Phần 1: Chăm sóc sầu riêng sau thu hoạch ứng dụng công nghệ nano sinh học

Sau mỗi vụ thu hoạch, cây sầu riêng thường bị suy kiệt dinh dưỡng. Cây bị suy kiệt nặng có thể gây rụng lá kèm theo các bệnh do nấm gây hại. Bộ rễ và dàn lá là 2 tiêu chí cơ bản đánh giá mức độ suy kiệt cây. Do đó để cây sầu riêng phát triển ổn định, có khả năng cho trái lâu dài, sau mỗi vụ thu hoạch bà con cần có các giải pháp chăm sóc, bón phân đúng quy trình để phục hồi sức sinh trưởng cho cây.

Các giải pháp chăm sóc phục hồi cho cây sầu riêng giai đoạn sau thu hoạch:

Thứ nhất: Thu dọn tàn dư thực vật và cành lá cây rụng dưới gốc đồng thời kết hợp xới xáo phá váng bề mặt đất xung quanh rễ cây, sửa lại bồn sao cho tạo độ dốc từ gốc cây ra phía ngoài tán cây (thoát nước tốt vào mùa mưa). Việc xới xáo đất xung quanh gốc giúp cây chống nghẹt rễ, tăng cường trao đổi oxy cho bộ rễ, nâng cao hiệu quả phân bón gốc.

Thứ hai: Cắt tỉa tạo tán thông thoáng, loại bỏ cành sâu bệnh và các nhánh cành sầu riêng vô hiệu trong thân, cành phá tán(cành đâm xuyên hướng xuống đất), cắt các phần cuống thừa mang quả vụ trước. Việc cắt tỉa cành, sửa tán cây sau mỗi vụ thu hoạch rất quan trọng, góp phần phục hồi sức sinh trưởng cho cây sầu riêng. Tán cây che khuất nhau, đan xen nhau sẽ làm giảm khả năng quang hợp, tăng tỷ lệ sâu bệnh, tăng tỷ lệ rụng trái. Do đó các cành chồng chéo nhau, tiếp giáp nhau cần được cắt tỉa loại bỏ (tăng cường khả năng nhận ánh sáng, nâng cao hiệu quả quang hợp cho bộ lá, hạn chế sâu bệnh hại).

Thứ ba: Phun rửa vườn, tiêu diệt nấm khuẩn gây bệnh trên thân cành tán lá

Dùng 500ml nano Đồng Oxyclorua kết hợp 500ml nano Bạc Đồng Super pha 200 lít nước phun đều thân lá, phun 2 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần. Chế phẩm nano Bạc Đồng, nano Đồng Oxyclorua không độc hại, không kháng thuốc, không làm cây bị ngộ độc nên nhà vườn có thể yên tâm sử dụng lâu dài qua nhiều vụ(chế phẩm nano an toàn tuyệt đối cho cây sầu riêng, không gây nóng và gây ngộ độc cây).

Phục hồi dàn lá, chống suy kiệt, phun cơi đọt: Dùng 500ml nano AKH Super Plus kết hợp 500ml nano Silic SiO₂ pha 300 lít nước phun đều tán lá, phun 2 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần. Chế phẩm nano AKH Super plus giúp đọt phát triển khoẻ mạnh, xanh lá, dày lá, cành khoẻ (bổ sung đầy đủ đa trung vi lượng dạng nano dễ hấp thu).

Xử lý rong rêu trên thân lá cây sầu riêng sau thu hoạch: Dùng 500ml nano Bạc Đồng Hợp Kim kết hợp 500ml nano Đồng Oxyclorua pha 100-150 lít nước phun trực tiếp thân cành lá, phun 2 lần cách nhau 7 ngày/lần.

Thứ tư: Phục hồi sức sinh trưởng cho bộ rễ cây sâu riêng sau mỗi vụ thu hoạch

Bộ rễ cây có thể bị tổn thương cơ giới trong quá trình chăm sóc, bị suy kiệt dinh dưỡng, bị nấm và tuyến trùng tấn công nên nhà vườn cần tưới các chế phẩm chuyên dùng phục hồi sức cây, tăng cường sinh trưởng bộ rễ: Dùng 500ml nano Đồng Oxyclorua kết hợp 500ml nano Bạc Đồng hợp kim pha 200-300 lít nước tưới ẩm gốc(diệt nấm vi khuẩn hại bộ rễ).

Phục hồi sức sinh trưởng cây, thúc đẩy bộ rễ phát triển khoẻ mạnh: Dùng 2 lít hoặc 500g (dạng bột) chế phẩm Biotech Pro kết hợp 500ml nano AKH Super Plus pha 200-300 lít nước tưới ẩm gốc. Chế phẩm Biotech Pro có tác dụng ức chế và tiêu diệt tuyến trùng, phân giải các chất hữu cơ trong đất, giúp đất tơi xốp, giàu mùn, giàu dinh dưỡng, giải độc cho đất, chống nghẹt rễ thối rễ cho cây sầu riêng. Chế phẩm nano AKH Super Plus giúp bộ rễ cây phát triển khoẻ mạnh, thúc đẩy cây ra rễ mới, tăng cường sức đề kháng cho bộ rễ, chống nghẹt rễ thối rễ. Với những vùng đất phèn chua, hoặc lạm dụng phân hoá học nhiều nhà vườn nên sử dụng nano khoáng Canxi hữu cơ giúp trung hoà acid trong đất, tăng pH đất, ổn định pH đất (nên tưới định kỳ mỗi vụ 2-3 đợt, đặc biệt vào mùa mưa).

Nhà vườn lưu ý một tuần sau khi thu hết trái, sử dụng phân chuồng hoai mục, phân hữu cơ nở hoặc các loại phân có chứa lượng đạm cao như đạm cá, đạm trứng, đỗ tương để bón cho cây. Kết hợp phân NPK bón cho cây sau thu hoạch, giúp cây phát triển đọt khỏe mạnh, ổn định.

Phần 2: Kỹ thuật chăm sóc sầu riêng giai đoạn ra hoa đậu trái

Để đảm bảo cho bông sầu riêng ra đều, trái chất lượng thì trước khi làm bông cần chăm sóc cây thật khỏe mạnh, không mang bệnh, cành lá đều đẹp. Cây phải ra từ 2 – 3 cơi đọt, lá phải dày, bóng khỏe, không sâu bệnh. Sau thu hoạch vụ trước cần khẩn trương triển khai các biện pháp chăm bón để phục hồi sức cây (xem phần 1).

2.1 Kỹ thuật chăm sóc sầu riêng giai đoạn phân hóa mầm hoa(tạo mầm hoa)

Tạo mầm hoa, giúp cây sầu riêng ra hoa đồng loạt rất quan trọng. Nó ảnh hưởng đến năng suất chất lượng trái, hạn chế hiện tượng ra hoa rải rác, không tập trung. Khi cơi lá cuối cùng mở hết lá(đã đủ 3 cơi lá), nhà vườn cần triển khai đồng bộ các giải pháp kỹ thuật tạo mầm hoa cho cây sầu riêng, giúp cây phân hóa mầm hoa đồng đều, tập trung.

Kỹ thuật tạo mầm hoa cho cây sầu riêng:

Xiết nước, cắt nước: Tại các tỉnh tây nguyên, sầu riêng thường phân hóa mầm hoa từ tháng 12 đến tháng 1 năm sau. Để cây rầu riêng phân hóa mầm hoa điều kiện cần là phải có thời gian khô hạn(nhiệt cao, độ ẩm thấp), thời gian khô hạn ít nhất kéo dài 10-15 ngày. Nếu thời gian khô hạn quá ngắn cây sầu riêng sẽ ra hoa ít hoặc ra hoa rải rác, không tập trung dẫn đến khó chăm sóc nuôi dưỡng trái sau này.

Về cơ bản các biện pháp kỹ thuật chăm sóc cần phải đạt mục tiêu là giúp cây sầu riêng phân hóa mầm hoa tập trung, ra hoa đồng loạt. Nhà vườn cần lưu ý ở giai đoạn cây sầu riêng mới nhú mầm hoa(mắt cua), nếu gặp độ ẩm cao, dư nước (do mưa hoặc tưới nước sớm, tưới thừa nước), kết hợp với sức cây yếu, thiếu dinh dưỡng thì mầm hoa có thể bị thui chột, mầm hoa vào trạng thái ngủ nghỉ sâu, khó phát triển thành hoa. Ngoài ra nếu điều kiện khô hạn(xiết nước) chưa đủ dài có thể dẫn tới tình trạng hoa ra ít hoặc rải rác nhiều đợt gây khó khăn cho quá trình chăm sóc trái non ở giai đoạn sau. Quá trình xiết nước, nếu đất có hiện tượng khô kiệt, cây có biểu hiện bị héo mà chưa ra mầm hoa, lúc này nhà vườn cần tưới bổ sung nước duy trì độ ẩm vừa phải, sau đó tiếp tục xiết nước tạo mầm hoa cho cây đồng thời tỉa bỏ hết số hoa đã ra trước đó. Mục tiêu là để lại những chùm hoa to khỏe(sau tỉa), mọc ở những vị trí lợi tán, phát triển tập trung thành từng đợt để thời gian thu hoạch quả không kéo dài quá 15 ngày.

Song song với việc xiết nước tạo khô hạn với thời gian dủ dài, nhà vườn cần phun chế phẩm Shellac Suger. Chế phẩm Shellac Suger giúp cây phân hóa mầm hoa đồng đều, tạo mầm hoa tập trung, hoa to khỏe (dùng 500ml Shellac Suger pha 200-250 lít nước phun đều toàn bộ thân lá, phun 2 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần). Sau khi kết thúc phun Shellac Suger, tiến hành cắt tỉa cành bơi, cắt tỉa đồng loạt để mầm hoa(mắt cua) ra đều và đồng loạt. Thông thường sau khi xiết nước khoảng 25-30 ngày mắt cua bắt đầu ra sáng đều

Ưu điểm vượt trội của chế phẩm Shellac Suger:

+ Giúp cành mẹ thành thục nhanh, duy trì tỷ lệ C/N trên cành mẹ ở mức phù hợp, hạn chế phát triển đọt non. Không gây ức chế sinh trưởng đột ngột, các mô lá của cây không bị ảnh hưởng tổn thương sinh lý. Chế phẩm Shellac Suger thúc đẩy phân hoá mầm hoa theo quá trình sinh lý tự nhiên, không tạo stress đột ngột cho cây, không làm suy kiệt cây do đó chùm hoa phát triển đều, hoa to khoẻ, tăng cường chức năng sinh lý của hạt phấn, nâng cao tỷ lệ đậu trái, hạn chế rụng trái non.

+ Bổ sung nano trung vi lượng dễ hấp thu.

+ Giúp mầm hoa ra sáng đều, tập trung thành đợt, chùm hoa to khoẻ, tăng cường chức năng hạt phấn, nâng cao tỷ lệ đậu quả rõ rệt.

Tại sao cần phải cho sầu riêng ra hoa đồng loạt ?

Sầu riêng phân hóa mầm hoa, tạo mầm hoa tập trung thành đợt sẽ giúp nhà vườn thuận lợi cho quá trình chăm sóc ở giai đoạn trái non, dưỡng quả, đồng thời giúp việc quản lý sâu bệnh hại chủ động hơn, cây phát triển ổn định, cho năng suất chất lượng quả cao. Ngoài ra ở giai đoạn nuôi trái, cây mất rất nhiều dinh dưỡng để tạo cơm, nếu sầu riêng ra hoa rải rác không tập trung sẽ dẫn đến kéo dài thời gian nuôi trái, cây ít có thời gian nghỉ dưỡng, phục hồi, cây thường bị suy kiệt và ảnh hưởng đến khả năng ra hoa, đậu trái ở vụ tiếp theo.

2.2 Chăm sóc sầu riêng giai đoạn phát triển mầm hoa (dưỡng hoa cơi đọt cho sầu riêng)

Khi quan sát thấy mắt cua/mầm hoa ra sáng đều(chiều dài khoảng 2-4cm) thì bắt đầu triển khai tưới nước trở lại, tưới ẩm tăng dần và duy trì ở độ ẩm 55-70%(tối ưu 60%), định kỷ 2-4 ngày tưới một lần, tuyệt đối không để thiếu ẩm đất sẽ ảnh hưởng đến sinh trưởng của mầm hoa. Tuy nhiên nhà vườn cần lưu ý không nên tưới quá sớm khi mà mắt cua mới nhú. Nếu tưới nước quá sớm sẽ tạo ra nguy cơ phát triển mạnh các chùm hoa đầu cành (gãy cành nếu mang quả). Đồng thời khi tưới nước quá sớm sẽ gây mất cân bằng sinh trưởng sinh dưỡng và sinh thực, kích thích phát triển mầm sinh dưỡng trên mỗi chùm bông gây nên hiện tượng cạnh tranh dinh dưỡng làm cho hoa nhỏ, cuống dài yếu, ảnh hưởng đến tỷ lệ đậu trái, nuôi trái, giảm năng suất chất lượng trái. Từ thời điểm cây nhú mắt cua đến khi xả nhụy sẽ rơi vào khoảng 50-60 ngày. Trước lúc cây xả nhụy, nhà vườn cần chủ động các biện pháp kỹ thuật giúp cơi đọt ra cùng hoa, mục tiêu là phải chuyển lá lụa trước 4 – 6 ngày. Bởi nếu đọt ra chậm hơn, chúng sẽ cạnh tranh dinh dưỡng với hoa, làm rụng hoa, trái non.

Ở giai đoạn mắt của trở đi, nhà vườn cần duy trì độ ẩm vừa phải, không tưới quá nhiều nước ở mỗi lần tưới. Lượng nước tưới giảm dần ở giai đoạn hoa nở rộ, đậu trái non (sốc thừa ẩm có thể gây rụng trái non). Tuy nhiên, khi giảm nước cần theo dõi cẩn thận để tránh hiện tượng héo cây, héo hoa ảnh hướng xấu đến việc đậu trái. Sau khi đậu trái, tưới tăng dần lượng nước đến mức trở lại bình thường, giúp trái phát triển khỏe, chất lượng cao.

Như vậy thời điểm, cách tưới nước cho sầu riêng giai đoạn ra hoa đậu quả rất quan trọng, quyết định đến năng suất chất lượng vườn sầu riêng.

Dưỡng hoa, cơi đọt cho sầu riêng:

Giai đoạn này hạn chế sử dụng phân bón gốc vì nếu độ ẩm đất cao kết hợp phân bón gốc tạo ra nguy cơ phát triển lá non ở các chùm bông, khi đó dinh dưỡng tập trung nuôi lá non làm hoa nhỏ lại, cuống hoa dài và yếu ảnh hưởng đến đậu trái, nuôi trái. Do đó nhà vườn cần ưu tiên phun phân bón lá, bổ sung dinh dưỡng qua lá dạng nano dễ hấp thu cho cây. Giai đoạn phát triển mầm hoa cây rất cần dinh dưỡng để hoa to khỏe, tăng cường chức năng hạt phấn, tạo độ dai chắc, tạo tính liên kết cho phần cuống trái, chống rụng trái, trái phát triển cân đối tránh dị dạng trái: Dùng 500ml nano AKH Super Plus kết hợp 500ml nano Canxi Super pha 300-400 lít nước phun đều tán lá, phun 2 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần. Nano AKH Super Plus và nano Canxi Super có chứa đầy đủ nhóm dinh dưỡng thiết yếu dạng nano dễ hấp thu qua lá, giúp bổ sung cân đối đầy đủ trung vi lượng cho cây sầu riêng. Chế phẩm nano canxi super và nano AKH Super Plus giúp cây sầu riêng kéo cơi đều, đồng loạt, dưỡng đọt, làm sáng mắt cua. Bông ra to, đều, khỏe, nở đồng loạt. Ngoài ra nhà vườn cần phun phòng trừ sâu bệnh hại tổng hợp, bảo vệ đọt và mầm hoa.

Tỉa hoa cho sầu riêng:

+ Tỉa chùm hoa: thực hiện khi hoa dài 4-6cm, loại bỏ các chùm hoa mọc ở vị trí không thuận lợi. Dinh dưỡng được tổng hợp từ quá trình quang hợp tại lá sẽ di chuyển vào nuôi hoa, nuôi quả nên những quả trên cành cao sẽ có chất lượng tốt hơn, trọng lượng quả cũng cao hơn. Do đó ta cần tỉa theo nguyên tắc sau:  

Đối với cành cấp 1, vị trí để chùm hoa đầu tiên cách thân từ 0,5-1,8m tùy tuổi cây. Cây càng lớn, cành ở dưới thấp thì vị trí để chùm hoa đầu tiên càng cách xa thân. Nếu để hoa, quả gần thân thì hoa, quả ở vị trí này phát triển rất kém.

Đối với cành cấp 2, giữ lại những chùm hoa ở vị trí cành to, khỏe, ở nách cành cấp 2. Không để hoa ở đầu cành, vì nếu đậu quả dễ bị gió giật gây tổn thương các cành lân cận và khó thu hoạch. Chọn các chùm hoa khỏe hướng xuống dưới (không để các chùm hoa hướng ngang hoặc mọc sai vị trí). Tùy sức cành mà ta để 4-10 chùm hoa/cành. Khoảng cách giữa các chùm bông cách nhau 20-25cm. Không để dày làm cho hoa nhỏ, đậu phấn kém.

+ Tỉa bớt hoa trên chùm: Khi hoa dài khoảng 8-10cm, số lượng hoa trong chùm rất nhiều, có chùm lên đến trên 40 hoa. Vì vậy cần tỉa bớt những hoa trên cùng một chùm. Ưu tiên giữ lại những nụ hoa ra cùng đợt và những hoa tròn, mập, cuống hoa khỏe, hoa không bị nhiễm sâu bệnh, chỉ để không quá 10 bông/chùm.

Tỉa hoa giúp cây sầu riêng tập trung dinh dưỡng nuôi hoa tốt hơn.

Quy trình sử dụng bộ chế phẩm nano cho cây sầu riêng:

1.Giai đoạn sau thu hoạch: Dùng 500ml nano Đồng Oxyclorua kết hợp 500ml nano Bạc Đồng Super pha 200 lít nước phun đều thân lá.

2.Giai đoạn tạo mầm hoa cho sầu riêng: Dùng 500ml chế phẩm Shellac Suger pha 200 lít nước phun đều thân lá, phun 2 lần, cách nhau 7-10 ngày/lần.

3.Giai đoạn phát triển mầm hoa, cơi đọt cho sầu riêng: Dùng 500ml nano Canxi Super kết hợp 500ml nano AKH pha 300-400 lít nước phun đều thân lá, 7-10 ngày/lần. Kết hợp phòng trừ nấm khuẩn gây bệnh và côn trùng chích hút.

4.Giai đoạn đậu trái non-dưỡng trái:

+ Dùng 500ml nano Silic SiO2 kết hợp 500ml nano AKH pha 300 lít nước phun đều thân lá, 7-10 ngày/lần.

+ Phòng trị nấm khuẩn gây bệnh, nâng cao tỷ lệ đậu trái, chống rụng trái, chống nứt trái, tạo mã đẹp: Dùng 500ml nano Đồng Oxyclorua kết hợp 500ml nano Bạc Đồng Super pha 200 lít nước phun đều thân lá.

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 0835 99 85 99

Email: nanobacsuper@gmail.com