa cung cấp canxi dễ hấp thu cho cây đồng thời hạn chế tác hại của mưa axít thời kỳ quả non và thời kỳ phát triển quả (mưa acid làm rụng quả non, vàng cuống, thúc đẩy quá trình nứt quả diễn ra nhanh hơn do các tế bào vỏ quả bị acid hóa).

Nano canxi cacbonate trung hòa mưa acid theo cơ chế sau:

Nano-CaCO3  +  H2CO3(H+) = Ca+2  +  2CO2↑  +  H2O

Ghi chú: acid vô cơ có thể được hình thành tự nhiên trong không khí khi có hơi ẩm (H2O) và khí CO2. Ngoài ra do ô nhiễm không khí cũng tạo ra các acid H2SO4 và HNO3 (H+). Các ion H+ gây rụng quả non, làm acid hóa vỏ quả, làm cho vỏ quả mất tính đàn hồi, gây nứt quả. Mưa acid làm các tế bào tầng rời liên kết lỏng lẻo gây nứt quả, rụng quả, vỏ quả bị nám, mã quả xấu,...ngoài ra còn làm giảm lượng canxi hữu hiệu trên cuống và vỏ quả.

Hình ảnh chụp các hạt nano canxi, nano canxi cacbonate(chống rụng, chống nứt quả)

Vai trò quan trọng của việc bổ sung Nano canxi cacbonat là(Nano-CaCO3):

+ Trung hòa tác hại của mưa axít ngay tại bề mặt lá, quả qua đó hạn chế tối đa tác hại của mưa axít(ngay cả acid yếu).

+ Bổ sung canxi dễ hấp thu cho cây một cách liên tục do đó cây không bị thiếu hụt canxi, làm tăng tính bền vững của vỏ quả, chống nứt quả, hạn chế rụng quả.

+ Trong quá trình trung hòa axít, nano canxi cacbonat còn giải phóng khí CO2 ngay tại bề mặt lá (tại kẽ lá khí CO2 tăng tới 40%) do đó quá trình này thúc đẩy hiệu suất quang hợp cho cây do CO2 là nguyên liệu không thể thiếu trong quang hợp của cây xanh nói chung.

Tác hại của mưa acid trên cây bưởi (cháy hoa, quả non, vàng cuống)

Nano Canxi Super là một chế phẩm được sản xuất theo công nghệ nano tiên tiến. Trong đó nano Canxi Super được bổ sung đầy đủ các thành phần thiết yếu cho cây như Nano Canxi, nano canxi cacbonate, nano Zn, Mg, Bo(vừa chống rụng quả non, chống nứt quả, đồng thời trung hòa tác hại của mưa acid,...), tăng tính bền vững của cuống. Sử dụng nano canxi super không gây ngộ độc cây, không tạo kết tủa bề mặt lá, tăng cường khả năng hấp thu dinh dưỡng qua lá qua đó bổ sung kịp thời các nhóm dinh dưỡng thiết yếu cho cây. Các thành phần được nghiên cứu, sản xuất ở kích thước nanomet nên làm tăng khả năng hấp thu gấp hàng chục lần so với các dạng phân bón truyền thống.

Cách sử dụng chế phẩm nano canxi super: sử dụng 500ml nano canxi super pha 200-300 lít nước phun đều tán lá, phun vào các thời điểm phát triển mầm hoa, ra hoa đậu quả non, dưỡng quả (tháng 4-8). Chế phẩm nano canxi super phun qua lá định kỳ 7-10 ngày/lần vào thời kỳ quả đang phát triển có tác dụng chống nứt rất tốt, hiệu quả cao (do khả năng hấp thu Ca, Mg, Zn qua lá tăng 10-12 lần so với các sản phẩm truyền thống – do các nguyên tố dinh dưỡng trung vi lượng tồn tại ở dạng kích thước nano siêu nhỏ, hấp thu qua lá dễ dàng).

Chế phẩm nano canxi Super có chứa đầy đủ các thành phần chống rụng, chống nứt, chống mưa acid hại hoa và quả non, quả già chín 

Đặc biệt, các nghiên cứu của trung tâm phát triển nông nghiệp công nghệ cao Nanotech chỉ ra rằng, trên cây cam sành giai đoạn quả đang phát triển rất cần Ca, B, Mg, Zn, Si, La, Ce. Chúng giúp quả phát triển cân đối, vỏ quả bền vững, tăng tính liên kết, chống nứt quả, rạn vỏ quả, giảm hiện tượng cháy nám vỏ quả, tăng chất lượng quả, cho mã quả đẹp. Thời kỳ quả già, chín sinh lý các yếu tố dinh dưỡng trung vi lượng đặc biệt là Ca, B, Zn bị chuyển hóa hoặc cố định. Các bộ phận tầng rời lượng Ca thiếu hụt nghiêm trọng, các tế bào tầng rời dễ tách ra cho nên dẫn đến hiện tượng lỏng cuống, rụng quả, nứt quả. Nếu cộng hưởng thêm nấm bệnh sẽ gây thối nhũn, nứt quả khi rụng. Hầu hết các nhóm cây ăn quả, khi quả bước vào thời kỳ già chín lượng canxi hữu cơ đều bị phân hủy hoặc chuyển hóa. Điều này giải thích tại sao khi quả còn xanh, quả thường cứng, khó biến dạng. Tuy nhiên khi quả chín thịt quả sẽ mềm hơn,...

Tổng kết lại hiện tượng nứt vỏ quả, rạn vỏ quả, rụng quả trên cây cam sành do nhiều nguyên nhân:

+ Dinh dưỡng không cân đối, chưa phù hợp.

+ Điều kiện bất lợi thời tiết (mưa acid, nhiệt độ xuống quá thấp, sương muối,...).

+ Nấm khuẩn gây bệnh hại trực tiếp cuống quả, quả,..

Giải pháp chống rụng, chống nứt quả trên cây cam sành:

Phân bón gốc: Cân đối đầy đủ cả phân hữu cơ, vô cơ (tùy tuổi cây và sản lượng quả, khi bón cần tạo rãnh, phân được trộn đều với đất trước khi bón). Sau khi thu hoạch xong, bà con cắt tỉa tạo tán thông thoáng, loại bỏ cành sâu bệnh, cành không đạt chuẩn sau đó triển khai bón phân lót. Kết hợp phun rửa vườn: Dùng 500ml nano Đồng Oxyclorua kết hợp 500ml nano bạc đồng super pha 300-400 lít nước phun đều thân lá.

Thời kỳ ủ mầm hoa: Cây sau khi thu hoạch cần phải được ngủ nghỉ tích lũy dinh dưỡng trước khi phân hóa mầm hoa. Dùng 500ml chế phẩm Shellac Suger pha 200-300 lít nước phun đều tán lá.

Thời kỳ phát triển mầm hoa: Dùng 500ml nano Canxi Super kết hợp 500ml Shellac suger pha 400 lít nước phun đều tán lá. Phun trước khi hoa nở rộ.

Thời kỳ ra hoa đậu quả non: Dùng 500ml nano Canxi Super kết hợp 500ml Shellac suger + 500ml nano Bạc Đồng Super pha 400-550 lít nước phun đều tán lá, phun 2 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần. Lưu ý thời kỳ hoa rộ, đậu quả non nếu gặp điều kiện mưa ẩm nhà vườn có thể tăng liều lượng sử dụng chế phẩm nano canxi super (chống mưa acid, chống hình thành tầng rời cuống).

Thời kỳ phát triển quả, chống rụng, chống nứt vỏ quả: Phun xen kẽ các nhóm/ loại chế phẩm sau

Công Thức 1: Dùng 500ml nano Canxi Super kết hợp 500ml nano Đồng Oxyclorua pha 300-400 lít nước phun đều tán lá, 2 mặt lá.

Công Thức 2: Dùng 500ml nano Canxi Super kết hợp 500ml nano Bạc Đồng Super pha 300-400 lít nước phun đều tán lá, 2 mặt lá. Ngoài ra có thể bổ sung thêm nano AKH super plus. Các công thức trên có thể phun xen kẽ định kỳ, 7-10-15 ngày/lần.

Lưu ý: Cần chọn các loại phân khoáng NPK phù hợp bón thúc quả qua các giai đoạn phát triển của cây, bón đúng, đủ, cân đối theo nhu cầu của cây, không bón thừa.

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99

Email: nanobacsuper@gmail.com