Trước hết chúng ta tìm hiểu vai trò, tác dụng của chế phẩm nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua đối với trồng trọt
1-Công dụng của chế phẩm nano bạc đồng plus đối với trồng trọt (dạng nano bạc đồng hợp kim, nồng độ tổng số 500/500 = 1000ppm)
+ Nano bạc đồng có tác dụng diệt vi khuẩn, nấm và virus gây bệnh trên cây trồng mạnh hơn bất kỳ một loại nano kim loại nào khác (mạnh hơn hàng chục lần so với nano bạc và nano đồng kim loại đơn chất). Nano bạc đồng có phổ diệt nấm khuẩn rất rộng, tác dụng nhanh, hiệu quả mạnh. Nano bạc đồng plus kìm hãm và tiêu diệt quá trình nhân bản của Virus gây bệnh cây (bệnh xoăn lá, khảm lá, vàng lá).
Nano bạc đồng có thể phòng trị được hầu hết các loại nấm khuẩn, virus gây bệnh trên cây trồng như: Bệnh đốm lá (bệnh đốm lá do vi khuẩn và nấm), bệnh vàng lá thối rễ, bệnh lở cổ rễ, bệnh héo xanh vi khuẩn, bệnh xì gôm chảy nhựa mủ trên cây có múi, bệnh ghẻ sẹo do nấm và loét cam vi khuẩn hại cây có múi, bệnh đạo ôn, bệnh khô vằn, bệnh thán thư, bệnh gỉ sắt, bệnh nấm hồng, bệnh đốm vòng, bệnh do vius khảm lá, xoăn vàng lá…
Lưu ý: Cần phân biệt nano bạc đồng với nano bạc đơn chất. Nano bạc đồng gồm các hạt nano hợp kim bạc đồng (Ag-Cu) phân bố trong các chất biến tính bề mặt, có tác dụng diệt khuẩn và diệt nấm gây bệnh trên cây trồng, vật nuôi nói chung. Khả năng diệt vi khuẩn, nấm của nano hợp kim bạc đồng mạnh hơn hàng chục lần so với nano bạc, hơn nữa nano hợp kim bạc đồng rất ít bị oxy hóa bởi các điều kiện tự nhiên, trong khi đó nano bạc bị oxy hóa nhanh bởi các tác nhân môi trường đặc biệt là ánh sáng cho nên trên thực tế nano bạc được ứng dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy sản mang lại hiệu quả toàn diện hơn.
+ Nano bạc đồng là sản phẩm sạch, không độc hại, không gây ô nhiễm môi trường, an toàn khi sử dụng, không chứa các thành phần kích thích sinh trưởng, không gây tồn dư các chất độc hại trên nông sản sau thu hoạch.
+ Nano bạc đồng plus không gây ra hiện tượng kháng thuốc nên có thể sử dụng thường xuyên qua nhiều mùa vụ mà không cần phải luân phiên thay đổi các thuốc BVTV khác. Nano bạc đồng plus diệt nấm khuẩn an toàn và theo một cơ chế đặc thù riêng. Các hạt nano bạc đồng diệt vi khuẩn, nấm bệnh theo một trong các cơ chế sau:
Cơ chế thứ nhất: Ức chế quá trình vận chuyển các ion Na+ và Сa2+ qua màng tế bào, ngăn cản quá trình trao đổi chất.
Cơ chế thứ hai: Phá vỡ màng tế bào, Oxy hóa nguyên sinh chất của tế bào vi khuẩn, phá hủy nguyên sinh chất bởi oxi hòa tan trong nước với vai trò xúc tác của Bạc.
Cơ chế thứ ba: Tác động gián tiếp lên phân tử DNA bằng cách tăng số lượng các gốc tự do làm giảm hoạt tính của các hợp chất chứa ôxy hoạt động, làm rối loạn các quá trình ôxy hóa cũng như Phosphoryl hóa trong tế bào vi khuẩn.
Cơ chế thứ tư: vô hiệu hóa enzym có chứa các nhóm –SH và –COOH, phá vỡ cân bằng áp suất thẩm thấu, hoặc tạo phức với axit nucleic dẫn đến làm thay đổi cấu trúc DNA của tế bào vi sinh vật (tác động trực tiếp đến cấu trúc).
+ Ngoài khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh hại cây trồng thì nano bạc đồng plus còn có tác dụng làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng cho bộ lá qua đó làm tăng hiệu suất quang hợp của cây trồng, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị nông sản. Quang hợp là quá trình chuyển hóa năng lượng “mặt trời” thành năng lượng hóa học “dự trữ” cần thiết cho tất cả sinh vật trên trái đất. Khi cường độ ánh sáng yếu, khả năng hấp thụ ánh sáng vào lá kém do đó hiệu suất quang hợp bị giảm sút. Nano Bạc làm tăng khả năng hấp thụ ánh sáng qua lá do đó tăng hiệu suất quang hợp (làm tăng năng suất, chất lượng nông sản).
+ Nano bạc đồng plus bổ sung dinh dưỡng khoáng dễ hấp thu (Ca, Cu, Zn, Si), nâng cao sức đề kháng và sức chống chịu của cây trồng.
Chế phẩm nano bạc đồng plus đặc trị bệnh do vi khuẩn, nấm gây bệnh hại cây trồng
2- Công dụng của chế phẩm nano đồng oxyclorua đối với trồng trọt (nồng độ 10.000ppm)
+ Nano đồng oxyclorua có khả năng sinh ra oxy nguyên tử và clo nguyên tử siêu hoạt tính, chúng có tính oxy hóa cực mạnh và làm tổn thương cấu trúc của tế bào nấm, vi khuẩn gây bệnh.
Nano đồng oxyclorua có khả năng diệt nấm mạnh, diệt vi khuẩn nhanh và hiệu quả. Tuy nhiên khả năng diệt nấm bệnh hại cây trồng của nano đồng oxyclorua được đánh giá cao hơn cả. Nano Đồng oxyclorua diệt được hầu hết các nhóm nấm gây bệnh trên cây trồng, tại tất cả các bộ phận rễ, thân, lá, hoa, quả (các nhóm bệnh gây đốm vàng lá – đốm nâu lá, bệnh ghẻ sẹo cây có múi, bệnh thối gốc chảy gôm, bệnh lở cổ rễ, vàng lá thối rễ, bệnh đạo ôn, bệnh khô vằn…).
+ Nano đồng oxyclorua ngoài khả năng diệt nấm nó còn bổ sung vi lượng đồng cho cây trồng, giúp cây trồng tăng cường sức đề kháng. Vi lượng đồng (Cu) còn có vai trò quan trọng trong các phản ứng hóa sinh của cây (quang hợp, hô hấp).
+ Nano Đồng oxyclorua không độc hại, không bị bay hơi, khi sử dụng không có mùi sốc khó chịu như các loại thuốc BVTV hóa học độc hại.
+ Nano đồng oxyclorua không gây ra tính kháng thuốc, nên có thể sử dụng định kỳ và thường xuyên liên tục qua nhiều mùa vụ mà không cần phải thay thuốc.
+ Nano đồng oxyclorua khi sử dụng phun/tưới cho cây trồng không gây độc hại hay ngộ độc cho rễ, thân, lá và đất canh tác. Không gây tồn lưu các chất hóa học trên rau, củ, quả sau thu hoạch.
Các hạt nano đồng oxyclorua có khả năng đặc trị nấm bệnh chuyên tính
Cơ chế diệt nấm khuẩn của nano Đồng Oxyclorua:
Nano Oxyclorua mang điện tích dương sẽ hút tế bào vi khuẩn, nấm gây bệnh mang điện tích âm bằng một lực hút tĩnh điện do đó các hạt nano đồng oxyclorua có khả năng bám dính trên bào tử nấm và tế bào vi khuẩn. Tại bề mặt tế bào nấm và vi khuẩn nano đồng oxyclorua sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ tương tác và làm tổn thương cấu trúc tế bào vi khuẩn và nấm gây bệnh cây, gây rối loạn quá trình trao đổi chất của tế bào vi khuẩn, phá vỡ cấu trúc tế bào hoặc sản sinh ra các gốc tự do làm suy giảm sức sống, sức sinh trưởng của tế bào vi khuẩn, nấm.
Chế phẩm nano đồng oxyclorua nồng độ 10.000ppm có khả năng diệt nấm bệnh chuyên tính
Đặc điểm diệt nấm khuẩn vượt trội của nano đồng oxyclorua so với đồng oxyclorua dạng bột (không có kích thước nano): Nano đồng oxyclorua có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ tương tác và làm tổn thương cấu trúc của tế bào vi khuẩn (cấu trúc màng ngoài) và nấm gây bệnh cây. Trong khi đó đồng oxyclorua gần như không (hoặc rất ít) có khả năng sinh ra Clo nguyên tử và Oxy nguyên tử do vậy khả năng diệt nấm khuẩn gây bệnh hại cây trồng của nano đồng oxyclorua mạnh hơn hàng trăm lần so với đồng oxyclorua dạng bột truyền thống (không có kích thước nano). Tuy nhiên khả năng oxy hóa (mặc dù mạnh) của oxy và clo nguyên tử (được nano đồng oxyclorua sinh ra) là rất ngắn trong điều kiện môi trường tự nhiên cho nên để tăng khả năng diệt nấm khuẩn (tăng hiệu quả sử dụng) người ta thường sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua 10.000ppm với nano bạc đồng 500/500ppm dạng hợp kim. Nói cách khác khi sử dụng nano bạc đồng (dạng hợp kim) kết hợp với nano đồng oxyclorua sẽ tạo ra tính “cộng hưởng” làm tăng cường hiệu lực diệt nấm, vi khuẩn mạnh mẽ hơn.
Như vậy có thể nói nano bạc đồng plus và nano đồng oxclorua đều có khả năng phòng và đặc trị bệnh do nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh hại cây trồng. Tuy nhiên tại sao nên sử dụng kết hợp 2 loại nano Bạc đồng và nano Đồng oxyclorua trong việc phòng và đặc trị nấm khuẩn gây bệnh ???
Chúng ta cần phân tích và tìm hiểu các lý do sau đây:
Lý do thứ nhất: Trước hết cần khẳng định nano bạc đồng hợp kim (plus) và nano đồng oxyclorua đều có khả năng diệt nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh trên cây trồng. Tuy nhiên khả năng diệt nấm, khuẩn hay virus của mỗi loại lại có hiệu lực khác nhau. Nói cách khác nano đồng oxyclorua có khả năng đặc trị nấm sâu rộng (chuyên tính), trong khi đó nano bạc đồng lại có khả năng đặc trị vi khuẩn mạnh mẽ hơn (tức là chức năng diệt vi khuẩn của nano bạc đồng là mạnh hơn so với chức năng diệt nấm bệnh). Mà trên thực tế triệu chứng bệnh của cây có thể do cả nấm và vi khuẩn phát triển đồng thời hoặc xen kẽ nhau, chúng tương tác hỗ trợ nhau và gây bệnh trên cây trồng ở mức độ nguy hiểm và khó kiểm soát hơn. Có thể dẫn chứng ví dụ một số trường hợp như:
Trên cây có múi (cam, bưởi, chanh) nhiều trường hợp chúng ta phát hiện thấy trong cùng một thời điểm xuất hiện cả triệu chứng của bệnh ghẻ sẹo trên lá, quả do nấm Elsinoe fawcetti gây ra đồng thời bệnh loét cam do vi khuẩn Xanthomonas Citri gây ra cũng phát triển mạnh khiến cho việc trị bệnh của bà con gặp rất nhiều khó khăn.
Trên cây rau hoa màu (cà chua, ớt, bắp cải, súp lơ, họ bầu bí,..) thời kỳ cây con thường bị nhiễm bệnh vàng lá thối rễ, lở cổ rễ (bệnh chết rạp cây con) do nhiều chủng nấm gây bệnh khác nhau như: nấm Fusarium sp.; nấm Rhizoctonia solani; nấm Phytophothora sp.
Trên cây ớt chỉ thiên có thể xuất hiện nấm Colletotrichum spp gây bệnh thán thư, song song tồn tại trên cùng một cây là bệnh héo xanh do vi khuẩn (do vi khuẩn Pseudomonas solanacearum),…v.v.
Như vậy trong điều kiện tự nhiên ngoài đồng ruộng khả năng phát sinh, phát triển của nấm, vi khuẩn gây bệnh diễn biến rất phức tạp. Cùng một thời điểm cây trồng có thể bị tấn công bởi nhiều nhóm nấm và vi khuẩn gây bệnh khác nhau. Trong khi đó hiện nay đa số bà con mới chỉ dừng lại ở việc làm theo kinh nghiệm, hơn nữa khi cây trồng bị bệnh đa số bà con nông dân chưa biết phân biệt bệnh do nấm hay vi khuẩn do đó dẫn đến lựa chọn sai thuốc (bệnh do vi khuẩn lại dùng thuốc trị nấm để phun cho cây -> không hiệu quả), mặt khác các thuốc trị vi khuẩn có trên thị trường hiện nay vừa ít mà lại kém hiệu quả. Chính vì thế việc phòng và trị bệnh của bà con nông dân còn gặp nhiều lúng túng. Do vậy giải pháp toàn diện và hiệu quả nhất đó là kết hợp giữa 2 loại nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua phun/tưới gốc theo các thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây trồng.
Lý do thứ hai: Phổ diệt nấm, vi khuẩn, virus gây bệnh hại cây trồng của nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua là khác nhau (không trùng nhau, không giống nhau) cho nên khi sử dụng kết hợp chúng sẽ tạo nên khả năng phòng trị nấm khuẩn gây bệnh với phổ rộng hơn rất nhiều (tạo nên tính cộng hưởng diệt nấm khuẩn gây bệnh rất mạnh). Điều này có nghĩa là khi sử dụng kết hợp nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua (tỷ lệ 2/1 hoặc 1/1) sẽ phòng và đặc trị được hầu hết các nhóm bệnh do nấm, vi khuẩn gây bệnh trên nhiều nhóm cây trồng khác nhau như: Cây lương thực, cây rau hoa màu, cây ăn quả, cây công nghiệp…
Ví dụ đối với cây thanh long, cùng một thời điểm trên một trụ thanh long có thể nhiễm bệnh thối cành (do nấm Alternaria sp.), bệnh thán thư (do nấm Colletotrichum spp.). Nano đồng oxyclorua 10.000ppm có thể phòng và trị được 2 loại nấm bệnh này tuy nhiên đối với bệnh đốm trắng thanh long (bệnh đốm nâu) do nấm Neoscytalidium dimidiatum gây ra. Nếu chỉ dùng độc lập nano đồng oxyclorua (hoặc nano bạc đồng plus) thì hiệu quả diệt nấm là không triệt để, tăng khả năng tái nhiễm bệnh. Loại nấm này có bào tử sinh trưởng khỏe, khả năng lây lan nhanh, chống chịu tốt với nhiều loại thuốc hóa học đặc trị nấm nói chung (có tính kháng thuốc mạnh) do đó hiện nay chưa có một loại thuốc hóa học nào có khả năng đặc trị loại bệnh này (bệnh đốm trắng; đốm nâu).
Tuy nhiên khi kết hợp nano bạc đồng plus với nano đồng oxyclorua thì hiệu quả phòng trị bệnh đốm trắng thanh long (do nấm Neoscytalidium dimidiatum) trở lên vượt trội hơn rất nhiều, bởi: Nano đồng oxyclorua sinh ra oxy nguyên tử và clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh. Chính oxy nguyên tử và clo nguyên tử có khả năng gây tổn thương và phá vỡ cấu trúc vách tế bào của nấm Neoscytalidium dimidiatum (cắt đứt và chia nhỏ cành bào tử nấm gây bệnh), quá trình này diễn ra rất nhanh. Khi cấu trúc vách tế bào của nấm bị tổn thương sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các hạt nano bạc đồng xâm nhập nội bào và vào sâu bên trong tế bào nấm phá hủy các cấu trúc bên trong của tế bào nấm (phá hủy vách tế bào, nguyên sinh chất và nhân tế bào), ức chế quá trình sinh sản của nấm gây bệnh đốm trắng (đốm nâu). Do đó có thể nói nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua khi kết hợp cùng nhau sẽ tạo nên tính “cộng hưởng” diệt nấm khuẩn cực mạnh, đủ sức tiêu diệt bất kỳ một loại nấm, vi khuẩn nào gây bệnh trên cây trồng nói chung.
Lý do thứ ba: Nano bạc đồng mặc dù có khả năng diệt nấm khuẩn hiệu quả tuy nhiên nếu chỉ dùng độc lập nano bạc đồng phun qua lá hoặc tưới gốc để phòng trị bệnh cho cây trồng thì sẽ xảy ra trường hợp:
+ Phải dùng chế phẩm nano bạc đồng với lượng nhiều hơn, tức là phải tăng liều lượng sử dụng (do phải phun kỹ hơn và sử dụng ở liều lượng cao vì thế sẽ làm tăng chi phí BVTV).
+Hiệu suất diệt nấm khuẩn không triệt để (hiệu suất diệt nấm khuẩn đạt khoảng 70-80%). Vì vậy số lần phun sẽ tăng lên, tốn kém chi phí.
+ Nếu chỉ sử dụng độc lập nano bạc đồng phun cho cây trồng sẽ làm cho thời gian diệt nấm khuẩn kéo dài do đó khi gặp các điều kiện thời tiết bất lợi như mưa nhiều, gió to… các hạt nano bạc đồng sẽ bị rửa trôi một phần, hiệu suất diệt nấm khuẩn sẽ bị ảnh hưởng (theo chiều hướng giảm)…
Tuy nhiên khi sử dụng kết hợp nano đồng oxyclorua và nano bạc đồng sẽ mang lại hiệu quả diệt nấm, vi khuẩn toàn diện, thời gian cần để diệt nấm khuẩn được rút ngắn (sẽ ít gặp rủi ro khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi), hiệu suất nắm bắt và diệt nấm, vi khuẩn của các hạt nano tốt hơn rất nhiều so với sử dụng đơn lẻ đồng thời tiết kiệm chi phí sử dụng nano bạc đồng tới 20-30%. Có được điều này là do Nano đồng oxyclorua trong môi trường tự nhiên có khả năng sinh ra Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử siêu hoạt tính. Oxy nguyên tử và Clo nguyên tử có tính oxy hóa cực mạnh chúng sẽ làm tổn thương bề mặt ngoài bào tử nấm, tổn thương cấu trúc màng tế bào vi khuẩn và phá vỡ thành tế bào qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất để các hạt nano bạc - đồng xâm nhập và xuyên qua màng vào bên trong cấu trúc của tế bào vi khuẩn. Khi xâm nhập vào nội bào các hạt nano bạc - đồng ức chế quá trình nhân đôi của ADN (hoặc ARN của virus), vô hiệu hóa các enzym quan trọng và làm cho vi khuẩn (virus) không tạo ra được năng lượng duy trì sức sống. Vì thế mà vi khuẩn, nấm, virus sẽ bị tiêu diệt trong thời gian ngắn, không cho chúng có cơ hội phát triển thành dịch bệnh gây hại cây trồng trên diện rộng. Do vậy có thể nói sự kết hợp giữa nano bạc đồng plus và nano đồng oxyclorua sẽ tạo ra tính "cộng hưởng" vô cùng lớn, tạo nên sức mạnh diệt nấm khuẩn gây bệnh sâu - rộng và triệt để hơn.
Các hạt nano bạc đồng tương tác với tế bào vi khuẩn bằng lực bám hút tĩnh điện, tại đây hạt nano bạc đồng phá vỡ cấu trúc thành tế bào, khi xâm nhập nội bào chúng ức chế quá trình nhân đôi của ADN và vô hiệu enzym của tế bào nấm, vi khuẩn gây bệnh hại cây trồng
Có thể tổng kết hiệu lực diệt vi sinh vật đơn bào gây bệnh (nấm, vi khuẩn, virus) của nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua:
+ Nano bạc đồng: VI KHUẨN – VIRUS – NẤM (Diệt khuẩn cực mạnh và chuyên tính)
+ Nano đồng oxyclorua: NẤM – VI KHUẨN – VIRUS (Diệt nấm cực mạnh và chuyên tính)
Như vậy qua những phân tích trên, để phòng trị chủ động các nhóm bệnh do nấm, vi khuẩn và virus gây bệnh chúng ta nên sử dụng kết hợp giữa nano bạc đồng và nano đồng oxyclorua để mang lại hiệu quả toàn diện và tiết kiệm chi phí trong công tác BVTV nói chung.
(Mọi hành vi sao chép bài viết trên phải xin phép hoặc dẫn nguồn cụ thể)
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO NANOTECH
Tư vấn kỹ thuật, ứng dụng công nghệ nano trong nông nghiệp:
ThS Phạm Công Khải - Hotline: 0976 804 678 * 01235 99 85 99
Email: nanobacsuper@gmail.com