Bệnh đốm lá do nấm Cercospora sp hại hoa lan

Triệu chứng ban đầu của bệnh đốm lá là những đốm màu xanh nhạt xuất hiện trên lá lan, sau đó những đốm này mới ngả sang màu vàng, đồng thời mặt dưới lá xuất hiện những mảng đen có nhiều chấm nhỏ li ti. Bệnh phát triển nặng, lá lan sẽ có 3-4 đốm vàng lớn, đường kính 1-3 cm, khoảng 10-15 ngày sau thì xuất hiện nhiều đốm nâu đen đầy lá.

Lúc bắt đầu phát sinh ta thấy xuất hiện các chấm màu vàng ở trên và mặt dưới của lá. Chấm này sẽ lan rộng ra: Nếu gặp độ ẩm cao, mưa nhiều các bào tử sẽ bám dưới lá làm cho chúng có màu nâu hay đen.

Bệnh thối nhũn do vi khuẩn Erwinia sp.

Vi khuẩn xâm nhập vào cây qua những vết thương tạo nên vết thối ướt với mùi hôi khó chịu. Ban đầu vết thối nhỏ có màu vàng nâu, bệnh nặng vết thối lan nhanh trong lá và gây rụng lá. Thời tiết khí hậu nóng và ẩm giúp bệnh phát triển mạnh. Vi khuẩn dựa vào nước mưa và nước tưới văng ra để di chuyển từ cây này sang cây khác.

Bệnh khô đầu lá -  bệnh thán thư do nấm Colletotrichum sp.

Nấm tấn công ở chóp lá và làm cho lá bị khô từ trên xuống, có khi xuống tới 2/3 chiều dài lá . Khi bệnh nặng làm lá khô, dễ bị rách. Bệnh thường phát sinh trong điều kiện trời nóng, có mưa nắng thất thường, độ thông thoáng của giàn lan kém, tưới nước quá nhiều tạo cho chậu lan luôn ẩm ướt...thường làm cho bệnh gây hại nhiều hơn.

Bệnh đốm vòng do nấm gây hại trên cánh hoa: Bệnh do nấm Alternaria Ap gây ra. Vết bệnh nhỏ, màu đen hơi lõm, hình tròn có vân đồng tâm. Bệnh gây hại chủ yếu trên hoa làm hoa kém màu sắc và mau tàn. Trên mô bệnh thường có lớp nấm màu đen, gặp điều kiện nóng ẩm kéo dài sẽ gây ảnh hưởng đến cả bộ lá.

Bệnh đốm nâu trên cánh hoa: Bệnh do nấm Curvularia eragotidis gây ra. 
Vết bệnh ban đầu là một chấm nhỏ màu nâu, hơi lồi, về sau lan rộng thành đốm lớn màu nâu nhạt. Bệnh làm hoa mất giá trị.

Bệnh thối đen ngọn: Phytopthora palmivora gây ra. Vết bệnh ban đầu là một điểm nhỏ, ủng nước, có màu nâu đen. Bệnh gây hại chủ yếu trên lá non, ngọn và chồi cây lan làm cho đỉnh bị thối nhũn lan dần xuống dưới làm lá và cuống lá bị thối, dễ rụng. Bệnh có thể gây thành dịch trong điều kiện ẩm độ cao với nhiệt độ khoảng 18-22^oC. Bệnh do nấm. 

Bệnh do vivus hại hoa lan
Bệnh do virus gây ra trên hoa lan thường xuất hiện ở 2 dạng sau: virus gây khảm lá và virus làm khằn cây. 
Virus gây khảm lá: gây hiện tượng biến vàng trên lá và hoa. Ở lá non có những sọc hay đốm màu xanh nhạt hay màu vàng xen kẻ với những vệt xanh đậm trên phiến lá. Trên những cây bị nhiễm nặng, cây không phát triển, bộ rễ còi cọc. Bệnh thường xuất hiện trong những vườn lan kém chăm sóc hoặc trên những cây lan bị tách chiết nhiều lần mà không khử trùng dụng cụ. Rầy rệp chích hút cũng là một trong những tác nhân làm lây lan dạng bệnh này. 
Virus gây khằn cây: làm cho cây không phát triển bình thường, lá trở nên dày hơn, có màu xanh đậm, mặt lá gồ ghề, phiến lá cứng. 

Cách phòng trị bệnh do nấm, khuẩn và virus gây hại hoa lan hiệu quả:

Bệnh trên hoa lan chủ yếu do nấm  sau đó đến vi khuẩn gây hại, virus ít khi bị nhiễm bệnh nhưng không phải không có. Thông thường khi bị nhiễm bệnh bà con thường sử dụng các loại thuốc trị nấm gốc đồng hoặc một số loại thuốc thương phẩm như Ridomyl, Carbenzym, Score, Topsin M,…Tuy nhiên các dạng thuốc hóa học này thường độc hại và hay bị kháng thuốc. Đặc biệt khi bị nhiễm khuẩn (bệnh thối nhũn) thì rất ít có loại thuốc đặc trị vi khuẩn. Tại Việt Nam thuốc trị nấm phổ biến hơn do đó khi hoa lan bị nhiễm cả nấm và khuẩn thì việc phòng trị bằng thuốc hóa học trở lên bất khả kháng.

Giải pháp phòng trị bệnh tổng hợp do nấm khuẩn, virus gây hại hoa lan hiệu quả:

+ Bón phân cân đối, chú ý lượng phân bón qua lá, chọn lựa các dòng chế phẩm phân bón có nguồn gốc hữu cơ sinh học.

+ Cắt tỉa và bố trí mật độ thông thoáng phù hợp, điều tiết ánh sáng phù hợp với từng thời kỳ phát triển của cây.

+ Đặc biệt thường xuyên và định kỳ sử dụng các chế phẩm Nano bạc đồng và Nano đồng oxyclorua phun định kỳ phòng bệnh.

                                              

Ưu điểm và công dụng của chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua:

+ Diệt nấm, khuẩn và virus gây bệnh hại cây trồng theo cơ chế đặc hiệu (có vai trò quan trọng trong việc phòng trừ dịch bệnh, bảo vệ cây trồng theo cách an toàn nhất). => Đặc trị bệnh do nấm khuẩn và virus gây bệnh hại hoa lan.

+ Tăng hiệu suất quang hợp cho cây trồng do nano bạc đồng làm tăng khả năng hấp thu ánh sáng cho bộ lá.

+ Chế phẩm nano bạc đồng (bản chất là dạng hợp kim bạc đồng hiệu quả hơn nhiều lần so với nano bạc) là các dòng chế phẩm được ứng dụng công nghệ nano nên không độc hại, không chứa các chất làm chậm quá trình phát triển của cây, an toàn khi sử dụng, khi sử dụng không cần cách ly. 

+ Các chế phẩm nano bạc đồng không gây nên tình trạng kháng thuốc nên có thể sử dụng thường xuyên liên tục.

+ Chế phẩm nano bạc đồng không gây tác dụng phụ khi sử dụng quá liều lượng như: không gấy cháy lá non, không gây cháy cánh hoa...

Sự kết hợp giữa nano bạc đồng hợp kim 500/500ppm và nano đồng oxyclorua 10.000ppm cho hiệu quả diệt nấm, khuẩn và virus toàn diện, phổ diệt nấm bệnh rộng hơn. Khi sử dụng cặp đôi này không cần dùng bất cứ một loại thuốc hóa học nào khác nữa. 

Lưu ý: Cần phân biệt nano bạc với nano hợp kim bạc đồng. Hiệu quả sử dụng của Nano hợp kim bạc đồng cao hơn rất nhiều so với nano bạc đơn thuần. Nano hợp kim bạc đồng có khả năng diệt khuẩn nấm cực mạnh, hiệu quả thấy rõ ngay trong thời gian ngắn, với các hạt nano kích thước nhỏ có khả năng bám dính và tiếp xúc, nội hấp sâu rộng nên khả năng "tìm diệt" vi khuẩn nấm gây bệnh rất cao. Trong 1ml nano hợp kim bạc đồng ở nồng độ 500/500ppm có chứa khoảng 50 nghìn tỷ hạt nano bạc đồng. Với số lượng hạt nano này cho thấy khả năng diệt sâu - rộng các loại nấm khuẩn gây bệnh trong thời gian ngắn. Trung bình mỗi tế bào vi khuẩn gây bệnh chỉ cần 3-4 hạt nano bạc dạng hợp kim bám giữ là có khả năng tiêu diệt vi khuẩn rất tốt. Trong môi trường tự nhiên, ở khoảng cách 100-120nm các hạt nano bạc đồng có thể hút các tế bào vi khuẩn bằng lực hút tĩnh điện và tiêu diệt chúng trong  khoảng thời gian 3-5 phút. Do đó hiệu quả diệt nấm khuẩn của nano hợp kim bạc đồng hiện được cho là tốt nhất trong các dạng nano kim loại. Trong khi đó Nano bac khi sử dụng phun qua lá thường không mang lại hiệu quả tối ưu (mặc dù nano bạc cũng có tính năng diệt khuẩn) vì nano bạc khi phun qua lá thường bị oxy hóa nhanh bởi ánh sáng trực xạ, do vậy các dụng cụ bảo quản dung dịch nano bạc thường có màu tối (có tác dụng cản quang). Trên thực tế nano bạc được ứng dụng trong chăn nuôi thủy sản, chăn nuôi gia súc - gia cầm mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn.

Tại sao phải sử dụng kết hợp chế phẩm nano bạc đồng với nano đồng oxyclorua trong việc phòng và đặc trị bệnh do nấm và vi khuẩn gây bệnh hại hoa lan: 

Trước hết cần khẳng định chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua đều có khả năng đặc trị bệnh do nấm, vi khuẩn gây ra. Tuy nhiên nếu chỉ sử dụng đơn lẻ một trong hai chế phẩm trên thì hiệu lực diệt nấm khuẩn gây bệnh không triệt để, thời gian sử dụng kéo dài và tốn chế phẩm thuốc trị bệnh.

Sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm , vi khuẩn toàn diện (do tính cộng hưởng của 2 loại chế phẩm), thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm gây bệnh, làm tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN( hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho nấm  khuẩn  không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng.

Cách sử dụng Nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua:

+ Sử dụng nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua với mục đích phòng bệnh cho hoa lan:

Dùng 30-50ml nano bạc đồng +  30-50ml nano Đồng oxyclorua pha với 10-15 lít nước phun ẩm mù lên thân lá. Định kỳ 7-10 -15 ngày/lần. Có thể kết hợp pha nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua với phân bón qua lá để phun cho Hoa lan.

+ Sử dụng nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua trong thời kỳ cây bị bệnh:

Thời kỳ cây bị bệnh (có triệu chứng biểu hiện bệnh rõ rệt) cần sử dụng Nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua ở liều lượng cao hơn so với phòng bệnh với mục đích diệt nấm khuẩn gây bệnh một cách triệt để trong thời gian ngắn. Sau khi khỏi bệnh lại trở về công thức phòng bệnh. Liều lượng trị bệnh được khuyến cáo như sau: Dùng 50-100ml nano bạc đồng 500/500ppm+  50-100ml nano Đồng oxyclorua 10.000ppm pha với 10-15 lít nước phun ẩm mù lên thân lá, tập trung mạnh vào những điểm cây bị nhiễm bệnh nặng. Định kỳ 5-7 ngày/lần. Lưu ý thời kỳ cây bị bệnh tạm ngưng bổ sung phân bón qua lá.

Tư vấn kỹ thuật: Ứng dụng công nghệ nano trong phòng trừ bệnh dịch hại Hoa Lan

ThS Phạm Công Khải - Hotline 24/7: 0976 804 678 * 01235 99 85 99