Bơ là một loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên trong quá trình chăm sóc thường gặp một số bệnh gây ảnh hưởng đến chất lượng trái bơ sau thu hoạch, điển hình là bệnh ghẻ trái bơ làm giảm mẫu mã và chất lượng trái.

Nguyên nhân gây bệnh ghẻ quả trên cây bơ: Bệnh ghẻ vỏ quả trên cây bơ là do nấm Sphaceloma perseae gây ra.

Đặc điểm phát sinh phát triển bệnh ghẻ quả bơ: Bệnh có thể gây hại trên tất cả các bộ phận của cây bơ từ cành, lá và đặc biệt là quả làm giảm chất lượng và mẫu mã quả.

Bệnh phát triển mạnh khi gặp điều kiện mưa nhiều, ẩm độ cao. Nấm bệnh dễ dàng theo nước xâm nhập vào các mô non của lá, cành và quả.

Ngoài ra bệnh có thể lây lan nhờ gió và côn trùng. Thông thường thì các bào tử nấm sẽ hoạt động tích cực vào mùa đông, tuy nhiên khi mùa mưa đến bệnh sẽ bắt đầu gây hại trực tiếp lên quả và lá. Các vết thương hở do bọ trĩ gây ra sẽ là nơi xâm nhập hàng đầu của các loại nấm gây hại do đó trong quản lý dịch bệnh bà con cần phun phòng trừ các nhóm côn trùng chích hút định kỳ thường xuyên.

Mỗi giống bơ có khả năng kháng bệnh ghẻ quả khác nhau. Giống không có khả năng kháng bệnh thường xảy ra hiện tượng rụng quả và giảm năng chất nghiêm trọng, khi bệnh tấn công lên quả làm cho quả biến dạng, bề mặt vỏ quả xấu xí làm giảm chất lượng quả do đó không có giá trị kinh tế (mất giá).

Triệu chứng gây bệnh ghẻ quả bơ:

Triệu chứng gây hại trên lá: Bệnh thường xuất hiện trên những phần tán cao của cây, lúc đầu chỉ là những tổn thương nhỏ có màu đỏ, sau đó lan dần ra bề mặt của cả hai mặt lá. Bề mặt lá phía trên dễ bị xâm nhiễm hơn và xuất hiện hoại tử. Lá bị biến dạng, teo nhỏ và sau đó là rụng dần, bệnh có thể lây lan ra cuống lá và cành cây.

Triệu chứng gây hại trên quả: Trên vỏ quả xuất hiện những vết bệnh hình bầu dục có màu nâu hoặc nâu tím, hơi gồ ra ngoài phía vỏ quả. Đối với những quả già, vết bệnh sẽ xuất hiện xung quanh quả và có khả năng liên kết với nhau khiến quả bị thâm đen. Khi quả bị xâm nhiễm nặng, trung tâm quả sẽ bị nứt và tạo thành mạng, toàn vỏ bị sần sùi. Chất lượng vỏ quả không bị ảnh hưởng quá nhiều nhưng giá trị thẩm mỹ bị mất đi (giá bán giảm sút).

Triệu chứng bệnh ghẻ vỏ quả trên cây bơ

Giải pháp phòng trị bệnh ghẻ quả bơ:

Phòng bệnh:

+ Cắt tỉa vườn thông thoáng, loại bỏ sớm cành sâu bệnh.

+ Lựa chọn giống kháng bệnh trước khi trồng.

+ Bón phân cân đối, ưu tiên phân hữu cơ hoai mục ủ nấm đối kháng bón cho cây, tăng hàm lượng hữu cơ trong đất...

+ Chủ động quản lý các nhóm côn trùng chích hút(đây là nhóm tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh lây nhiễm qua vết thương hở).

+ Định kỳ phun phòng bệnh chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua trong thời kỳ phát triển quả. Cách phun phòng bệnh như sau: Dùng 40-50ml chế phẩm nano bạc đồng plus kết hợp với 40-50ml chế phẩm nano đồng oxyclorua pha với bình 20 lít nước phun đều lên tán lá, quả. Định kỳ 10-15 ngày phun một lần sẽ mang lại hiệu quả phòng bệnh rất cao, ngăn chặn nguồn nấm bệnh gây hại ngay từ đầu, không cho chúng xâm nhiễm vào quả.

Trị bệnh ghẻ quả bơ: Khi cây nhiễm bệnh cần phun liều lượng cao hơn, phun 2-3 lần liên tiếp mỗi lần cách nhau 5-7 ngày. Dùng 60-70ml chế phẩm nano bạc đồng plus kết hợp với 60-70ml chế phẩm nano đồng oxyclorua pha với bình 20 lít nước phun đều lên tán lá, quả. Lưu ý kết hợp phun thuốc trị bọ trĩ và các nhóm côn trùng chích hút nói chung.

Tư vấn kỹ thuật ứng dụng chế phẩm nano trong quản lý dịch bệnh:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 – 01235 99 85 99

Tìm hiểu công dụng cơ bản của chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua:

Chế phẩm nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng plus có khả năng tiêu diệt nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng và đất canh tác. Sự kết hợp giữa chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua tạo nên khả năng Phòng và Trị bệnh toàn diện - hiệu quả do chúng có phổ diệt nấm khuẩn gây bệnh trên các nhóm cây trồng là rất rộng tức là có thể phòng trị được nhiều loại bệnh khác nhau trên các nhóm đối tượng cây trồng như: Bệnh ghẻ sẹo, bệnh loét cam, bệnh Greening, bệnh vàng lá thối rễ, bệnh gỉ sắt mắt cua và bệnh xì gôm chảy nhựa mủ gốc thân trên cây có múi (cam, bưởi, chanh); Bệnh đốm trắng thanh long (nấm tắc kè), bệnh thối cành do nấm, bệnh thán thư; Bệnh đốm dầu (bã trầu), đốm xám do nấm, bệnh virus phấn trắng trên cây chanh dây, Bệnh đốm lá do nấm vi khuẩn, bệnh thối nhũn thân trên hoa lan, bệnh đốm dọc vi khuẩn hoa cúc; Bệnh chết nhanh chết chậm trên cây tiêu, bệnh tiêu điên, bệnh gỉ sắt, nấm hồng trên cà phê - cao su. Và một số nhóm bệnh phổ biến khác như bệnh đốm lá, bệnh héo xanh vi khuẩn, bệnh lở cổ rễ, bệnh thán thư, bệnh sương mai, bệnh nấm phấn trắng trên họ bầu bí, bệnh đốm vòng đu đủ và cải bắp, bệnh đạo ôn - bệnh khô vằn trên lúa ngô, bệnh khảm lá xoăn ngọn do virus trên cà chua, đu đủ...

Chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua thể hiện khả năng diệt nấm khuẩn mạnh-vượt trội và chủ động hơn so với các thuốc BVTV truyền thống. Các hạt nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua có khả năng “nắm bắt” các tế bào vi khuẩn bằng lực hút tĩnh điện. Do vậy khi chúng ở khoảng cách đủ gần các các hạt nano bạc đồng sẽ giải phóng ra các ion dương mang điện tích dương và chúng dễ dàng bám hút lên các tế bào vi khuẩn, nấm bằng lực hút tĩnh điện và tiêu diệt chúng trong thời gian ngắn. Như vậy rõ ràng các hạt nano bạc đồng, nano đồng oxyclorua có khả năng chủ động tiêu diệt vi khuẩn và nấm theo cơ chế đặc thù mà các thuốc bảo vệ thực vật truyền thống không có được điều này.

Các hạt nano bạc đồng bám hút lên tế bào vi khuẩn bằng lực hút tĩnh điện

Nano Đồng oxyclorua và nano bạc đồng plus là dòng sản phẩm sạch không độc hại, không bị bay hơi, khi sử dụng không có mùi sốc khó chịu như các loại thuốc BVTV hóa học độc hại truyền thống (không gây ô nhiễm môi trường), không tồn lưu(dư) các chất hóa học độc hại trên rau, củ, quả sau thu hoạch. Do đó khi sử dụng không cần bảo hộ lao động, không cần cách ly. Khi sử dụng phun/tưới cho cây trồng (kể cả trong trường hợp quá liều lượng) không gây  ngộ độc cho bộ rễ, thân, lá của cây trồng và đất canh tác (không làm thoái hóa đất khi sử dụng nhiều lần qua nhiều mùa vụ).

Ngoài ra khi ứng dụng công nghệ nano trong quản lý dịch bệnh trên cây trồng các nhà khoa học còn thấy rằng các hạt Nano bạc đồng, Nano đồng oxyclorua diệt nấm và vi khuẩn theo một cơ chế đặc thù riêng mà không ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây trồng (không có tác dụng phụ). Nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua không gây ra hiện tượng kháng thuốc nên có thể sử dụng thường xuyên qua nhiều mùa vụ mà không cần phải luân phiên thay đổi các thuốc BVTV khác.

Các đặc điểm trên của nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua được xem là vượt trội so với các thuốc BVTV truyền thống (vừa không độc hại, vừa không kháng thuốc lại an toàn khi sử dụng, không gây tồn dư hóa chất độc hại trên nông sản sau thu hoạch). Chính vì vậy mà trong vài năm trở lại đây các vườn Hoa Lan hầu hết đều sử dụng các chế phẩm nano thay thế cho các thuốc hóa học truyền thống do chúng khi phun không độc hại, có thể phun trong nhà (không có mùi sốc độc hại).

Chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua mang lại Hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn, virus toàn diện và tối ưu, giảm thiểu rủi ro trong điều kiện thời tiết bất lợi (mưa, gió). Trong điều mưa nhiều, gió to sẽ làm rửa trôi các loại thuốc bảo vệ thực vật.  Chính vì vậy mà nồng độ thuốc không đủ để tiêu diệt nguồn bệnh, điều này làm giảm hiệu lực của thuốc và tăng khả năng kháng thuốc. Trong khi đó các hạt nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng có kích thước vô cùng nhỏ bé (chỉ 8-20 nanomet) nên chúng có khả năng bám dính trên kẽ lá rất tốt và lưu dẫn vào các mô bị bệnh trên Thân - Lá - Quả của cây trồng qua đó tiêu diệt nhanh - mạnh các nguồn nấm khuẩn gây bệnh trên cây trồng (các hạt nano tiêu diệt nguồn bệnh chỉ trong thời gian ngắn, giảm thiểu rủi ro trong điều kiện thời tiết bất lợi, chỉ sau khi phun 3-6 tiếng các hạt nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua đã có khả năng tiêu diệt hoàn toàn nấm khuẩn gây bệnh).

Ngoài khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh hại cây trồng thì chế phẩm nano bạc đồng plus còn có tác dụng làm tăng cường khả năng hấp thụ ánh sáng cho bộ lá qua đó nâng cao hiệu suất quang hợp của cây trồng, góp phầnlàm tăng năng suất, chất lượng và giá trị nông sản. Quang hợp là quá trình chuyển hóa năng lượng “mặt trời” thành năng lượng hóa học “dự trữ” cần thiết cho tất cả sinh vật trên trái đất. Khi cường độ ánh sáng yếu, khả năng hấp thụ ánh sáng vào lá kém do đó hiệu suất quang hợp bị giảm sút (trong khi đó Nano Bạc đồng làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng qua lá do đó tăng cường hiệu suất quang hợp).

Vậy tại sao sự kết hợp nano Bạc đồng và nano Đồng oxyclorua lại tạo nên sức mạnh diệt nấm khuẩn và virus mạnh mẽ ???

Khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN( hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn(hoặc virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội lây lan và phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng. Do vậy có thể nói sự kết hợp giữa nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua sẽ tạo ra tính "cộng hưởng" vô cùng lớn, tạo nên sức mạnh diệt nấm khuẩn gây bệnh sâu - rộng và triệt để hơn. Ngoài ra khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng plus kết hợp với nano đồng oxyclorua sẽ tiêu diệt được đồng thời bệnh do cả nấm và vi khuẩn gây hại. Vì trên thực tế trong cùng một thời điểm triệu chứng bệnh của cây trồng có thể do cả nấm và vi khuẩn gây hại (thậm chí có cả virus). Chúng phát triển đồng thời hoặc xen kẽ nhau, chúng tương tác hỗ trợ cho nhau và gây bệnh trên cây trồng ở mức độ nguy hiểm và khó kiểm soát hơn. Có thể dẫn chứng ví dụ một số trường hợp như:

Trên cây có múi (cam, bưởi, chanh) nhiều trường hợp chúng ta phát hiện thấy trong cùng một thời điểm xuất hiện cả triệu chứng của bệnh ghẻ sẹo trên lá và quả do nấm Elsinoe fawcetti gây ra đồng thời bệnh loét cam do vi khuẩn Xanthomonas Citri gây ra cũng phát triển mạnh mẽ khiến cho việc trị bệnh của bà con gặp rất nhiều khó khăn. Trrường hợp này rõ ràng để trị bệnh hiệu quả chúng ta cần phải sử dụng cả thuốc trị nấm và vi khuẩn. Một số vườn cam còn thấy xuất hiện đồng thời cả bệnh Greening - vàng lá gân xanh và bệnh loét cam vi khuẩn. Trong trường hợp này bà con cần sử dụng 3 nhóm thuốc: thuốc trị vi khuẩn, virus và côn trùng chích hút mới đem lại hiệu quả.

Trên cây rau hoa màu (cà chua, ớt, bắp cải, súp lơ, họ bầu bí,..) thời kỳ cây con thường bị nhiễm bệnh vàng lá thối rễ, lở cổ rễ (bệnh chết rạp cây con) do nấm Fusarium sp.; nấm Rhizoctonia solani; nấm Phytophothora sp(nhiễm đồng thời nhiều loại nấm gây bệnh khác nhau).

Trên cây chanh dây, trong cùng một thời điểm có thể nhiễm 2 - 3 nhóm bệnh khác nhau như đốm dầu (bệnh bã trầu), bệnh quăn lá khảm lá do virus (còn gọi là phấn trắng quả), bệnh đốm xám do nấm...

Như vậy trong điều kiện tự nhiên ngoài đồng ruộng khả năng phát sinh, phát triển của nấm, vi khuẩn gây bệnh diễn biến rất phức tạp. Cùng một thời điểm cây trồng có thể bị tấn công bởi nhiều nhóm vi sinh vật đơn bào gây bệnh. Trong khi đó hiện nay bà con hầu hết đều làm theo kinh nghiệm và tập quán sản xuất: khi cây trồng bị bệnh đa số bà con nông dân chưa biết phân biệt bệnh do nấm hay vi khuẩn do đó dẫn đến lựa chọn sai thuốc (bệnh do vi khuẩn mà chọn thuốc trị nấm thì không đem lại hiệu quả). Mặt khác các thuốc trị vi khuẩn trên thị trường hiện nay cũng kém hiệu quả do thường bị quen thuốc (nhờn thuốc) hoặc số lượng không nhiều để bà con lựa chọn. Do vậy giải pháp toàn diện và hiệu quả nhất đó là kết hợp giữa 2 loại nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua phun qua lá kết hợp với tưới gốc định kỳ theo các thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây trồng (tiêu diệt đồng thời cả nấm và vi khuẩn gây bệnh, ức chế kìm hãm quá trình phát triển của virus gây bệnh).

Ngoài ra các chế phẩm nano khi phun/tưới cho cây trồng thường chỉ cần sử dụng với hàm lượng rất nhỏ (lượng sử dụng rất nhỏ) đã mang lại hiệu quả cao hơn rất nhiều so với các thuốc hóa học truyền thống. Điều này làm giảm tối đa tình trạng ngộ độc thuốc đối với cây trồng đồng thời không gây tồn dư các chất hóa học độc hại trên nông sản từ việc phun/tưới thuốc trị bệnh cho cây trồng.

Trong nhiều trường hợp, xét trên một số bệnh do virus gây ra thì sự kết hợp giữa nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua còn mang lại hiệu quả phòng và trị bệnh do virus gây ra rất hiệu quả do chúng có khả năng ức chế sự nhân lên của ARN virus(chẳng hạn bệnh virus khảm lá, xoăn ngọn, chùn ngọn).

Như vậy có thể nói khi sử dụng nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả phòng và đặc trị nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng một cách toàn diện, phổ diệt nấm khuẩn rộng hơn, hiệu quả nhanh và tác dụng mạnh, giảm chi phí công chăm sóc và nâng cao chất lượng nông sản sau thu hoạch, tạo ra dòng nông sản sạch an toàn cho người tiêu dùng.

(Khi sao chép tài liệu trên cần dẫn nguồn cụ thể hoặc xin phép tác giả)

TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH

Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:

ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 01235 99 85 99

Email: nanobacsuper@gmail.com