1.Nguyên nhân gây bệnh virus phấn trắng chanh dây
Bệnh phấn trắng chanh dây do Virus gây ra (virus Passion fruit woodiness và Papaya leaf curl virus).
2.Đặc điểm phát sinh phát triển của bệnh virus phấn trắng chanh dây
Ban đầu trong vườn chỉ xuất hiện một vài cây bị xoăn đọt, vàng lá thể khảm (triệu chứng điển hình đầu tiên khi mới phát hiện bệnh). Bệnh virus phấn trắng thường lây lan và phát triển mạnh nhờ côn trùng chích hút (rệp, rầy, bọ phấn, bọ trĩ, ruồi vàng...). Một số ít nguồn bệnh virus nhiễm từ giống, đa phần là lây nhiễm chéo từ các vườn khác(do côn trùng chích hút). Do đó khi vườn chanh dây nhiễm bệnh virus phấn trắng nhà vườn cần quản lý tốt các nhóm côn trùng chích hút, hạn chế lây lan thành dịch bệnh trên diện rộng. Thông thường những vườn kém chăm sóc, bón phân không cân đối thường bị virus tấn công mạnh. Bệnh virus phấn trắng thường ghép kế phát với bệnh đốm nâu, bệnh đốm dầu chanh dây, một số có thể bị tuyến trùng gây hại rễ.
3.Triệu chứng bệnh virus phấn trắng trên chanh dây
Bệnh virus phấn trắng gây hại làm cho đọt non xoăn vàng lá dạng thể khảm, lá non co lại và biến dạng, đọt non phát triển không bình thường. Cây nhiễm bệnh thường có thân nhỏ, phát triển không đều, khoảng cách lóng đốt ngắn lại, nhìn chung cây chậm phát triển. Virus có thể tấn công lên quả, gây hại toàn bộ các nhóm tế bào vỏ quả làm cho vỏ quả không thể phục hồi. Bề mặt quả bị bao phủ một lớp phấn trắng nhìn giống vỏ quả bưởi. Bệnh nhẹ vỏ quả thường có màu xanh trắng. Khi bệnh phát triển mạnh các lớp phấn trắng bao phủ toàn bộ quả, quả trở lên khô cứng, dị dạng, hơi teo lại, vỏ quả lồi lõm, bề mặt vỏ quả kém nhẵn bóng hơi thô ráp, nhiều khi thấy trên bê mặt quả có những khối u to nhỏ khác nhau nổi nên bề mặt.
4.Giải pháp phòng trị hiệu quả bệnh virus phấn trắng trên chanh dây
4.1 Phòng bệnh virus phấn trắng trên chanh dây
Thực hiện các biện pháp bón phân cân đối, hợp lý: Bón phân cân đối đẩy đủ, bón gốc phân hữu cơ hoai mục có ủ nấm đối kháng. Trong quá trình bón phân cho cây ngoài việc bón gốc bà con nên phun phân bón qua lá định kỳ 7 -10 ngày/lần. Do chanh dây sai quả nên việc thiếu hụt và mất cân đối dinh dưỡng thường xuyên xảy ra. Đặc biệt theo Trung Tâm Phát triển nông nghiệp công nghệ cao Nanotech đã nghiên cứu, khi phun chế phẩm Nano Silic-Canxi qua lá trong thời kỳ cây đang phát triển giúp cây chanh dây kháng bệnh nấm phấn trắng rất tốt, định kỳ phun 7-10 ngày nano Silic-Canxi một lần sẽ giúp giảm 90% tỷ lệ nhiễm bệnh trên trái (bệnh nấm nói chung), trên lá giảm 80%. Thực tế nghiên cứu cho thấy nano silic làm giảm và ức chế quá trình phát triển của bào tử nấm gây bệnh. Kết hợp giữa nano silic và nano canxi phun qua lá giúp chất lượng quả nâng cao đáng kể (hạn chế nấm bệnh xâm nhiễm, tăng sức đề kháng của cây, vỏ quả ổn định, tăng độ cứng cho quả).
Tưới tiêu nước cho chanh dây kịp thời: Chanh dây mang nhiều quả và thân lá cho nên hệ số thoát hơi nước rất lớn do đó bà con thường xuyên kiểm tra vườn thường xuyên và cung cấp đủ ẩm cho bộ rễ phát triển (độ ẩm xung quanh vùng rễ khoảng 65-75%). Trung bình một cây chanh dây đang mang hoa, quả cần 12-18 lít nước/ngày đêm (trong điều kiện không mưa, nhiệt độ không khí 30-32oC, độ ẩm không khí 55-70%). Nếu chanh dây bị thiếu ẩm thường xuyên làm cho cây phát triển chậm, khả năng hòa tan dinh dưỡng trong đất kém, cây yếu thường phát sinh nhiều nấm bệnh. Tuy nhiên bà con cũng cần lưu ý trong điều kiện mưa nhiều vào mùa mưa, độ ẩm đất bão hòa sẽ là điều kiện thuận lợi để tuyến trùng, nấm bệnh phát triển gây bệnh thối rễ, lở cổ rễ (nấm Phytophthora sp. Và Fusarium sp.). Do đó vào mùa mưa cần tiêu nước nhanh, không để cây bị ứ đọng nước quá18-24 tiếng. Khi độ ẩm bão hòa liên tục trong thời gian dài sẽ làm cho lượng oxy trong đất bị thiếu hụt nghiêm trọng, đất thiếu oxy sẽ làm cho cây bị ngẹt rễ, thối rễ, vàng lá, bệnh héo quả sẽ phát sinh mạnh khó kiểm soát. Vì vậy để làm tăng sức đề kháng cho bộ rễ, ngăn chặn hiện tượng thối rễ bà con cần chú ý bón phân hữu cơ đã ủ hoai mục với nấm đối kháng bón định kỳ. Lưu ý phòng ngừa bệnh do tuyến trùng hại rễ.
Chủ động quản lý các nhóm côn trùng chích hút: Phun phòng và trị các nhóm côn trùng chích hút (Rệp, rầy, bọ trĩ, bọ phấn, ruồi vàng đục quả...).
Phun phòng bệnh định kỳ, ức chế và tiêu diệt virus, không cho chúng có cơ hội lây lan: Dùng 500ml chế phẩm nano Bạc Đồng Super kết hợp 500ml nano Đồng Oxyclorua cộng thêm 500ml nano Bạc Đồng Plus pha 300-400 lít nước phun đều tán lá, phun kỹ dạng sương mù, phun định kỳ 7-10 ngày/lần (đặc biệt vào các thời điểm cây dễ mẫn cảm bệnh).
Phun nano silic SiO2: Dùng 500ml chế phẩm nano Silic SiO2 pha 300 lít nước phun đều tán lá, 20-30 ngày/lần.
4.2 Trị bệnh virus phấn trắng chanh dây
Khi thấy xuất hiện bệnh virus phấn trắng trong vườn, cần triển khai các biện pháp sau:
Thứ nhất: phân loại những cây bị bệnh nặng, không thể phục hồi cần tiêu huỷ ngay, tránh lây nhiễm sang cây khoẻ.
Thứ hai: Đối với cây bị bệnh nhẹ, cần tiến hành cắt tỉa đọt bị nhiễm bệnh, kể cả quả nếu bị nhiễm bệnh. Sau đó phun chế phẩm nano ức chế virus, kháng virus phấn trắng chanh dây: Dùng 500ml chế phẩm nano Bạc Đồng Super kết hợp 500ml nano Đồng Oxyclorua cộng thêm 500ml nano Bạc Đồng Plus pha 250lít nước phun đều tán lá, quả, phun kỹ, phun định kỳ 5 ngày/lần, phun ít nhất 2-3 đợt liên tiếp, sau khi kiểm soát được bệnh nên phun phòng như hướng dẫn trên. Ngoài ra cần chú ý quản lý côn trùng chích hút, tránh lây nhiễm diện rộng.
Nếu cây phát triển kém nên tưới gốc chế phẩm nano AKH Super plus: chai 500ml pha 200-300 lít nước tưới ẩm gốc. Thời kỳ ra hoa đậu quả, dưỡng quả nên phun nano Canxi Silic kết hợp nano AKH Super plus(10-15 ngày/lần).
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH
Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:
ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99
Email: nanobacsuper@gmail.com