Cây có múi là một nhóm cây ăn quả có giá trị kinh tế cao, tuy nhiên chúng cũng thường xuyên bị nhiễm nhiều loại bệnh làm ảnh hưởng đến chất lượng và giá trị sản phẩm sau thu hoạch. Bệnh ghẻ sẹo là một trong những loại bệnh gây hại phổ biến tại các vùng trồng cam, chanh, bưởi. Bệnh làm cho lá bị dị dạng, uốn cong và rụng lá, lộc phát triển kém, quả nhỏ biến dạng và dễ bị rụng hàng loạt, gây thiệt hại kinh tế.

Bài viết sau đây sẽ đề cập tới các triệu chứng bệnh ghẻ sẹo và cách phòng trị hiệu quả loại bệnh này.

Triệu chứng bệnh: Bệnh ghẻ sẹo gây hại trên tất cả các bộ phận của cây, bệnh thường phát sinh sớm ở các bộ phận còn non: lộc non, lá non, quả non…

Biểu hiện bệnh trên lá: Trên lá non khi bệnh mới phát sinh vết bệnh có dạng chấm nhỏ (mụn nhỏ li ti) màu vàng trong hơi nổi gờ, hầu hết ở các vết bệnh rất ít thấy xuất hiện quầng vàng xung quanh vết bệnh (khác với bệnh loét do vi khuẩn Xanthomonas Citri thường xuất hiện quầng vàng xung quanh vết bệnh). Lúc đầu bệnh chỉ xuất hiện ở một mặt lá thường là ở mặt dưới lá. Khi bệnh phát triển mạnh vết bệnh thường có dạng những khối u (mụn to) nổi lên trên mặt lá, mặt dưới lõm vào. Vết bệnh có thể nằm riêng rẽ hoặc liên kết với nhau thành những khối vết bệnh liên tiếp có diện tích lớn hơn làm cho phiến lá bị biến dạng, co dúm hoặc nhăn nheo, lá nhỏ hẹp, kém phát triển, làm giảm hiệu suất quang hợp của cây. Các vết bệnh sẹo thường ít khi thấy quầng vàng xung quanh vết bệnh.

Bệnh loét cam và ghẻ sẹo trên cây cam bưởi

Biểu hiện bệnh trên cành: vết bệnh thường to hơn trên lá, các vết bệnh cũng có biểu hiện lồi lên nằm rời rạc hoặc liên kết với nhau làm cành khô chết, nhiều trường hợp bệnh còn thúc đẩy quá trình hình thành chồi nách.

Biểu hiện bệnh trên hoa: Bệnh xuất hiện trên bầu hoa, vết bệnh lồi lên có màu xanh nhạt hoặc xanh xám, dạng bất định và làm cho hoa rụng hàng loạt.

Biểu hiện bệnh trên quả: Thường phát sinh mạnh trên quả non, vết bệnh nổi gờ sần sùi hình chóp nhọn, màu vàng nâu, sau vết bệnh hóa bần khô lại có màu nâu sẫm đến nâu xám. Vết bệnh nằm rải rác hoặc liên kết với nhau thành từng đám. Quả bị bệnh thường phát triển chậm, vỏ dày, méo mó, dị dạng, hầu như không có “nước”, dinh dưỡng trong thịt quả nghèo nàn, quả chất lượng kém.

Nguyên nhân gây bệnh: Bệnh sẹo còn gọi là bệnh ghẻ (ghẻ nhám, ghẻ lồi) do nấm Elsinoe fawcetti gây nên. Nấm gây bệnh sẹo thuộc lớp nấm túi Ascomycetes.

Đặc điểm phát sinh phát triển bệnh:

Nấm có thể phát triển ở điều kiện nhiệt độ từ 15-28oC. Tuy nhiên nhiệt độ tối thích để nấm phát triển là 20-24oC, tối cao là 28oC(nấm bị kìm hãm phát triển khi nhiệt độ trên 28oC). Nấm tồn tại trong mô ký chủ, gặp điều kiện thích hợp hình thành bào tử phân sinh, lan truyền nhờ gió và nước. Bào tử phân sinh chỉ nảy mầm trong điều kiện có giọt nước hoặc có độ ẩm cao. Vì vậy thường sau các trận mưa bào tử mới lan truyền xâm nhập vào các mô còn non, quả non, lá non khi dài trên 1cm rất dễ nhiễm bệnh.

Nấm gây bệnh bằng cách xâm nhập trực tiếp hoặc qua vết thương hở. Sau khi tràng hoa rụng nấm xâm nhập vào quả non và lộc hạ, lộc thu là thời kỳ bệnh phát triển mạnh nhất trong năm. Đến mùa đông khô lạnh bệnh ít hoặc ngừng hẳn.

Bệnh ghẻ sẹo phát sinh, phát triển mạnh trong điều kiện: có ký chủ mẫn cảm bệnh, các bộ phận trên mặt đất như lá non, quả non chưa đến giai đoạn thuần thục, có đủ độ ẩm và nhiệt độ thích hợp.

Mức độ nhiễm bệnh của cây có liên quan đến tỷ lệ nước trong mô và tuổi của cây(lá non chứa 75% nước rất dễ nhiễm bệnh). Bệnh hại nặng ở chanh, quýt và nhẹ hơn ở cam, bưởi. Ngoài ra khả năng nhiễm bệnh của cây còn phụ thuộc vào điều kiện chăm sóc, điều kiện đất đai, tưới tiêu…cây được chăm sóc tốt, dinh dưỡng cân đối sẽ nâng cao sức đề kháng, cây ít nhiễm bệnh.

Biện pháp phòng trừ hiệu quả:

+ Cắt tỉa vườn thông thoáng, loại bỏ cánh tăm, cành vượt, cành sâu bệnh.

+ Chủ động quản lý sâu hại đặc biệt là sâu vẽ bùa, sâu đục thân, ruồi đục quả…

+ Tăng cường sức đề kháng cho cây thông qua các kỹ thuật bón phân. Khi bón phân cho cây cần đảm bảo yếu tố cân đối và đẩy đủ đặc biệt là các yếu tố dinh dưỡng vi lượng, ưu tiên bón phân hữu cơ vi sinh, cung cấp dinh dưỡng qua lá theo thời kỳ sinh trưởng phát triển của cây, không để cây thiếu hụt dinh dưỡng đặc biệt là giai đoạn nuôi quả non.

+ Chủ động phòng bệnh trên vườn ươm cây con trước khi trồng đại trà.

+ Trong thời kỳ kiến thiết cơ bản và thời kỳ kinh doanh nên sử dụng các phương pháp phòng bệnh chủ động thông qua các biện pháp chăm sóc kỹ thuật và thực hiện bón phân cân đối đầy đủ. Phun các chế phẩm trị nấm đặc hiệu theo các đợt lộc của cây với nguyên tắc phòng bệnh hơn chữa bệnh. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc trị bệnh do nấm khuẩn gây hại tuy nhiên bà con cần lựa chọn các loại thuốc có hiệu quả cao, không độc hại, không gây kháng thuốc. Một trong những chế phẩm có hiệu quả phòng trị bệnh do nấm và vi khuẩn cao và an toàn đó là chế phẩm nano bạc đồng và chế phẩm nano đồng oxyclorua.

HỖ TRỢ TƯ VẤN CHẾ PHẨM NANO: 0976 804 678 - 01235 99 85 99 (0835 99 85 99)

Cách sử dụng chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua chuyên dùng cho cây có múi:

Phòng bệnh: Dùng 30-50ml chế phẩm nano đồng oxyclorua kết hợp với 30-50ml chế phẩm nano bạc đồng plus pha với bình 15-18 lít nước phun đều 2 mặt lá, định kỳ 10-15 ngày/lần. Có thể sử dụng chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua tưới gốc cho cam canh, bưởi diễn phòng bệnh vàng lá thối rễ.

Trị bệnh: Thời kỳ cây bị bệnh (đã biểu hiện triệu chứng bệnh)

+ Đối với bệnh ghẻ sẹo do nấm Elsinoe fawcetti:

Phun lần 1: Dùng 50-70ml chế phẩm nano đồng oxyclorua kết hợp với 40-50ml chế phẩm nano bạc đồng plus pha với bình 15 lít nước phun đều 2 mặt lá.

Phun lần 2: Dùng 40-50ml chế phẩm nano đồng oxyclorua kết hợp với 50 - 70ml chế phẩm nano bạc đồng plus pha với bình 15 lít nước phun đều 2 mặt lá.

Phun lần 3: Dùng 50ml chế phẩm nano đồng oxyclorua kết hợp với 50ml chế phẩm nano bạc đồng plus pha với bình 15 lít nước phun đều 2 mặt lá.

Các lần phun cách nhau 5-7 ngày, thông thường phun 2-3 lần các triệu chứng bệnh sẽ hết. Khi cây hết bệnh bà con chuyển sang công thức phun phòng bệnh như hướng dẫn ở trên.

+ Đối với bệnh loét cam do vi khuẩn Xanthomonas Citri:

Dùng 50ml chế phẩm nano đồng oxyclorua kết hợp với 60-100ml chế phẩm nano bạc đồng plus pha với bình 15 lít nước phun đều 2 mặt lá. Phun 3 lần liên tiếp, mỗi lần cách nhau 5-7 ngày.

Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua:

+ Khi phun nên pha chung sẽ mang lại hiệu quả diệt vi khuẩn gây bệnh cao hơn. Khi pha bà con pha nano đồng oxyclorua trước sau đó mới đổ nano bạc đồng vào pha sau, không đổ đồng thời 2 loại chế phẩm nano. Ví dụ nếu pha 200 lít nước bà con đổ 1 chai nano đồng oxyclorua vào 200 lít nước sau đó khuấy đều mới cho tiếp nano bạc đồng plus vào khuấy tiếp.

+ Hiện trên thị trường có nhiều loại nano không đạt chuẩn do đó bà con cần lựa chọn mua tại địa chỉ uy tín, chất lượng (đã được kiểm định chất lượng). Ngoài ra bà con cần phân biệt giữa nano bạc đồng plus (dạng hợp kim Ag-Cu) với nano bạc đơn. Dùng nano bạc đơn phun lên lá thường bị oxy hóa nhanh trong điều kiện ánh sáng và không khí ngoài đồng ruộng, hiệu lực diệt nấm khuẩn thấp hơn so với nano hợp kim bạc đồng. Thêm nữa hiệu quả diệt nấm bệnh của nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua phụ thuộc vào kích thước hạt và các kỹ thuật phức tạp để sản xuất ra các hạt nano diệt bệnh. Các hạt nano có kích thước hạt càng nhỏ thì khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh càng mạnh. Chi phí sản xuất ra các hạt nano có kích thước hạt nhỏ bao giờ cũng cao hơn so với hạt nano có kích thước lớn.

Sau đây để bà con hiểu rõ công năng tác dụng của chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua chúng ta cùng tìm hiểu các ưu điểm vượt trội của 2 dòng chế phẩm nano này.

CÔNG DỤNG VÀ VAI TRÒ CỦA CHẾ PHẨM

NANO ĐỒNG OXYCLORUA  VÀ NANO BẠC ĐỒNG PLUS

Nano bạc đồng plus: nồng độ 1600ppm, kích thước hạt 8-12nm

Nano đồng oxyclorua: nồng độ 25.000ppm, kích thước hạt 10 x 30nm

+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus có khả năng diệt nấm mạnh, diệt vi khuẩn nhanh và hiệu quả. Nano Đồng oxyclorua diệt được hầu hết các nhóm bệnh do nấm gây bệnh trên cây trồng, tại tất cả các bộ phận rễ, thân, lá, hoa, quả. Do nano đồng oxyclorua có khả năng sinh ra oxy nguyên tử và clo nguyên tử siêu hoạt tính, chúng có tính oxy hóa cực mạnh và làm tổn thương cấu trúc của tế bào vi khuẩn gây bệnh.

+ Nano Đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus không độc hại, không bị bay hơi, khi sử dụng không có mùi sốc khó chịu như các loại thuốc BVTV hóa học độc hại.

+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus khi sử dụng phun/tưới cho cây trồng không gây độc hại hay ngộ độc cho rễ, thân, lá và đất canh tác. Không gây tồn lưu các chất hóa học trên rau, củ, quả sau thu hoạch.

+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus Diệt vi khuẩn, nấm gây bệnh trên cây trồng trên các bộ phận của cây (rễ, thân, lá hoa và quả). Nano bạc đồng có phổ diệt nấm khuẩn rất rộng, tác dụng nhanh, hiệu quả mạnh. Nano bạc đồng plus còn có tác dụng kìm hãm và tiêu diệt quá trình nhân bản của Virus gây bệnh cây (bệnh xoăn lá, khảm lá)..

+ Nano bạc đồng plus diệt nấm khuẩn an toàn và theo một cơ chế đặc thù riêng. Nano bạc đồng plus không gây ra hiện tượng kháng thuốc nên có thể sử dụng thường xuyên qua nhiều mùa vụ mà không cần phải luân phiên thay đổi các thuốc BVTV khác.

+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus có kích thước vô cùng nhỏ nên chúng có khả năng bám trên kẽ lá, bám trên các mô bệnh trên quả qua đó tiêu diệt rất tốt nấm khuẩn gây bệnh (tiêu diệt nguồn bệnh chỉ trong thời gian ngắn, giảm thiểu rủi ro trong điều kiện thời tiết bất lợi, do sau khi phun 3-6 tiếng nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua đã có khả năng tiêu diệt nấm khuẩn gây bệnh).

+ Ngoài khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh hại cây trồng thì nano bạc đồng plus còn có tác dụng làm tăng cường khả năng hấp thụ ánh sáng cho bộ lá qua đó làm tăng hiệu suất quang hợp của cây trồng, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị nông sản. Quang hợp là quá trình chuyển hóa năng lượng “mặt trời” thành năng lượng hóa học “dự trữ” cần thiết cho tất cả sinh vật trên trái đất. Khi cường độ ánh sáng yếu, khả năng hấp thụ ánh sáng vào lá kém do đó hiệu suất quang hợp bị giảm sút. Nano Bạc làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng qua lá do đó tăng hiệu suất quang hợp.

Như vậy có thể nói nano bạc đồng plus và nano đồng oxclorua đều có khả năng phòng và đặc trị bệnh do nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh hại cây trồng. Tuy nhiên tại sao nên sử dụng kết hợp 2 loại nano Bạc đồng và nano Đồng oxyclorua trong việc phòng và đặc trị nấm khuẩn gây bệnh ???

Khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN( hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn(virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng. Do vậy có thể nói sự kết hợp giữa nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua sẽ tạo ra tính "cộng hưởng" vô cùng lớn, tạo nên sức mạnh diệt nấm khuẩn gây bệnh sâu - rộng và triệt để hơn. Ngoài ra khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng plus kết hợp với nano đồng oxyclorua sẽ tiêu diệt được đồng thời bệnh do cả nấm và vi khuẩn gây hại. Đối với cây chanh dây trong cùng một thời điểm có thể bị nhiễm nhiều loại bệnh (bệnh nấm phấn trắng, bệnh đốm mắt cua, bệnh bã trầu do nấm; bệnh đốm dầu do vi khuẩn, bệnh xoăn lá - khảm lá do virus) cho nên việc sử dụng đồng thời hai loại chế phẩm nano trên là giải pháp toàn diện trong phòng trị dịch bệnh triệt để trên chanh dây.

Trong nhiều trường hợp, xét trên một số bệnh do virus gây ra thì sự kết hợp giữa nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả phòng và trị bệnh do virus gây ra rất hiệu quả do chúng có khả năng ức chế sự nhân lên của ARN virus.

Như vậy có thể nói khi sử dụng nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả phòng và đặc trị nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng một cách toàn diện, phổ diệt nấm khuẩn rộng hơn, hiệu quả nhanh và tác dụng mạnh, giảm chi phí công chăm sóc và bảo vệ thực vật.

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 01235 99 85 99 (0835 99 85 99)

Email: nanobacsuper@gmail.com