phamcongkhai1249@gmail.comTrong nhiều nhiều năm trở lại đây Chanh dây được trổng phổ biến tại các tỉnh Tây Nguyên, tuy nhiên cây chanh dây thường nhiễm rất nhiều loại bệnh do nấm, vi khuẩn và virus gây ra. Trong cùng một thời điểm có nhiều vườn chanh dây của bà con bị cả các nhóm bệnh do nấm, vi khuẩn và virus( bệnh nấm phấn trắng, bệnh đốm xám; bệnh đốm dầu hay con gọi là bệnh bã trầu, bệnh khảm lá – quăn lá do virus..). Chính vì vậy việc trị bệnh và quản lý dịch bệnh trên cây chanh dây khiến bà con gặp nhiều khó khăn.
Trung tâm nghiên cứu và phát triển nông nghiệp công nghệ cao Nanotech, với nhiều năm kinh nghiệm nghiên cứu, với nguồn nhân lực chất lượng cao chúng tôi đã phát triển các công nghệ mới nhất ứng dụng trong việc quản lý và tiêu diệt nguồn bệnh đối với chanh dây nói riêng và các cây trồng khác nói chung. Sau đây chúng tôi xin giới thiệu nguyên nhân, triệu chứng, đặc điểm phát sinh phát triển và giải pháp phòng trị bệnh của bệnh đốm dầu (bệnh bã trầu) gây hại trên cây chanh dây.
Bệnh đốm dầu vi khuẩn một số nơi bà con còn gọi là bệnh bã trầu hay bệnh dầu loang chanh dây. Bởi triệu chứng của bệnh giống như những vết dầu loang sũng nước cho nên phần lớn người ta gọi là bệnh đốm dầu vi khuẩn. Bệnh gây hại trên tất cả các bộ phận của cây tuy nhiên biểu hiện bệnh rõ nhất là trên trái, bệnh nặng trái rụng hàng loạt, khiến nhà vườn thất thu.
Nguyên nhân gây bệnh: Bệnh do một loài vi khuẩn có tên khoa Pseudomonas passiflorae gây ra. Do đó khi thấy triệu chứng của bệnh đốm dầu (còn gọi là bệnh dầu loang) nhiều bà con thường sử dụng thuốc trị nấm nhưng hiệu quả không cao (thuốc trừ nấm không có khả năng trị bệnh này). Bệnh đốm dầu do vi khuẩn gây ra nên bà con cần lựa chọn thuốc trị vi khuẩn phun định kỳ 7 ngày/lần mới đạt hiệu quả cao.
Triệu chứng bệnh đốm dầu vi khuẩn (bệnh dầu loang chanh dây):
Bệnh đốm dầu vi khuẩn gây hại hầu hết các bộ phận của cây chanh dây từ thân, lá và trái. Mức độ nhiễm bệnh và lây lan bệnh thành dịch phụ thuộc vào chất đất, khả năng thoát nước sau mưa và kỹ thuật bón phân cho cây chanh dây, nếu bón phân cân đối đẩy đủ thì sức đề kháng của cây tăng cao, hạn chế nhiễm bệnh. Ngoài ra khả năng lây lan bệnh còn phụ thuộc nhóm côn trùng chích hút (rầy, rệp, bọ trĩ, ruồi vàng...). Với những vườn có nhiều côn trùng chích hút gây hại thì bệnh phát triển và lây lan rất mạnh, khó kiểm soát.
Triệu chứng bệnh đốm dầu trên lá: Vết bệnh trên lá xuất hiện ở thùy lá, vết bệnh loang rộng, có mầu nâu vàng hoặc nâu đen xám, bao quanh vết bệnh thường có màu vàng nhạt, thùy lá bị bệnh thường co lại, hơi nhăn, lá nhiễm bệnh thường giòn dễ nát gẫy. Bệnh nặng lá có thể bị rụng.
Triệu chứng bệnh đốm dầu trên lá (ảnh chụp tại Đăk Lăk)
Triệu chứng bệnh đốm dầu trên thân dây: trên thân còn non dấu hiệu đầu tiên của sự xâm nhiễm là những vết lõm màu xanh đen, mọng nước. Sau sẽ phát triển thành màu nâu sáng, có viền rõ ràng với phần không bị bệnh. Trên thân gỗ già, triệu chứng ban đầu là những đốm nhỏ hình tròn có màu xanh đen, hơi lõm xuống, sau đó lan rộng ra và có màu nâu tối, những vết bệnh này bao quanh chồi non và có thể gây chết cây nếu bị bệnh nặng (không có biện pháp trị bệnh kịp thời).
Triệu chứng bệnh đốm dầu trên trái: Trên trái bệnh thường phát sinh lúc trái đang phát triển và bệnh biểu hiện rõ triệu chứng khi trái phát triển đạt đến kích thước ổn định.
Lúc đầu khi bệnh mới phát sinh triệu chứng rõ nhất là trái mất màu xanh bóng tự nhiên, đa số trái bị bệnh xuất hiện các vết loang từ phía đuôi trái lên phần cuống trái, vết loang thường phát triển rất rộng và bao phủ dần dần từ dưới lên trên, nhìn tổng thể giống như trái bị luộc chín do đó các vết bệnh loang trên trái thường có màu xanh tối và sũng nước. Những trái chanh dây bị nhiễm bệnh (lúc mới nhiễm bệnh) thường có màu xanh tối sũng nước hoặc màu đen nám, vài ngày sau bệnh phát triển vỏ trái thường chuyển sang màu hơi vàng - nâu nhạt(giống như bị cháy nám do nắng) gần giống màu bã trầu cho nên một số nơi bà con còn gọi là bệnh bã trầu (gọi theo triệu chứng bệnh, chứ không có nấm hay vi khuẩn bã trầu). Khi bệnh phát triển mạnh trái bị thối, đôi khi lõm vào trong, bệnh nặng khiến cho trái rụng hàng loạt. Nếu không có biện pháp trị bệnh kịp thời thì tỷ lệ nhiễm bệnh rất cao có thể lên tới 40-70%. Trong điều kiện mùa mưa bệnh phát triển mạnh mẽ, khó kiểm soát, nhất là những vườn kém thoát nước, thoát nước chậm.
Chúng ta cùng xem các triệu chứng điển hình của bệnh đốm dầu (bệnh bã trầu) trên trái dưới đây:
(ảnh chụp tại Buôn Hồ - Đăk Lăk: Tháng 05/2017)
Triệu chứng điển hình của bệnh đốm dầu trên trái chanh dây: lúc đầu trái màu xanh tối sũng nước, màu đen nám hơi tối và dần chuyển sang màu nám vàng nhạt bã trầu
TƯ VẤN KỸ THUẬT PHÒNG TRỊ BỆNH: Th.S PHẠM CÔNG KHẢI - 0976 804 678
Giải pháp phòng trị bệnh đốm dầu (bệnh dầu loang) trên cây chanh dây:
Phòng bệnh:
+ Trước khi trồng bà con cần cày ải đất, phơi đất tiêu diệt mầm bệnh. Trước khi trồng 2-4 ngày bà con dùng chế phẩm nano bạc đồng plus kết hợp với nano đồng oxyclorua phun trực tiếp xuống hố trồng cây sau này(tiêu diệt nguồn bệnh).
+ Chọn đất trồng giàu hữu cơ, đất không chua để bộ rễ phát triển thuận lợi, có thể bón vôi trước khi trồng (việc này làm trước khi trồng 20-30 ngày). Đất trồng chanh dây cần phải cao, dễ thoát nước, có thể đào hào/rãnh xung quanh để tóaát nước trong mùa mưa.
+ Bón phân lót hữu cơ hoai mục có ủ với nấm đối kháng.
+ Bón phân cân đối đầy đủ, phun phân bón qua lá trong quá trình phát triển của cây, lưu ý phòng trị bệnh nấm gây thối hoa, rụng hoa, tăng tỷ lệ đậu quả cho chanh dây.
+ Phun phòng bệnh các chế phẩm nano: Dùng 30-50ml chế phẩm nano đồng oxyclorua kết hợp với 30-50ml chế phẩm nano bạc đồng plus pha với bình 15-20 lít nước phun ẩm mù lên tán lá, định kỳ 10-15 ngày/lần, mùa mưa định kỳ 7-10 ngày/lần.
+ Bà con chủ động quản lý và tiêu diệt các nhóm côn trùng gây hại (rầy, rệp, nhện, ruồi vàng, bọ trĩ...).
+ Thường xuyên thăm vườn và phát hiện bệnh sớm để có biện pháp xử lý kịp thời, thực hiện các biện pháp cắt tỉa vườn thông thoáng.
Giải pháp trị bệnh đốm dầu cho chanh dây:
Khi cây xuất hiện các triệu chứng bệnh bà con cần sử dụng thuốc đặc trị để quản lý bệnh, ngăn chặn không cho bệnh phát triển mạnh và lây lan thành dịch.
Bà con thực hiện đồng bộ các biện pháp như sau:
Thứ nhất: cắt tỉa các dây chanh dây gần sát mặt đất, đảm bảo các dây chanh dây cách mặt đất ít nhất 20-30cm. Đa số mầm bệnh phát sinh và lây lan từ đất, nhất là vào mùa mưa do đó chúng ta cần phải loại bỏ nguồn bệnh lây lan qua những dây chanh gần sát mặt đất.
Những dây chanh nằm sát mặt đất và những trái bị nhiễm bệnh cần được cắt tỉa bỏ
Thứ hai: Cắt tỉa các lá già không cần thiết, các lá bị bệnh, loại bỏ tất cả các trái bị nhiễm bệnh còn trên giàn và những quả bị bệnh đã rụng dưới đất (tránh lây nhiễm).
Những trái bị nhiễm bệnh đã rụng cần được thu gom và tiêu hủy ngay
Lưu ý: Tàn dư bệnh sau khi cắt tỉa (trái và lá bệnh) cần phải được thu gom và tiêu hủy ngay.
Thứ ba: Nếu vườn trũng thấp cần đào rãnh/hào xung quanh để thoát nước nhanh khi mưa.
Thứ tư: Sử dụng chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua đặc trị bệnh đốm đầu vi khuẩn trên cây chanh dây.
Bộ đôi chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua đặc trị bệnh cho chanh dây
TƯ VẤN CHẾ PHẨM NANO: Ths Phạm Công Khải - 0976 804 678
Kết hợp sử dụng nano Bạc Đồng Super 2000ppm đặc trị bệnh virus phấn trắng chanh leo
Cách sử dụng chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua trị bệnh cho cây chanh dây:
+ Phun lần 1: Dùng 2 chai nano đồng oxyclorua kết hợp với 1 chai nano bạc đồng plus pha với 200-250 lít nước phun ẩm mù lên tán lá, quả.
+ Phun lần 2: Phun lần 2 cách lần 1 từ 5-7 ngày, dùng 1 chai nano đồng oxyclorua kết hợp với 2 chai nano bạc đồng plus pha với 200 lít nước phun ẩm mù lên tán lá, quả.
+ Phun lần 3: Phun lần 3 cách lần 2 khoảng 5-7 ngày, dùng 1 chai nano đồng oxyclorua kết hợp với 1 chai nano bạc đồng plus pha với 200 lít nước phun ẩm mù lên tán lá, quả.
Sau 3 lần phun bệnh sẽ được quản lý, tỷ lệ khỏi bệnh lên tới 80-90%, khi đó bà con chuyển sang công thức phun phòng bệnh: dùng 1 chai nano đồng oxyclorua kết hợp với 1 chai nano bạc đồng plus pha với 250 – 300 lít nước phun ẩm mù lên tán lá, quả. Phun phòng bệnh định kỳ 15 ngày/lần.
Ghi chú: chai nano bạc đồng plus và nano đồng oxycorua có dung tích 500ml/chai. Nồng độ lần lượt là 1600ppm và 25.000ppm (phải đạt chuẩn nồng độ này và theo quy trình trên mới đạt hiệu quả. Hiện nay trên thị trường có một số đơn vị giao bán các chế phẩm nano không đạt chuẩn nồng độ và kích thước hạt do đó hiệu quả phòng trị bệnh không cao).
Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua:
+ Khi phun nên pha chung sẽ mang lại hiệu quả diệt vi khuẩn gây bệnh cao hơn. Khi pha bà con pha nano đồng oxyclorua trước sau đó mới đổ nano bạc đồng vào pha sau, không đổ đồng thời 2 loại chế phẩm nano. Ví dụ nếu pha 200 lít nước bà con đổ 1 chai nano đồng oxyclorua vào 200 lít nước sau đó khuấy đều mới cho tiếp nano bạc đồng plus vào khuấy tiếp.
+ Hiện trên thị trường có nhiều loại nano không đạt chuẩn do đó bà con cần lựa chọn mua tại địa chỉ uy tín, chất lượng (đã được kiểm định chất lượng). Ngoài ra bà con cần phân biệt giữa nano bạc đồng plus (dạng hợp kim Ag-Cu) với nano bạc đơn. Dùng nano bạc đơn phun lên lá thường bị oxy hóa nhanh trong điều kiện ánh sáng và không khí ngoài đồng ruộng, hiệu lực diệt nấm khuẩn thấp hơn so với nano hợp kim bạc đồng.
Sau đây để bà con hiểu rõ công năng tác dụng của chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua chúng ta cùng tìm hiểu các ưu điểm vượt trội của 2 dòng chế phẩm nano này.
TÌM HIỂU CÔNG DỤNG VÀ VAI TRÒ CỦA CHẾ PHẨM
NANO ĐỒNG OXYCLORUA 25.000PPM VÀ NANO BẠC ĐỒNG PLUS 1600PPM
Nano bạc đồng plus: nồng độ 1600ppm, kích thước hạt 10-14nm
Nano đồng oxyclorua: nồng độ 25.000ppm, kích thước hạt 20 x 30nm
+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus có khả năng diệt nấm mạnh, diệt vi khuẩn nhanh và hiệu quả. Nano Đồng oxyclorua diệt được hầu hết các nhóm bệnh do nấm gây bệnh trên cây trồng, tại tất cả các bộ phận rễ, thân, lá, hoa, quả. Do nano đồng oxyclorua có khả năng sinh ra oxy nguyên tử và clo nguyên tử siêu hoạt tính, chúng có tính oxy hóa cực mạnh và làm tổn thương cấu trúc của tế bào vi khuẩn gây bệnh.
+ Nano Đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus không độc hại, không bị bay hơi, khi sử dụng không có mùi sốc khó chịu như các loại thuốc BVTV hóa học độc hại.
+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus khi sử dụng phun/tưới cho cây trồng không gây độc hại hay ngộ độc cho rễ, thân, lá và đất canh tác. Không gây tồn lưu các chất hóa học trên rau, củ, quả sau thu hoạch.
+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus Diệt vi khuẩn, nấm gây bệnh trên cây trồng trên các bộ phận của cây (rễ, thân, lá hoa và quả). Nano bạc đồng có phổ diệt nấm khuẩn rất rộng, tác dụng nhanh, hiệu quả mạnh. Nano bạc đồng plus còn có tác dụng kìm hãm và tiêu diệt quá trình nhân bản của Virus gây bệnh cây (bệnh xoăn lá, khảm lá)..
+ Nano bạc đồng plus diệt nấm khuẩn an toàn và theo một cơ chế đặc thù riêng. Nano bạc đồng plus không gây ra hiện tượng kháng thuốc nên có thể sử dụng thường xuyên qua nhiều mùa vụ mà không cần phải luân phiên thay đổi các thuốc BVTV khác.
+ Nano đồng oxyclorua, nano bạc đồng plus có kích thước vô cùng nhỏ nên chúng có khả năng bám trên kẽ lá, bám trên các mô bệnh trên quả qua đó tiêu diệt rất tốt nấm khuẩn gây bệnh (tiêu diệt nguồn bệnh chỉ trong thời gian ngắn, giảm thiểu rủi ro trong điều kiện thời tiết bất lợi, do sau khi phun 3-6 tiếng nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua đã có khả năng tiêu diệt nấm khuẩn gây bệnh).
+ Ngoài khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh hại cây trồng thì nano bạc đồng plus còn có tác dụng làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng cho bộ lá qua đó làm tăng hiệu suất quang hợp của cây trồng, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị nông sản. Quang hợp là quá trình chuyển hóa năng lượng “mặt trời” thành năng lượng hóa học “dự trữ” cần thiết cho tất cả sinh vật trên trái đất. Khi cường độ ánh sáng yếu, khả năng hấp thụ ánh sáng vào lá kém do đó hiệu suất quang hợp bị giảm sút. Nano Bạc làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng qua lá do đó tăng hiệu suất quang hợp.
Như vậy có thể nói nano bạc đồng plus và nano đồng oxclorua đều có khả năng phòng và đặc trị bệnh do nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh hại cây trồng. Tuy nhiên tại sao nên sử dụng kết hợp 2 loại nano Bạc đồng và nano Đồng oxyclorua trong việc phòng và đặc trị nấm khuẩn gây bệnh ???
Khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN( hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn(virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng. Do vậy có thể nói sự kết hợp giữa nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua sẽ tạo ra tính "cộng hưởng" vô cùng lớn, tạo nên sức mạnh diệt nấm khuẩn gây bệnh sâu - rộng và triệt để hơn. Ngoài ra khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng plus kết hợp với nano đồng oxyclorua sẽ tiêu diệt được đồng thời bệnh do cả nấm và vi khuẩn gây hại. Đối với cây chanh dây trong cùng một thời điểm có thể bị nhiễm nhiều loại bệnh (bệnh nấm phấn trắng, bệnh đốm mắt cua, bệnh bã trầu do nấm; bệnh đốm dầu do vi khuẩn, bệnh xoăn lá - khảm lá do virus) cho nên việc sử dụng đồng thời hai loại chế phẩm nano trên là giải pháp toàn diện trong phòng trị dịch bệnh triệt để trên chanh dây.
Trong nhiều trường hợp, xét trên một số bệnh do virus gây ra thì sự kết hợp giữa nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả phòng và trị bệnh do virus gây ra rất hiệu quả do chúng có khả năng ức chế sự nhân lên của ARN virus.
Như vậy có thể nói khi sử dụng nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua mang lại hiệu quả phòng và đặc trị nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng một cách toàn diện, phổ diệt nấm khuẩn rộng hơn, hiệu quả nhanh và tác dụng mạnh, giảm chi phí công chăm sóc và bảo vệ thực vật.
Hình ảnh các hạt nano bạc đồng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh
Chúc bà con thành công !
(Khi sao chép tài liệu trên cần dẫn nguồn cụ thể hoặc xin phép tác giả)
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH
Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:
ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 01235 99 85 99
Email: nanobacsuper@gmail.com
Bà con tham khảo thêm các bài viết khác về chanh dây:
Tham khảo quy trình sử dụng chế phẩm nano bạc đồng plus, nano đồng oxyclorua chuyên dùng cho cây chanh dây tại link website sau:
Kỹ thuật phòng trị các nhóm bệnh hại cây chanh dây: bệnh nấm phấn trắng, bệnh quăn lá virus, bệnh teo trái, bệnh ghẻ sẹo trái, bệnh thối rễ
