phamcongkhai1249@gmail.comBệnh vàng lá gân xanh Greening gây hại nghiêm trọng ở tất cả các vùng trồng cam quýt ở nước ta. Bệnh gây tác hại lớn làm giảm năng suất và phẩm chất quả, cây chết dần nếu không có các biện pháp kỹ thuật phòng trị kịp thời.
Triệu chứng bệnh:
Trên cành, lá: có triệu chứng đốm vàng, thịt lá biến vàng, ven gân lá còn giữ màu xanh lục, gân nổi, lá nhỏ hẹp, thô cứng, cong, cành lộc ngắn, lá rụng sớm, cành khô dần, cây chết hàng loạt nếu bệnh phát triển mạnh.
Trên quả: Quả nhỏ, mẫu mã xấu, rối loạn các chức năng sinh lý và dinh dưỡng nên quả phát triển dị dạng, không cân đối.
Trên bộ rễ: Vi khuẩn xâm nhiễm vào rễ gây thối rễ, đa phần rễ tơ bị thối hỏng, nên khả năng hấp thu dinh dưỡng và nước rất kém do đó quả nhiễm bệnh thường khô và dị dạng.
Nguyên nhân gây bệnh: Bệnh do vi khuẩn Liberobacter asiaticum gây ra. Vi khuẩn đơn bào hình ô van dài, vách tế bào dày 25nm, nhuộm gram âm.
Đặc điểm phát sinh phát triển của bệnh Greening
Bệnh truyền lan qua ghép vô tính, gốc ghép, mắt ghép, truyền qua côn trùng môi giới chích hút (rầy chổng cánh – Diaphorina citri). Hầu hết các cây có múi đều bị nhiễm bệnh. Các giống cam, quýt ngọt bị nhiễm bệnh nặng hơn so với quất và các giống cam quýt chua.
Khả năng lây nhiễm bệnh phụ thuộc vào sự phát triển của rầy chổng cánh. Các vườn cây kém chăm sóc, úng ngập, mất cân đối dinh dưỡng bị nhiễm bệnh nặng hơn.
Biện pháp phòng trị bệnh vàng lá gân xanh Greening
Thứ nhất: Áp dụng các biện pháp phòng trị bệnh ở giai đoạn nhân giống, sản xuất giống sạch bệnh ở vườn ươm, loại bỏ những cây có triệu chứng bệnh. Thường xuyên kiểm tra cây giống. Sản xuất giống sạch bằng cách kiểm tra và lấy mắt ghép ở những cây không nhiễm bệnh. Các chồi mắt ghép cần được xử lý bằng chế phẩm nano đồng oxyclorua 10000ppm kết hợp với nano bạc đồng 500ppm.
Thứ hai: Bón phân hữu cơ đầy đủ cân đối, bón đón lộc xuân, thu, bón đúng lượng và đúng thời điểm theo nhu cầu của cây. Các đợt lộc phun phòng bệnh bằng chế phẩm nano bạc đồng và nano oxyclorua đồng.
Thứ ba: Tiêu diệt các loại côn trùng chích hút đặc biệt là rầy chổng cánh.
Thứ tư: Phòng bệnh hiệu quả tại các vườn trồng cây ăn quả có múi bằng chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua 10000ppm. Tác dụng cơ bản của nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua:
+ Tiêu diệt nấm, vi khuẩn và virus theo cơ chế đặc thù. Cơ chế diệt nấm khuẩn tham khảo tại link website:
+ Tăng hiệu suất quang hợp của cây trồng thông qua việc làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng cho bộ lá đồng thời giảm tỷ lệ nhiễm bệnh.
+ Chế phẩm nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua không độc hại, không gây ô nhiễm môi trường, dễ sử dụng.
Tại sao sự kết hợp giữa nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua lại có thể phòng và trị được các nhóm bệnh do nấm khuẩn gây hại cây trồng:
Lý do thứ nhất: Trước hết cần khẳng định nano bạc đồng hợp kim và nano đồng oxyclorua đều có khả năng diệt nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng. Tuy nhiên khả năng diệt nấm, khuẩn hay virus của mỗi loại lại có hiệu lực khác nhau. Nói cách khác nano đồng oxyclorua có khả năng đặc trị nấm sâu rộng (chuyên tính), trong khi đó nano bạc đồng lại có khả năng đặc trị vi khuẩn mạnh mẽ hơn (tức là chức năng diệt vi khuẩn của nano bạc đồng là tốt hơn so với diệt nấm bệnh). Mà trên thực tế triệu chứng bệnh của cây có thể do cả nấm và vi khuẩn phát triển đồng thời hoặc xen kẽ nhau, chúng tương tác hỗ trợ nhau và gây bệnh trên cây trồng ở mức độ nguy hiểm và khó kiểm soát hơn. Có thể dẫn chứng ví dụ một số trường hợp như:
Trên cây có múi (cam, bưởi, chanh) nhiều trường hợp chúng ta phát hiện thấy trong cùng một thời điểm xuất hiện cả triệu chứng của bệnh ghẻ sẹo trên lá, quả do nấm Elsinoe fawcetti gây ra đồng thời bệnh loét cam do vi khuẩn Xanthomonas Citri gây ra cũng phát triển mạnh mẽ khiến cho việc trị bệnh của bà con gặp rất nhiều khó khăn. Trên cây rau hoa màu (cà chua, ớt, bắp cải, súp lơ, họ bầu bí,..) thời kỳ cây con thường bị nhiễm bệnh vàng lá thối rễ, lở cổ rễ (bệnh chết rạp cây con) do nấm Fusarium sp.; nấm Rhizoctonia solani; nấm Phytophothora sp..
Như vậy trong điều kiện tự nhiên ngoài đồng ruộng khả năng phát sinh, phát triển của nấm, vi khuẩn gây bệnh diễn biến rất phức tạp. Cùng một thời điểm cây trồng có thể bị tấn công bởi nhiều nhóm vi sinh vật đơn bào gây bệnh. Trong khi đó hiện nay bà con chỉ biết làm theo kinh nghiệm, khi cây trồng bị bệnh đa số bà con nông dân chưa biết phân biệt bệnh do nấm hay vi khuẩn do đó dẫn đến lựa chọn sai thuốc (thường lựa chọn thuốc trị nấm để phun cho cây), các thuốc trị vi khuẩn cũng kém hiệu quả hoặc số lượng không nhiều. Do vậy giải pháp toàn diện và hiệu quả nhất đó là kết hợp giữa 2 loại nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua phun/tưới gốc theo các thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây trồng.
Lý do thứ hai: Phổ diệt nấm, vi khuẩn, virus gây bệnh hại cây trồng của nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua là khác nhau (không trùng nhau) cho nên khi sử dụng kết hợp chúng sẽ tạo nên khả năng phòng trị nấm khuẩn gây bệnh với phổ rộng hơn rất nhiều. Điều này có nghĩa là khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua (tỷ lệ 2/1 hoặc 1/1) sẽ phòng và đặc trị được hầu hết các nhóm bệnh do nấm, vi khuẩn gây bệnh trên nhiều nhóm cây trồng khác nhau như: Cây lương thực, cây rau hoa màu, cây ăn quả, cây công nghiệp…
Lý do thứ ba: Nano bạc đồng mặc dù có khả năng diệt nấm khuẩn hiệu quả tuy nhiên nếu chỉ dùng độc lập nano bạc đồng phun qua lá hoặc tưới gốc để phòng trị bệnh cho cây trồng thì sẽ xảy ra trường hợp:
+ Phải dùng chế phẩm nano bạc đồng với lượng nhiều hơn, tức là phải tăng liều lượng sử dụng (do phải phun kỹ hơn và sử dụng ở liều lượng cao vì thế sẽ làm tăng chi phí BVTV).
+Hiệu suất diệt nấm khuẩn không triệt để (hiệu suất diệt nấm khuẩn đạt khoảng 70-80%). Vì vậy số lần phun sẽ tăng lên, tốn kém chi phí.
+ Nếu chỉ sử dụng độc lập nano bạc đồng phun cho cây trồng sẽ làm cho thời gian diệt nấm khuẩn kéo dài do đó khi gặp các điều kiện thời tiết bất lợi như mưa nhiều, gió to… các hạt nano bạc đồng sẽ bị rửa trôi một phần, hiệu suất diệt nấm khuẩn sẽ bị ảnh hưởng (theo chiều hướng giảm)…
Tuy nhiên khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN( hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn(virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng.
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH
Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:
ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 01235 99 85 99
Email: nanobacsuper@gmail.com
