Nguyên nhân gây nên hiện tượng nứt quả trên cam đường canh:
Nguyên nhân thứ nhất: do dinh dưỡng và điều kiện bất lợi của thời tiết (mưa ẩm kéo dài, mưa acid...). Nứt quả trên cây cam canh do kỹ thuật chăm sóc dinh dưỡng không phù hợp, không cân đối, bón phân không đúng thời điểm (dinh dưỡng không phù hợp với nhu cầu cây, sự thiếu hụt dinh dưỡng trung vi lượng hoặc dinh dưỡng bị gián đoạn ở thời điểm dưỡng quả, nuôi quả).
Trong quá trình chăm sóc cam đường canh từ thời kỳ ra hoa đậu quả đến thời kỳ phát triển quả nếu không có biện pháp kỹ thuật chăm sóc phù hợp sẽ làm cho cây phát triển không cân đối, tình trạng thiếu và thừa, mất cân bằng dinh dưỡng trong cây là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nứt quả, suy kiệt cây. Nứt quả trên cam đường thường xảy ra vào thời điểm quả đang phát triển mạnh (từ tháng 6-8). Do đó trong quá trình chăm sóc cam đường cần lựa chọn phân bón cho rễ và lá phù hợp với từng thời kỳ sinh trưởng phát triển của cây trong đó ưu tiên lựa chọn dinh dưỡng hữu cơ, các loại phân an toàn cho bộ rễ và có khả năng cung cấp, bổ sung dinh dưỡng một cách từ từ và theo nhu cầu cây, hạn chế dùng các loại phân tan nhanh, làm cho cây “bốc nhanh” rất dễ dẫn đến hiện tượng mất cân bằng dinh dưỡng trong cây. Ngoài ra việc bổ sung dinh dưỡng cho cam canh cần phải thực hiện cả 2 biện pháp bón gốc và qua lá một cách cân đối, phù hợp, liên tục, không bị gián đoạn và phải theo nhu cầu dinh dưỡng của cây. Cần lưu ý không để cây “quá đói” dinh dưỡng trong một thời gian dài.
Như vậy để hạn chế tình trạng nứt quả cho cam đường bà con cần quan tâm đến các yếu tố dinh dưỡng đầu vào, cân bằng giữa các nhóm dinh dưỡng đa lượng – trung lượng – vi lượng. Trong các yếu tố trên đặc biệt quan tâm đến Canxi - Kẽm - Magie - Silic - Bo - Mangan. Kẽm và Magie thúc đẩy quá trình tăng trưởng của cây, tăng khả năng tổng hợp diệp lục cho cây qua đó tăng hiệu suất quang hợp cho cây. Silic và Canxi làm tăng sức đề kháng của cây, hạn chế sự xâm thực của nấm bệnh. Đặc biệt canxi có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành lên tính bền vững của nhóm tế bào tầng rời và tế bào vỏ quả. Canxi và Bo vừa chống rụng quả vừa làm tăng khả năng liên kết chặt chẽ giữa các tế bào vỏ quả làm cho vỏ quả trở lên bền vững hơn, chống chịu áp lực cơ học rất tốt từ thịt quả qua đó hạn chế tối đa tình trạng nứt quả. Trên thực tế bà con một số vùng trồng cam đường thường sử dụng vôi loãng hoặc các sản phẩm phân bón lá có chứa Canxi dạng Ca2+ bổ sung qua lá cho cây. Tuy nhiên nếu dùng nước vôi để phun thường làm tăng tính kiềm hóa trên bề mặt lá và vỏ quả làm giảm khả năng hấp thu các nguyên tố dinh dưỡng khác cho cây do đó làm mất cân bằng dinh dưỡng. Dùng Canxi dạng Ca2+ thường bị kết tủa trong điều kiện tự nhiên do Ca2+ dễ dàng phản ứng với khí CO2 tạo thành muối CaCO3(muối này khó tan) làm cho cây không hấp thu được. Vì vậy giải pháp toàn diện giúp chống rụng quả, chống mưa axít, hạn chế nứt quả là bà con nên dùng chế phẩm nano Canxi (N.Ca) kết hợp nano Canxi cacbonat (N.CaCO3) phun qua lá cho cây. Việc làm này vừa cung cấp canxi dễ hấp thu cho cây đồng thời hạn chế tác hại của mưa axít thời kỳ quả non và thời kỳ phát triển quả (mưa acid làm rụng quả non, vàng cuống, thúc đẩy quá trình nứt quả diễn ra nhanh hơn do các tế bào vỏ quả bị acid hóa).
Nano canxi cacbonate trung hòa mưa acid theo cơ chế sau:
Nano-CaCO3 + H2CO3(H+) = Ca+2 + 2CO2↑ + H2O
Ghi chú: acid vô cơ có thể được hình thành tự nhiên trong không khí khi có hơi ẩm (H2O) và khí CO2. Ngoài ra do ô nhiễm không khí cũng tạo ra các acid H2SO4 và HNO3 (H+). Các ion H+ gây rụng quả non, làm acid hóa vỏ quả, làm cho vỏ quả mất tính đàn hồi, gây nứt quả....
Hình ảnh các hạt nano canxi CaCO3 được phóng đại lên hàng triệu lần
Vai trò quan trọng của việc bổ sung Nano canxi cacbonat là(Nano-CaCO3):
+ Trung hòa tác hại của mưa axít ngay tại bề mặt lá, quả qua đó hạn chế tối đa tác hại của mưa axít(ngay cả acid yếu).
+ Bổ sung canxi dễ hấp thu cho cây một cách liên tục do đó cây không bị thiếu hụt canxi, làm tăng tính bền vững của vỏ quả, chống nứt quả, hạn chế rụng quả.
+ Trong quá trình trung hòa axít, nano canxi cacbonat còn giải phóng khí CO2 ngay tại bề mặt lá (tại kẽ lá khí CO2 tăng tới 40%) do đó quá trình này thúc đẩy hiệu suất quang hợp cho cây do CO2 là nguyên liệu không thể thiếu trong quang hợp của cây xanh nói chung.
Nano Canxi Super là một chế phẩm được sản xuất theo công nghệ nano tiên tiến. Trong đó nano Canxi Super được bổ sung đầy đủ các thành phần thiết yếu cho cây như Nano Canxi, nano canxi cacbonate, nano Zn, Mg, Bo(vừa chống rụng quả non, chống nứt quả, đồng thời trung hòa tác hại của mưa acid,...). Sử dụng nano canxi super không gây ngộ độc cây, không tạo kết tủa bề mặt lá, tăng cường khả năng hấp thu dinh dưỡng qua lá qua đó bổ sung kịp thời các nhóm dinh dưỡng thiết yếu cho cây.
Cách sử dụng chế phẩm nano canxi super: sử dụng 500ml nano canxi super pha 200-300 lít nước phun đều tán lá, phun vào các thời điểm phát triển mầm hoa, ra hoa đậu quả non, dưỡng quả (tháng 4-8). Chế phẩm nano canxi super phun qua lá định kỳ 7-10 ngày/lần vào thời kỳ quả đang phát triển có tác dụng chống nứt rất tốt, hiệu quả cao (do khả năng hấp thu Ca, Mg, Zn qua lá tăng 10-12 lần so với các sản phẩm truyền thống – do các nguyên tố dinh dưỡng trung vi lượng tồn tại ở dạng kích thước nano siêu nhỏ, hấp thu qua lá dễ dàng).
Phân bón ảnh hưởng như thế nào đến hiện tượng rụng quả và nứt quả trên cam canh ?
Bón phân cho cam đường cần dựa vào nhu cầu dinh dưỡng của từng cây, dựa vào điều kiện thời tiết khí hậu và cần bón đúng thời điểm. Với hỗn hợp phân bón hữu cơ hoai mục, lân đơn, tro bếp, đậu tương cần bón lót, bón thời điểm sau thu hoạch, thời điểm hãm lộc, ủ mầm hoa. Hỗn hợp phân lót này sẽ phát huy tác dụng vào thời kỳ phát triển mầm hoa, hoa nở rộ, đậu quả non.
Thời kỳ đậu quả non: sử dụng các nhóm thuốc BVTV hóa học có thể gây ngộ độc cây, làm cho quả non chậm lớn, có thể gây rụng quả non
Ngoài ra trong kỹ thuật điều tiết sinh trưởng, điều tiết cây ra hoa, chống rụng quả non bà con thường áp dụng các kỹ thuật “hãm cây” điều này ảnh hưởng đến sức sinh trưởng của cây (nếu làm không đúng kỹ thuật). Khi bổ sung dinh dưỡng không cân đối kết hợp với hãm cây không đúng thời điểm, không đúng kỹ thuật làm cho các bộ phận của quả phát triển không cân đối đặc biệt là giữa phần thịt quả và vỏ quả. Vỏ quả ngừng sinh trưởng một thời gian sẽ làm cho chúng bị “chai cứng” lại. Dùng tay cảm nhận thấy vỏ cứng không có độ đàn hồi, độ mềm tự nhiên kém. Trong khi đó nếu gặp mưa ẩm, thừa dinh dưỡng đa lượng phần thịt quả phát triển mạnh và tạo ra áp lực làm bung vỏ quả gây ra nứt quả. Nếu cây bị nhiễm nấm khuẩn gây bệnh thì tình trạng nứt quả diễn biến phức tạp hơn, khó kiểm soát. Khoanh vỏ hãm cây quá mức cũng sẽ ảnh hưởng đến giai đoạn nuôi dưỡng quả gây nứt quả.
Nguyên nhân thứ hai: Nứt quả do cây bị sâu bệnh đặc biệt bệnh do nấm Phytophthora sp., nấm Fusarium sp. gây thối rễ vàng lá.
Khi cây bị sâu bệnh đặc biệt là bộ rễ sẽ dẫn đến hiện tượng thiếu hụt, mất cân bằng dinh dưỡng nuôi quả và các bộ phận trên mặt đất. Khi thiếu hụt, mất cân bằng dinh dưỡng cũng làm cho các cấu trúc tế bào vỏ quả kém bền vững, vỏ quả dễ bị nứt. Để phòng và trị bệnh cho cam đường canh bà con nên sử dụng chế phẩm nano bạc đồng và nano oxyclorua đồng tưới gốc vào tháng 4-7. Hai loại chế phẩm này kết hợp phun và tưới gốc sẽ phòng và trị hầu hết các nhóm bệnh do vi khuẩn nấm gây ra đặc biệt là bệnh vàng lá thối rễ do nấm phytophthora sp. Với công nghệ nano tiên tiến, nano bạc đồng super, nano oxyclorua đồng có khả năng tiêu diệt các loại vi khuẩn, nấm gây bệnh trên cây có múi nói chung (thối rễ vàng lá, bệnh đốm mắt cua, bệnh loét cam, bệnh ghẻ sẹo, bệnh Greening,...).
Bộ rễ bị thối do nhiễm nấm Phytophthora sp. và Fusarium sp
Chế phẩm nano bạc đồng, nano oxyclorua đồng không độc hại, hiệu quả nhanh tác dụng mạnh
Công dụng của chế phẩm nano bạc đồng super và nano đồng oxyclorua đối với cây cam canh và cây có múi nói chung:
+ Chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua có khả năng tiêu diệt nấm, vi khuẩn, virus gây bệnh trên cây trồng nói chung. Do đó chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua có khả năng phòng và trị bệnh rất tốt.Trên cây có múi chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua có khả năng phòng và đặc trị được các nhóm bệnh sau đây: bệnh vàng lá thối rễ do nấm Phytopthora sp., Fusarium sp., bệnh loét cam vi khuẩn, bệnh ghẻ sẹo trên lá và quả, bệnh vàng lá gân xanh Greening, bệnh đốm mắt cua lá, gỉ sắt lá...
+ Nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua đều có khả năng diệt nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh hại cây trồng nói chung. Nếu sử dụng độc lập thì phổ diệt nấm khuẩn gây bệnh của nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua là khác nhau. Tuy nhiên khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng với nano đồng oxyclorua sẽ tạo nên hiệu quả diệt nấm cộng hưởng, hiệu quả nhanh và mạnh, triệt để.
+ Các hạt nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua có kích thước rất nhỏ (chỉ từ 3-5nm) nên chúng rễ bám lên kẽ lá, ít bị rửa trôi nên hiệu quả tiêu diệt nấm hiệu quả hơn rất nhiều so với các chế phẩm thuốc hóa học truyền thống. Ngoài ra khi tưới/phun lên đất chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua dễ dàng thẩm thấu xuống tầng đất canh tác 20-30cm phía dưới nhờ đó có thể tiêu diệt nấm, khuẩn gây bệnh hại bộ rễ.
+ Hiệu quả tiêu diệt nguồn bệnh của nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua rất nhanh. Sau khi phun chế phẩm nano chỉ sau 4-6 tiếng hầu hết các nguồn bệnh nấm, vi khuẩn đã bị tiêu diệt, sau 12 tiếng khả năng diệt nguồn bệnh của các hạt nano lên tới 80-90%. Do đó ít gặp rủi ro do điều kiện thời tiết, hầu như không phải phun bổ sung do gặp mưa (vì sau 3-5 tiếng đã tạo nên hiệu quả diệt nấm bệnh).
+ Các dòng chế phẩm nano bạc đồng và nano oxyclorua đồng không gây ra hiện tượng kháng thuốc nên có thể dùng liên tục qua nhiều mùa vụ, không cần thay đổi thuốc. Vì bản chất, cơ chế diệt nấm khuẩn của các hạt nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua khác với các chế phẩm thuốc hóa học. Các nhóm nấm, vi khuẩn gây bệnh không có khả năng tạo ra tính kháng thuốc đối với các chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua.
+ Chế phẩm nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua là chế phẩm sạch, không độc hại, thân thiện với môi trường, sử dụng không cần cách ly, không cần bảo hộ lao động khi phun/tưới.
+ Các hạt nano bạc ngoài khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh chúng còn làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng của lá, giúp cây tăng cường hiệu suất quang hợp làm tăng năng suất cây trồng.
Lưu ý: Nano hợp kim bạc đồng (nano bạc đồng super) khác với nano bạc, nếu chỉ sử dụng nano bạc sẽ không đem lại hiệu quả tối ưu vì nano bạc khi phun qua lá thường bị oxy hóa nhanh bởi ánh sáng trực xạ, do vậy các dụng cụ bảo quản dung dịch nano bạc thường có màu tối (có tác dụng cản quang).
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH
Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:
ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99
Email: nanobacsuper@gmail.com